Nguy cơ hủy hợp đồng 3 dự án cao tốc Bắc-Nam phía đông

LINH NGA• 21/12/2021 04:00

Trong vòng 6 tháng kể từ ngày ký kết hợp đồng, nếu các nhà đầu tư cao tốc Bắc - Nam phía Đông theo hình thức PPP không thu xếp được tín dụng, Bộ GTVT sẽ tịch thu bảo lãnh, hủy hợp đồng với nhà đầu tư.

>>Dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2021-2025: Quốc hội sẽ thông qua tại kỳ họp bất thường

Nếu nhà đầu tư không thực hiện được các dự án PPP cao tốc Bắc - Nam phía Đông như đã ký kết, Cơ quan nhà nước có thẩm quyền có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng và tịch thu tiền bảo đảm.

Dự cao tốc Bắc - Nam phía đông giai đoạn 2017 - 2020 đã được triển khai thi công 8/11 dự án thành phần theo hình thức đối tác công tư (PPP), 3 dự án là Diễn Châu – Bãi Vọt, Cam Lâm – Vĩnh Hảo và Nha Trang – Cam Lâm đã tìm được nhà đầu tư và ký được hợp đồng BOT, nhưng việc huy động vốn tín dụng cho 3 dự án này vẫn còn gặp nhiều khó khăn.

Thực tế, đây đều là những dự án đang gặp rất nhiều khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn đầu tư, các nhà đầu tư đã xác định không thể chỉ trông chờ vào nguồn vốn tín dụng từ ngân hàng.

Cụ thể: Nha Trang - Cam Lâm là dự án đầu tiên trong số 3 dự án PPP cao tốc Bắc – Nam phía đông tìm được nhà đầu tư và đã chính thức ký kết Hợp đồng (BOT) ngày 6/5/2021. Dự án có chiều dài khoảng 50km, tổng vốn đầu tư khoảng 5.524 tỷ đồng trong đó vốn Nhà nước tham gia thực hiện dự án khoảng 2.967 tỷ đồng và vốn nhà đầu tư huy động khoảng 2.556 tỷ đồng, do Tập đoàn Sơn Hải làm nhà đầu tư.

Mang theo nhiều kỳ vọng nhưng đây lại là dự án đầu tiên bị Bộ GTVT “gọi tên” khi đã quá thời hạn 6 tháng nhưng nhà đầu tư vẫn chưa ký được hợp đồng tín dụng, thu xếp nguồn vốn để triển khai dự án. Ngày 6/12/2021, Bộ GTVT đã có văn bản số 12942/BGTVT-ĐTCT gửi nhà đầu tư, cơ quan nhà nước có thẩm quyền và doanh nghiệp dự án về việc huy động vốn đầu tư cho dự án Cam Lâm – Vĩnh Hảo. Theo đó, yêu cầu Ban QLDA đường Hồ Chí Minh rà soát các thủ tục để đơn phương chấm dứt hợp đồng, kịp thời đề xuất, báo cáo Bộ GTVT theo quy định.

Tương tự, dự án Diễn Châu – Bãi Vọt cũng đứng trước nguy cơ bị huỷ hợp đồng thực hiện dự án do quá thời hạn ký hợp đồng tín dụng mà không huy động được vốn thực hiện dự án.

Lý do các nhà đầu tư và doanh nghiệp dự án đưa ra là do tác động của đại dịch Covid-19, giãn cách xã hội làm ảnh hưởng tới tiến độ đàm phán hợp đồng tín dụng.

Nhà đầu tư 2 dự án này đều đang xin gia hạn thêm thời gian ký hợp đồng tín dụng, có nguy cơ ảnh hưởng đến tiến độ kết nối chung của toàn dự án cao tốc Bắc – Nam phía Đông cũng như đặt ra câu hỏi về năng lực của nhà đầu tư.

Ngày 14/12, theo thông báo kết luận của Thứ trưởng Lê Anh Tuấn kiểm tra hiện trường và họp kiểm điểm tiến độ thực hiện các Dự án đầu tư xây dựng đoạn Nghi Sơn - Diễn Châu và Diễn Châu - Bãi Vọt, Bộ GTVT đã thẳng thắn phê bình Nhà đầu tư, Doanh nghiệp dự án Diễn Châu - Bãi Vọt, dù đây là dự án rất lớn và có nhiều hạng mục phức tạp nhưng bộ máy chỉ đạo chưa đủ, thiếu và yếu.

Đồng thời, phê bình Ban QLDA 6 thiếu kiểm tra và có giải pháp hiệu quả kiên quyết với Nhà đầu tư, yêu cầu rà soát kỹ Hợp đồng BOT đã ký kết, xác định rõ các nguyên nhân chậm nếu do Nhà đầu tư thì thực hiện chấm dứt Hợp đồng.

Dự án thành phần Cam Lâm - Vĩnh Hảo có tổng mức đầu tư khoảng 8.925 tỷ đồng, trong đó vốn đầu tư của Nhà nước tham gia thực hiện dự án khoảng 5.139 tỷ đồng; Vốn chủ sở hữu 1030 tỷ đồng và Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank) cam kết cấp khoản tín dụng với hạn mức là 1.700 tỷ đồng; còn lại 1.056 tỷ đồng được huy động thông qua hình thức Hợp đồng hợp tác đầu tư (BCC).

Để tháo gỡ khó khăn về nguồn vốn thực hiện dự án này, liên danh Nhà đầu tư Đèo Cả - 194 cùng Doanh nghiệp dự án đã tổ chức ký kết hợp đồng tín dụng và hợp đồng BCC dự án xây dựng cao tốc Cam Lâm - Vĩnh Hảo, trước thời hạn ký hợp đồng tín dụng gần 2 tháng

Theo Nghị quyết 20/NQ-CP về dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020, nếu nhà đầu tư không thực hiện được các dự án PPP cao tốc Bắc - Nam phía Đông như đã ký kết, Cơ quan nhà nước có thẩm quyền có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng và tịch thu tiền bảo đảm. Ví dụ, đối với Dự án Diễn Châu - Bãi Vọt, Bộ GTVT đã thu quỹ bảo lãnh là 266 tỷ đồng. Ngoài ra, nếu nhà đầu tư không thực hiện được sẽ bị cấm tham gia một số dự án khác do Bộ GTVT làm chủ đầu tư, đồng thời phải nhận nhiều trách nhiệm khác.