Kinh tế

Dự báo 3 kịch bản thuế quan Mỹ áp với hàng hóa Việt Nam

Nguyễn Thu Hà 11/05/2025 09:13

Trong bối cảnh kinh tế đầy biến động, việc Mỹ áp thuế lên hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam đang thu hút sự chú ý, đặt ra thách thức lớn cho doanh nghiệp trong nước.

Tại hội thảo với chủ đề "Kinh tế thế giới và Việt Nam 2025 - 2026 trong bối cảnh thuế quan mới của Mỹ: Tác động và giải pháp đối với doanh nghiệp Việt" diễn ra ngày 10/5, TS. Cấn Văn Lực, Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng đã đưa ra 3 kịch bản có thể xảy ra trong năm 2025 sau khi hoàn thành đàm phán thuế quan với Mỹ.

hangviet.jpg
Thuế quan Mỹ có thể tạo cơ hội cho hàng Việt thay thế, đưa tiêu dùng nội địa lên ngôi.

Kịch bản cơ sở: Mỹ áp thuế 20-25% với hàng hóa Việt Nam

Theo TS. Cấn Văn Lực, đây là kịch bản có xác suất xảy ra cao nhất, lên tới 60%. Trong trường hợp này, Mỹ sẽ áp mức thuế đối ứng từ 20-25% đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam. Kịch bản này có thể được kích hoạt từ ngày 9/7/2025 và kéo dài trong vòng một năm hoặc ít hơn, tùy thuộc vào tiến trình đàm phán sau đó.

Việc áp thuế từ 20-25% sẽ khiến xuất khẩu của Việt Nam giảm từ 1,2-1,5% so với kịch bản thông thường, tương ứng với thiệt hại khoảng 6-7,5 tỷ USD. Đáng chú ý, nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) cũng có khả năng giảm từ 3-5%, gây ảnh hưởng tới các dự án lớn đang triển khai. Hệ quả kéo theo là chỉ số giá tiêu dùng (CPI) sẽ dao động từ 4-4,5%, trong khi tăng trưởng GDP năm 2025 dự báo giảm xuống mức 6,5-7%.

Kịch bản tích cực: Mỹ chỉ áp thuế 10% như với 126 quốc gia khác

Đây là kịch bản tích cực nhất nhưng có xác suất thấp hơn, khoảng 20%. Nếu xảy ra, Mỹ sẽ áp thuế 10% đối với hàng hóa Việt Nam, tương đương mức thuế mà nước này áp dụng đối với 126 quốc gia khác. Nếu đạt được thỏa thuận này, tình hình kinh tế sẽ khả quan hơn rất nhiều.

Với mức thuế 10%, xuất khẩu và nguồn vốn FDI thực hiện sẽ ít bị ảnh hưởng, thậm chí có thể duy trì ổn định. Điều này giúp tăng trưởng GDP năm 2025 đạt kỳ vọng từ 7,5-8%, trong khi lạm phát được kiểm soát tốt. Đáng lưu ý, đây sẽ là một bước tiến lớn trong việc tạo dựng lòng tin cho nhà đầu tư quốc tế.

Kịch bản tiêu cực: Mỹ giữ nguyên mức thuế 46%

Đây là kịch bản tồi tệ nhất với khả năng xảy ra thấp nhất. Nếu Mỹ giữ nguyên mức thuế 46% từ ngày 9/7/2025, xuất khẩu của Việt Nam có thể giảm từ 5,5-6% so với kịch bản thông thường, tương đương thiệt hại 22-24 tỷ USD. Đồng thời, vốn FDI dự kiến cũng giảm từ 6-8%.

Việc áp thuế 46% sẽ làm giảm mạnh khả năng cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam, đặc biệt là trong các ngành như điện tử, thủy sản và chất dẻo. Nếu mức thuế không được điều chỉnh, tác động tiêu cực sẽ càng kéo dài sang năm 2026.

Ba kịch bản mà TS. Cấn Văn Lực đưa ra đều phản ánh những tình huống có thể xảy ra đối với nền kinh tế Việt Nam trong bối cảnh thay đổi chính sách thuế của Mỹ.

Đổi mới tư duy, tận dụng cơ hội từ thuế quan Mỹ

Tại Hội thảo, TS. Cấn Văn Lực nhấn mạnh rằng thuế quan Mỹ không chỉ đặt ra thách thức mà còn mở ra cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam. Đây là thời điểm quan trọng để các doanh nghiệp đa dạng hóa thị trường, địa phương hóa sản xuất và tăng cường năng lực nội sinh nhằm thích ứng với bối cảnh quốc tế thay đổi.

Theo TS. Lực, để vượt qua khó khăn và nắm bắt cơ hội, doanh nghiệp Việt Nam cần triển khai đồng bộ các giải pháp thiết thực. Trước hết, việc tận dụng các chính sách hỗ trợ của Chính phủ về thuế, phí và lãi suất là điều quan trọng. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần ứng dụng công nghệ thông tin nhằm tối ưu hóa quy trình, cắt giảm chi phí và nâng cao hiệu quả sản xuất.

Bên cạnh tối ưu hóa, chuyển đổi số và xanh hóa là xu hướng tất yếu. Việc xây dựng chiến lược dài hạn và áp dụng các tiêu chuẩn ESG (Môi trường, Xã hội, Quản trị) sẽ giúp doanh nghiệp tăng cường tính bền vững. Đầu tư vào công nghệ mới không chỉ giúp nâng cao hiệu suất mà còn đáp ứng các yêu cầu khắt khe về môi trường từ các thị trường quốc tế.

Một trong những định hướng quan trọng được nhấn mạnh là đa dạng hóa thị trường và chuỗi cung ứng. Trong bối cảnh rủi ro thương mại tăng cao, việc tìm kiếm các thị trường mới như ASEAN, Ấn Độ hay châu Phi có thể giúp giảm thiểu tác động từ chính sách thuế của Mỹ. Đa dạng hóa đối tác, sản phẩm và nguồn vốn cũng là giải pháp hữu hiệu nhằm giảm thiểu rủi ro trong dài hạn.

TS. Lực khuyến nghị doanh nghiệp cần đầu tư mạnh mẽ vào nguồn nhân lực, nâng cấp công nghệ và quản lý hiệu quả. Việc cải thiện quản lý rủi ro tài chính, tỷ giá và pháp lý sẽ giúp doanh nghiệp nâng cao sức cạnh tranh. Đồng thời, việc tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu sẽ tạo điều kiện thuận lợi để khai thác thị trường nội địa, gia tăng khả năng chống chịu trước biến động quốc tế.

Bên cạnh các giải pháp nội tại, doanh nghiệp cần chủ động tận dụng các hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới và quan hệ đối tác với các quốc gia lớn như Mỹ, Nhật Bản, Úc, Singapore. Việc nghiên cứu kỹ các ưu đãi thuế quan trong các FTA sẽ giúp doanh nghiệp mở rộng thị trường xuất khẩu và tăng khả năng cạnh tranh.

Ngoài ra, việc theo dõi sát sao các biến động về thuế quan và xây dựng kịch bản ứng phó là rất cần thiết. Doanh nghiệp nên hợp tác chặt chẽ với các cơ quan đại diện thương mại ở nước ngoài để nắm bắt thông tin kịp thời, đồng thời đề xuất chính sách phù hợp với Chính phủ nhằm bảo vệ lợi ích của mình.

Với khẩu hiệu 'Tư duy mới, Cơ hội mới' cho giai đoạn 2025 - 2026, TS. Cấn Văn Lực nhấn mạnh rằng việc đổi mới tư duy và nắm bắt các xu hướng toàn cầu là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn. Sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tư duy chiến lược sẽ giúp doanh nghiệp Việt Nam không chỉ trụ vững mà còn vươn lên mạnh mẽ trong bối cảnh kinh tế toàn cầu nhiều biến động.

(0) Bình luận
Nổi bật
Mới nhất
Dự báo 3 kịch bản thuế quan Mỹ áp với hàng hóa Việt Nam
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO