Bảo hiểm bắt buộc trong hoạt động xây dựng: Hạn chế rủi ro cho nhà thầu

>>Quy định chi tiết về mua bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự với bên thứ ba trong xây dựng

Theo đó, Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 20/2022/NĐ-CP (Nghị định 20) sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 119/2015/NĐ-CP ngày 13/11/2015 của Chính phủ quy định bảo hiểm bắt buộc trong hoạt động đầu tư xây dựng, Nghị định có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2022. Đáng chú ý, trong các điểm mới của Nghị định 20 là việc bổ sung quy định nhà thầu thi công xây dựng phải mua bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự đối với bên thứ ba.

Cụ thể, bên cạnh bảo hiểm bắt buộc cho người lao động thi công trên công trường, từ ngày 01/7/2022, thay vì tự nguyện, nhà thầu thi công xây dựng sẽ phải mua bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự đối với bên thứ ba: Phí bảo hiểm được tính vào chi phí sản xuất kinh doanh.

Các chuyên gia cho rằng, khoản phí này có thể sẽ khiến nhà thầu thi công phải thêm chi phí, thế nhưng, việc áp dụng quy định mới này sẽ hạn chế bớt rủi ro cho nhà thầu trong cả quá trình thi công công trình.

>>Nhà thầu xây dựng lao đao vì nợ đọng

Theo Bộ Tài chính, bảo hiểm trách nhiệm dân sự đối với bên thứ ba theo quy định tại Luật Xây dựng năm 2014 và Nghị định số 119/2015/NĐ-CP không phải là loại hình bảo hiểm bắt buộc và Bộ Tài chính không ban hành quy tắc, điều khoản, biểu phí bảo hiểm mà giao cho các doanh nghiệp bảo hiểm được chủ động triển khai. Do đó, trong quá trình triển khai, nhiều nhà thầu chưa chú trọng việc mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự đối với bên thứ ba.

Trong khi đó, bảo hiểm này rất cần thiết vì hoạt động đầu tư, xây dựng có ảnh hưởng trực tiếp đến tài sản, sức khỏe và tính mạng của bên thứ ba trong quá trình thi công công trình.

“Luật Xây dựng số 62/2020/QH14 có hiệu lực từ 01/01/2021 đã bổ sung nhà thầu thi công xây dựng phải mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự đối với bên thứ ba. Vì vậy, Nghị định số 20/2022/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định số 119/2015/NĐ-CP phù hợp với quy định mới của Luật Xây dựng”, Bộ Tài chính cho biết.

Đánh giá về Nghị định 20, một số chuyên gia pháp lý cho rằng, Nghị định mới đã sửa đổi, bổ sung các quy định rõ ràng hơn về thời hạn bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự đối với bên thứ ba là khoảng thời gian cụ thể, tính từ ngày bắt đầu đến ngày kết thúc thời gian xây dựng căn cứ vào hợp đồng xây dựng và được ghi trong hợp đồng bảo hiểm, phí bảo hiểm được tính vào chi phí sản xuất, kinh doanh.

Cụ thể, bổ sung khoản 4 vào sau khoản 3 Điều 5 quy định: Thời hạn bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự đối với bên thứ ba là khoảng thời gian cụ thể, tính từ ngày bắt đầu đến ngày kết thúc thời gian xây dựng căn cứ vào hợp đồng xây dựng và được ghi trong hợp đồng bảo hiểm.

Hay như bổ sung điểm d vào sau điểm c khoản 1 Điều 6 quy định: Đối với bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự đối với bên thứ ba - Doanh nghiệp bảo hiểm thực hiện trách nhiệm bồi thường cho nhà thầu thi công xây dựng những khoản tiền mà theo quy định của pháp luật, nhà thầu thi công xây dựng có trách nhiệm bồi thường cho bên thứ ba đối với những thiệt hại ngoài hợp đồng về sức khỏe, tính mạng, tài sản phát sinh trực tiếp trong quá trình thi công xây dựng và chi phí pháp lý có liên quan (nếu có) thuộc phạm vi trách nhiệm bảo hiểm theo thỏa thuận tại hợp đồng bảo hiểm

Thực tế, trước đây, dù không bắt buộc nhưng phần lớn chủ đầu tư vẫn yêu cầu nhà thầu mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự đối với bên thứ ba. Tuy nhiên, theo một số doanh nghiệp bảo hiểm, do không bắt buộc, không quy định mức phí tối thiểu, nên mức nhà thầu thi công mua rất thấp, chủ yếu để “đối phó”, mức này không đủ để chi trả khi có rủi ro xảy ra. Nghị định 20 quy định mức phí tối thiểu sẽ tạo thuận lợi, minh bạch khi áp dụng.

Chưa kể, nếu không mua bảo hiểm hoặc mua với mức phí rất thấp thì trong trường hợp phát sinh trách nhiệm dân sự đối với bên thứ ba trong thời gian xây dựng công trình, nhà thầu sẽ phải tự trang trải mọi chi phí bồi thường, trường hợp phát sinh chi phí lớn sẽ dẫn đến làm đứt gãy sản xuất, kinh doanh.

Thông tin với báo chí một số nhà thầu xây lắp cho biết, việc phải thực hiện quy định mua bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự đối với bên thứ ba theo mức phí quy định sẽ làm phát sinh thêm chi phí, ảnh hưởng nhất định tới nguồn lực tài chính và kế hoạch sản xuất, kinh doanh của nhà thầu thi công xây dựng. Tuy nhiên, quy định chi phí mua bảo hiểm được tính vào chi phí sản xuất, kinh doanh, cũng sẽ tạo điều kiện cho nhà thầu chủ động trong công tác xây dựng dự toán, lập kế hoạch khi tham dự thầu.

Quan trọng hơn, về tổng thể việc mua bảo hiểm cũng mang lại nhiều lợi ích thông qua việc góp phần bảo đảm bù đắp cho nhà thầu thi công trong trường hợp phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại đối với bên thứ ba, giúp nhà thầu nhanh chóng khôi phục hoạt động sản xuất, kinh doanh, giúp bên thứ ba nhanh chóng ổn định cuộc sống.