Chính sách hỗ trợ doanh nghiệp: Thuốc trợ lực nhưng chưa đủ liều?

Doanh nghiệp ngưng trệ vì COVID-19

Trong năm 2021, khi dịch COVID-19 tiếp tục bùng phát với 2 đợt dịch vào cuối tháng 01 và cuối tháng 4/2021 tại nhiều tỉnh, thành trong cả nước. Thừa Thiên Huế là một trong các tỉnh, thành phố chịu tác động của dịch bệnh khi trong 8 tháng đầu năm 2021 đã ghi nhận hơn 600 ca mắc mới, nhiều ca lây nhiễm trong cộng đồng.

Tỉnh Thừa Thiên Huế đã chỉ đạo kịp thời, tập trung vào cuộc, phản ứng nhanh, chủ động có các biện pháp để kiểm soát tốt dịch bệnh, tăng trưởng kinh tế tiếp tục đạt ở mức khá so với bình quân chung cả nước. Tuy nhiên, dịch bệnh còn đang diễn biến phức tạp, các biến chủng mới đã xuất hiện tại nhiều địa phương và đang xâm nhập vào các khu công nghiệp, mang đến những khó khăn cho sự phục hồi và tăng trưởng của nền kinh tế và hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.

Đáng chú ý, tình hình sản xuất công nghiệp trên địa bàn tỉnh đang đối diện với nhiều khó khăn thách thức như: gián đoạn nguồn cung ứng nguyên liệu đầu vào và thị trường tiêu thụ hàng hóa; Thị trường bán lẻ hàng hóa và các hoạt động dịch vụ đã được mở cửa trở lại nhưng doanh thu vẫn chưa đạt mức bình thường như trước dịch, nhất là các ngành dịch vụ du lịch, lưu trú, ăn uống, vui chơi giải trí; Hoạt động vận tải, kinh doanh lưu trú và lữ hành trên địa bàn tỉnh gặp nhiều khó khăn, thách thức, gần như ngưng trệ...

TS. Dương Tuấn Anh, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh cho biết, hiện nay, một số doanh nghiệp bị ảnh hưởng từ giảm đơn hàng, giảm sản lượng, phải trì hoãn, giãn tiến độ đầu tư thậm chí hủy dự án đang hoặc sẽ thực hiện. Nhiều doanh nghiệp bị gián đoạn, ngưng trệ hoạt động, thậm chí dừng hoạt động do tình hình dịch và đứng trước bờ vực phá sản bởi thị trường giảm cầu đột ngột, dẫn tới giảm doanh thu cũng như vấp phải những rủi ro về thu hồi nợ, mất khả năng thanh toán.

Được biết, đến thời điểm tháng 9/2021, toàn tỉnh Thừa Thiên Huế có gần 6000 doanh nghiệp đang hoạt động, trong đó doanh nghiệp nhỏ và vừa chiếm 86,4%. Trong 8 tháng đầu năm 2021, có 385 doanh nghiệp thành lập mới; 453 doanh nghiệp hoặc đơn vị trực thuộc tạm dừng hoạt động; số doanh nghiệp hoặc đơn vị trực thuộc doanh nghiệp đăng ký giải thể là 140. Phần lớn doanh nghiệp đăng ký tạm ngưng có thời gian hoạt động ngắn (từ 3 tháng đến 01 năm) và tập trung ở các nhóm ngành: Du lịch, hoạt động vui chơi giải trí,vận tải xây dựng, sản xuất, chế biến, bán buôn, bán lẻ…

Theo TS. Dương Tuấn Anh, bám sát các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước, của tỉnh Thừa Thiên Huế và sự chỉ đạo của VCCI, Hiệp hội doanh nghiệp tỉnh đã nổ lực triển khai được nhiều hoạt động hiệu quả nhằm hỗ trợ doanh nghiệp trong tỉnh vượt qua đại dịch, góp phần ổn định tình hình SXKD đồng thời tích cực tham gia các hoạt động phòng chống dịch COVID-19 tại địa phương.

Các chính sách hỗ trợ về tài khóa và tiền tệ của Chính phủ đã và đang phát huy hiệu quả, là “liều thuốc trợ lực” kịp thời giúp cộng đồng doanh nghiệp và người dân bước đầu trụ vững trước những khó khăn do đại dịch COVID-19; Chính sách hỗ trợ người sử dụng lao động vay vốn trả lương ngừng việc và phục hồi sản xuất cũng được triển khai kịp thời. Một số doanh nghiệp đã tiếp cận được với chính sách này giúp người lao động, người sử dụng lao động giảm bớt một phần khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19…

“Các chính sách này nhìn chung chưa thực sự đủ liều để giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn. Từ góc nhìn doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp siêu nhỏ, các chính sách trên vẫn khó tiếp cận”, TS. Dương Tuấn Anh cho hay.

Cần Chính phủ tiếp sức để phục hồi sản xuất

Đại diện cho tiếng nói của cộng đồng doanh nghiệp tỉnh Thừa Thiên Huế, Hiệp hội Doanh nghiệp có một số đề xuất với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và chính quyền địa phương để tiếp tục đồng hành, tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp sớm phục hồi và phát triển.

Thứ nhất, cho phép tiếp tục giãn, hoàn thuế, giảm phí, lệ phí và gia hạn tiền thuế đất theo Nghị định 52/2021/NĐ-CP ngày 19/4/2021 của Chính phủ; xem xét tăng thời gian gia hạn thuế đến hết tháng 6/2022; giảm thuế GTGT các ngành chịu ảnh hưởng trầm trọng như: Du lịch, khách sạn, nhà hàng, vận tải…và những ngành bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch COVID-19; không thanh, kiểm tra thuế đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa khi không có dấu hiệu vi phạm trong năm 2021.

Thứ hai, tiếp tục chỉ đạo hệ thống ngân hàng triển khai có hiệu quả Thông tư số 03/2021/TT-NHNN về cơ cấu lại thời hạn trả nợ hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng bởi dịch COVID-19. Xem xét nới lỏng thêm các điều kiện khoanh nợ, giãn nợ, điều chỉnh giảm lãi suất nợ cũ và xem xét cho vay mới theo lãi suất ưu đãi (thấp hơn) giúp doanh nghiệp sản xuất bớt khó khăn. Cho vay lãi suất ưu đãi thông qua ngân hàng thương mại nhà nước. Cho vay theo hình thức tín chấp đối với một số ngành khó khăn do dịch bệnh gắn với có dự án khả thi. Điều chỉnh lãi suất vay tương ứng với giảm lãi tiền gửi theo từng thời điểm.

Thứ ba, quan tâm điều chỉnh mức hỗ trợ lên 100% kinh phí khi doanh nghiệp tham gia thực hiện các Chương trình xúc tiến thương mại; giảm thuế suất VAT từ 10% xuống 5% trong năm 2021 và đến tháng 6/2022; kéo dài chính sách giảm tiền thuê đất; điều chỉnh giá điện áp dụng cho các cơ sở lưu trú du lịch ngang bằng giá điện sản xuất; không cho điều chỉnh tăng các khoản chi phí gián tiếp của doanh nghiệp như điện, nước, xăng dầu.

Bên cạnh đó, đề nghị Chính phủ quan tâm hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa khôi phục SXKD sau dịch. Bên cạnh các chính sách hỗ trợ đã ban hành về tín dụng, thuế, an sinh xã hội đề xuất Chính phủ nghiên cứu để có gói hỗ trợ về giảm lãi suất khoảng 2%/năm đối với các khoản vay mới, giúp doanh nghiệp có điều kiện về nguồn vốn mới nhằm khôi phục SXKD, nhất là ưu tiên cho doanh nghiệp nhỏ và vừa; nghiên cứu để có chính sách miễn, giảm thuế, nhất là thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân, thuế VAT và một số loại thuế và phí khác có thể.

Riêng lĩnh vực du lịch, cho phép dùng 50% tiền ký quỹ du lịch trong năm 2021 để có thể hỗ trợ sản xuất kinh doanh; Nghiên cứu giảm tiền thuế đất cho các ngành khách sạn và các ngành du lịch nghỉ dưỡng đang bị đóng cửa do dịch bệnh.

Thứ tư, quan tâm chỉ đạo triển khai nhanh các gói hỗ trợ của Chính phủ ban hành để doanh nghiệp có thể tiếp cận và được thụ hưởng trong thực tế, tránh tình trạng có chính sách ban hành nhưng không khả thi trong thực tế.

Thứ năm, tiếp tục đẩy mạnh công tác cải cách các thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, tháo gỡ khó khăn về mặt bằng sản xuất; hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng thương mại điện tử, chuyển đổi số; đẩy mạnh tổ chức hoạt động xúc tiến thương mại, quảng bá tiêu thụ sản phẩm ở thị trường trong và ngoài tỉnh.

Thứ sáu, để chuẩn bị đón đầu làn sóng đầu tư FDI mới vào Việt Nam khi kiểm soát được dịch COVID-19, đề nghị Chính phủ và Bộ Kế hoạch và Đầu tư cần có khuyến nghị với các Chủ đầu tư để các dự án đầu tư mới được Chính phủ cho phép có nội dung ưu tiên liên kết với các doanh nghiệp của tỉnh, nhất là các doanh nghiệp nội địa sản xuất công nghiêp phụ trợ, cung ứng vật tư, nguyên liệu, phụ liệu cho dự án đầu tư mới này.

Thứ bảy, tiếp tục tạo điều kiện cho các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh được tiêm phòng vắc xin cho cán bộ và công nhân lao động của mình nhằm bảo đảm công tác sản xuất kinh doanh được vận hành thông suốt.