Tác động từ Nga - Ukraine: Tiền tệ suy yếu gây áp lực với các quốc gia châu Á

NGUYỄN LONG• 08/04/2022 05:15

Các chuyên gia của WB và ADB cho rằng tiền tệ suy yếu sẽ gây ra gánh nặng lớn hơn cho các quốc gia có khoản nợ bằng ngoại tệ lớn và gây ra lạm phát thêm đối với hàng hóa nhập khẩu.

JPMorgan: Chiến sự Nga – Ukraine làm chao đảo thị trường tài chính toàn cầu

Theo Nikkei Asia, trong triển vọng kinh tế năm 2022 được công bố hôm thứ Ba, Ngân hàng Thế giới (WB) dự báo khu vực Đông Á và Thái Bình Dương sẽ tăng trưởng 5%, giảm so với mức 5,4% mà Ngân hàng Thế giới dự kiến vào tháng 10. WB cảnh báo rằng cuộc chiến Ukraine đe dọa sự phục hồi không đồng đều từ đại dịch trong khu vực.

Nhưng Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), công bố báo cáo triển vọng mới nhất dự báo tăng trưởng ở Châu Á ở mức 5,2% vào năm 2022, bất chấp những khó khăn như sự gián đoạn chuỗi cung ứng hàng hóa do chiến tranh Ukraine gây ra.

Dự báo tăng trưởng GDP các quốc gia tại châu Á cho thấy sự khác nhau giữa ADB và WB.

Aaditya Mattoo, chuyên gia kinh tế trưởng khu vực Đông Á và Thái Bình Dương của Ngân hàng Thế giới, nói với Nikkei Asia trong một cuộc phỏng vấn gần đây: “Không có nghi ngờ rằng cuộc chiến Ukraine sẽ trì hoãn sự phục hồi”.

Mattoo nói rằng khu vực này phải đối mặt với một loạt cú sốc sẽ cản trở đà tăng trưởng. Đầu tiên là cuộc chiến ở Ukraine, cuộc chiến đang làm gián đoạn nguồn cung cấp thực phẩm và nhiên liệu và đã khiến giá cả tăng đột biến. Ông nói thêm: “Nó sẽ làm gia tăng sự biến động tài chính, làm giảm niềm tin và ảnh hưởng đến tăng trưởng toàn cầu”.

Các cú sốc khác bao gồm sự suy thoái ở Trung Quốc bắt nguồn từ việc khóa cửa để dập tắt sự gia tăng các trường hợp COVID và Mỹ phản ứng với lạm phát tăng nhanh thông qua thắt chặt tiền tệ, Mattoo nói.

Mặt khác, Albert Park, chuyên gia kinh tế trưởng của ADB, nói với Nikkei Asia rằng dự báo về tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ "phản ánh sự lạc quan của chúng tôi về tiềm năng tăng trưởng của châu Á”.

JPMorgan: Chứng khoán Việt Nam là "ngôi sao mới của khu vực Đông Nam Á"

Lạm phát châu Á có thể chịu ảnh hưởng thấp hơn so với phần còn lại của thế giới.

Lạm phát ở châu Á thấp hơn nhiều so với phần còn lại của thế giới, với giá các loại thực phẩm thiết yếu như gạo và thịt lợn đã giảm so với năm ngoái. “Chúng tôi lạc quan một cách thận trọng rằng lạm phát sẽ không trở thành một vấn đề lớn ở châu Á như ở phần còn lại của thế giới”, chuyên gia kinh tế của ADB nhận định.

Cả hai bên cho vay đều cảnh báo rằng một số quốc gia đặc biệt dễ bị tổn thương trước những cú sốc của cuộc chiến Ukraine. Mông Cổ và các quốc gia Trung Á khác dễ bị ảnh hưởng trực tiếp vì họ có mối quan hệ thương mại chặt chẽ với Nga. "Dự báo tăng trưởng của chúng tôi ... ở Trung Á giảm một chút so với mức tăng trưởng của năm trước, chủ yếu phản ánh những lỗ hổng trực tiếp này", Park nói.

Mattoo tại WB lập luận rằng giá nhiên liệu tăng vọt sẽ ảnh hưởng đến các nhà nhập khẩu nhiên liệu ròng bao gồm Campuchia, Thái Lan, Philippines và Việt Nam, trong khi các nhà xuất khẩu năng lượng ròng như Indonesia và Malaysia ít bị tổn thương hơn.

Nhà kinh tế của Ngân hàng Thế giới nhấn mạnh các lỗ hổng tài chính là một mối đe dọa cho sự phục hồi, nói rằng việc tăng lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ có nghĩa là các nước châu Á phụ thuộc vào nguồn tài chính bên ngoài hoặc có thâm hụt tài khoản vãng lai lớn như Lào hoặc Campuchia có khả năng bị ảnh hưởng nặng nề hơn.

Ông Mattoo cho rằng, các chính phủ được trang bị ít hơn để đối phó với nó vì nó sắp xảy ra đại dịch kéo dài. Không gian tài khóa bị thu hẹp vì nợ tăng lên, và không gian tiền tệ bị thu hẹp vì lạm phát ngày càng tăng.

Mattoo chỉ ra rằng tiền tệ suy yếu sẽ gây ra gánh nặng lớn hơn cho các quốc gia có khoản nợ bằng ngoại tệ lớn và gây ra lạm phát thêm đối với hàng hóa nhập khẩu.

Ông nói: “Rủi ro về dòng vốn có thể gây thêm áp lực thắt chặt tiền tệ, điều này có thể hơi sớm, do… sự phục hồi thậm chí còn chưa hoàn tất ở nhiều quốc gia”.

Trong khi đó, đại diện ADB cũng bày tỏ sự đồng tình: “Khi đại dịch bắt đầu, các chính phủ trong khu vực tỏ ra khá quyết liệt trong việc cố gắng đáp ứng và hỗ trợ các nhóm dễ bị tổn thương. Những gì họ nhanh chóng nhận ra là họ thực sự không đủ khả năng để tiếp tục làm năm này qua năm khác vì họ đang thâm hụt và thâm hụt bắt đầu cao hơn mức họ cảm thấy thoải mái."

Cả hai nhà kinh tế đều cho rằng cần theo dõi chặt chẽ các đồng tiền châu Á đang suy yếu.

Khi giá năng lượng tăng cao, Park và Mattoo đã kêu gọi các chính phủ nhắm mục tiêu hỗ trợ cho những người cần nó, để họ có thể tạo không gian tài chính cho đầu tư công nhằm tăng trưởng trong tương lai.

Đại dịch tiếp tục là một yếu tố rủi ro, với việc Park chỉ ra những vụ đóng cửa gần đây ở Trung Quốc.

Ông Park nói: “Trung Quốc thực sự là một yếu tố rủi ro lớn. Phản ứng của họ là rất tích cực trong việc đóng cửa, vì vậy nếu họ đóng cửa một nửa các thành phố ở Trung Quốc, điều đó sẽ có tác động kinh tế toàn cầu rất lớn và đặc biệt là trong khu vực".