Đề xuất giải pháp vừa thích ứng an toàn, vừa phục hồi sản xuất

Thay mặt cộng đồng doanh nghiệp, các Hiệp hội Thực phẩm minh bạch; Hội lương thực thực phẩm TP. Hồ Chí Minh; Hội doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao; Hiệp hội dệt may Việt Nam; Hội mỹ nghệ và chế biến gỗ TP. Hồ Chí Minh; Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam; Hiệp hội Nhựa Việt Nam; Hiệp hội Doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam (JCCI),… đã có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính; Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái; Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam; Bộ Trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long; Bộ Trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan; Bộ Trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên; Bộ Trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể về việc góp ý Dự thảo Hướng dẫn “Thích ứng an toàn với dịch COVID-19” (Dự thảo).

Nhiều quy định chưa phù hợp

Theo cộng đồng doanh nghiệp, Dự thảo khá rõ ràng khi đưa ra 5 chỉ tiêu để đánh giá, tuy nhiên, còn có một số vấn đề lớn, do chỉ có một hướng dẫn chung, chưa tính đến sự khác biệt về tình hình dịch giữa các vùng trong cả nước nên thiếu tính linh hoạt như các chỉ đạo của Thủ tướng và nhiều quy định vẫn mang mục tiêu "Zero COVID-19" chứ chưa phải là "sống chung với COVID-19" nên chưa phù hợp.

Trong đó, cộng đồng doanh nghiệp cũng chỉ ra một số vấn đề của Dự thảo cần được cân nhắc, xem xét như: Thắt chặt quá mức các vùng dịch, lạm dụng xét nghiệm, kể cả khi đã tiêm đủ vắc xin, dẫn đến tổn hại kinh tế và lãng phí không cần thiết.

Việc áp dụng tức thì tiêu chí dịch cấp độ 1 (bình thường mới) cho các vùng đang kiểm soát tốt dịch bệnh khi chưa tiêm đủ vắc xin sẽ có nguy cơ vỡ trận, do đó cần điều chỉnh chi tiết hơn.

Tỷ lệ lấp đầy giường bệnh và giường ICU cần được đưa thành 1 chỉ số quan trọng để đánh giá tình hình dịch bệnh.

Nhiều quy định chỉ phù hợp với chủ trương cũ Zero COVID-19, chưa phù hợp với chủ trương “sống chung với dịch”, chưa phù hợp với mức độ phủ vắc xin và năng lực y tế, ảnh hưởng lớn đến kinh tế.

Biện pháp thích ứng an toàn theo cấp độ

Ngoài những góp ý đã nêu, cộng đồng doanh nghiệp cũng đề xuất giải pháp vừa thích ứng an toàn, vừa phục hồi sản xuất, hướng tới sống chung với dịch bệnh trong trạng thái “bình thường mới”.

Cụ thể, về chiến lược cho giai đoạn chuyển tiếp (dự kiến từ nay đến đầu quý I/2022, vùng nào phủ vắc xin sớm hơn thì mở cửa sớm hơn).

Trong giai đoạn này, để mở cửa sống chung với dịch, cộng đồng doanh nghiệp đề xuất, tách 2 vùng theo tình hình dịch để có biện pháp quản lý phù hợp như vùng 1: Các vùng dịch đang bùng phát hiện nay, tạm chưa áp dụng chỉ số 1 mà cho phép người đã tiêm đủ vắc xin, F0 đã khỏi được đi làm. Điều chỉnh biện pháp áp dụng mức độ giãn cách cho phù hợp, tùy theo cấp độ dịch, tỷ lệ lấp đầy giường bệnh, mức độ tiêm vắc xin. Nếu tỷ lệ lấp đầy giường bệnh >75% thì tăng cường các biện pháp phòng ngừa, để đảm bảo có đủ giường điều trị, giảm tỷ lệ tử vong; nếu >90% thì phải nâng hẳn lên một cấp độ dịch.

Điều chỉnh lại các biện pháp thích ứng an toàn theo cấp độ dịch cho phù hợp, bỏ các quy định hạn chế đi lại với những người đã tiêm đủ vắc xin hoặc F0 đã khỏi bệnh, bỏ các quy định hạn chế các hoạt động kinh tế…

Sửa quyết định 2787/QĐ-BCĐQG cho phù hợp với 2 giai đoạn chuyển tiếp, và giai đoạn “Sống chung với COVID-19”, có quy trình hướng dẫn cụ thể doanh nghiệp xử lý F0 trong mỗi giai đoạn. Không đóng cửa cơ sở sản xuất - kinh doanh nếu có F0, có thì đi chữa hoặc tự cách ly, cơ sở khử trùng rồi hoạt động tiếp.

Cấp độ 4: Ngừng các dịch vụ không thiết yếu, trường học, các hoạt động văn hóa - xã hội, tôn giáo (được phép hoạt động 50%), quán ăn chỉ bán mang đi, chỉ những người có thẻ xanh được phép đi làm việc, các cơ sở sản xuất - kinh doanh, cơ quan Nhà nước giới hạn ở 50% số người làm việc (trừ các cơ sở thực hiện 3 tại chỗ được phép 100%). Không tập trung quá 20 người có thẻ xanh, và không quá 3 người nếu chưa có thẻ xanh. 

Cấp độ 3: Giới hạn ở 70% số người làm việc, mở lại giao thông công cộng ở mức 50%, không tập trung quá 30 người có thẻ xanh, và không quá 5 người nếu chưa có thẻ xanh.

Cấp độ 2: Mở lại các dịch vụ không thiết yếu ở mức độ 50% số người làm việc, các hoạt động khác bình thường, không tập trung quá 50 người có thẻ xanh, và không quá 10 người nếu chưa có thẻ xanh.

Cấp độ 1: Bình thường mới

Về đi lại từ vùng có cấp độ 4 xuống các vùng thấp hơn phải có xét nghiệm âm tính.

“Vùng 2: dịch lây lan chậm hoặc chưa có dịch ( 0,7 ca mắc mới/100.000 dân/ngày trong 1 tuần liên tiếp và có xu hướng tăng thì nâng mức cảnh báo nhưng không phong tỏa diện rộng: cân nhắc áp dụng giới nghiêm ở các phường xã có nhiều F0, ngưng các hoạt động không thiết yếu ở các khu dân cư giáp ranh với các vùng dịch hay có nguy cơ cao về dịch tễ để sản xuất - kinh doanh và đời sống nhân dân ít bị ảnh hưởng nhất mà vẫn kiểm soát được dịch.  

Ngoài ra, vùng nào tiêm đủ vắc xin sớm theo các tiêu chí thì sẽ chuyển thẳng sang “bình thường mới”, bỏ toàn bộ các biện pháp phong tỏa, chỉ thực hiện cách ly tại nhà, truy vết, và quản lý theo mức độ dịch.

“Đối với các thành phố, khu đô thị có mật độ dân cư cao thì tính theo số ca/100.000 dân để đánh giá mức độ nguy cơ, chứ không được phong tỏa diện rộng mà phải phòng chống dịch theo điểm. Với các vùng nông thôn có mật độ dân cư thấp và xét nghiệm ít thì số ca/100.000 dân chỉ để tham khảo, mà nên tập trung phòng chống dịch theo cụm dân cư”, cộng đồng doanh nghiệp lưu ý.

Cũng theo cộng đồng doanh nghiệp, giai đoạn sống chung với dịch (từ giữa quý I/2022, có thể sớm hơn nếu tiêm phủ vắc xin sớm hơn) nên mở cửa từng vùng và toàn bộ cả nước khi đã tiêm đủ vắc xin cho >70% dân số từ 18 tuổi trở lên và đạt chỉ số 1 (>80% người trên 50 tuổi tiêm đủ vắc xin).

Giãn cách phù hợp theo cấp độ dịch như đã nêu ở trên, nhưng có điều chỉnh nới rộng: sản xuất - kinh doanh, giao thông công cộng được phép mở lại 100% ở tất cả các cấp độ dịch. Các giới hạn số người hội họp, tham gia sự kiện được giảm 1 cấp độ dịch so với giai đoạn chuyển tiếp.

“Bỏ toàn bộ các giới hạn đi lại giữa các vùng, bao gồm cả người và xe vận tải (không cần luồng xanh); Bỏ cách ly F1, bỏ cách ly người từ vùng khác đến, bỏ xét nghiệm diện rộng, cho phép F0 điều trị tại nhà; Triển khai tiêm vắc xin cho trẻ em và tiêm tăng cường cho người lớn”, cộng đồng doanh nghiệp đề xuất.