Tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ cải thiện môi trường kinh doanh

GIA NGUYỄN• 07/03/2022 04:00

Bên cạnh những cải cách về cơ chế, chính sách, thủ tục hành chính, Chủ tịch VINASME cho rằng, cần tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ để cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh…

>>> Minh bạch hệ thống thuế để củng cố môi trường đầu tư

Xoay quanh Hội nghị “Triển khai Nghị quyết số 02/NQ-CP: Thúc đẩy phục hồi và phát triển kinh tế – xã hội”, hầu hết các chuyên gia đều đánh giá, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia không chỉ hỗ trợ các doanh nghiệp phát triển tốt nhất trong môi trường kinh doanh có mức độ cạnh tranh cao, mà đóng vai trò quan trọng thúc đẩy nền kinh tế Việt Nam hội nhập sâu rộng với quốc tế.

Cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, cần tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ - Ảnh minh họa

Thực tế, qua những năm thực hiện Nghị quyết số 19/NQ-CP và sau này là Nghị quyết số 02/NQ-CP, vị trí xếp hạng năng lực cạnh tranh của Việt Nam trên các bảng xếp hạng uy tín toàn cầu đã được nâng lên đáng kể so với các năm trước đó như: Chỉ số Năng lực cạnh tranh 4.0 (của Diễn đàn kinh tế thế giới) xếp thứ 67/141 tăng 10 bậc; Chính phủ điện tử (của Liên hợp quốc) xếp thứ 86/165, tăng 2 bậc; Phát triển bền vững xếp thứ 51/165, tăng 37 bậc; và An toàn an ninh mạng (của Liên minh Viễn thông quốc tế) xếp thứ 25/194, tăng 25 bậc.

Đối với chất lượng môi trường kinh doanh, có đến gần 60% doanh nghiệp đánh giá môi trường kinh doanh trong nước đã cải thiện tốt hơn, rõ rệt hơn ở cả 10 lĩnh vực được nêu trong Nghị quyết số 19/NQ-CP và Nghị quyết số 02/NQ-CP, trong đó, việc thành lập doanh nghiệp và tiếp cận điện năng được đánh giá có cải thiện tốt nhất.

Mặc dù, 2 năm trở lại đây hoạt động cải cách môi trường đầu tư kinh doanh có dấu hiệu trùng xuống do đại dịch bệnh COVID-19. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, nguyên nhân của sự trùng xuống này xuất phát từ yếu tố khách quan, không tác động nhiều đến lộ trình để đạt được các mục tiêu đề ra trong Nghị quyết.

>>Cần xây dựng một môi trường đầu tư mang tính dự báo

Tại Hội nghị, đóng góp cho công tác triển khai Nghị quyết số 02/NQ-CP năm 2022 của Chính phủ, ông Nguyễn Văn Thân - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Nhỏ và vừa Việt Nam (VINASME) cho rằng, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh dựa trên 2 yếu tố quan trọng là cải cách cơ chế, chính sách, thủ tục hành chính và phát triển ứng dụng khoa học công nghệ.

Theo ông Thân, hoạt động cải cách hành chính của Chính phủ diễn ra rất hiệu quả trong 2 nhiệm kỳ gần đây, bao gồm cả nhiệm kỳ của Thủ tướng Phạm Minh Chính. Tuy nhiên, nếu nhìn qua góc độ phát triển ứng dụng khoa học công nghệ vào hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp thì chúng ta có lẽ chỉ đạt 5/10 điểm.

ông Nguyễn Văn Thân - Hiệp hội Doanh nghiệp Nhỏ và vừa Việt Nam (VINASME)

Ông Nguyễn Văn Thân - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam (VINASME) phát biểu tại Hội nghị

“Chúng ta thấy, báo chí và người dân nói rất nhiều và nói từ lâu về trí tuệ nhân tạo, kết nối vạn vật và dữ liệu lớn… nhưng trên thực tế, Việt Nam mới chỉ chập chững nghiên cứu các lĩnh vực này. Hay trên thế giới hiện nay có tới 1.336 thành phố thuộc 61 quốc gia cung cấp dịch vụ 5G, trong đó có 5 nước ASEAN là Singapore, Thái Lan, Philippines, Malaysia và Indonesia đã triển khai, Brunei đã thí điểm tại 5 địa điểm sân bay, khách sạn, trung tâm mua sắm, còn Việt Nam vẫn đang thử nghiệm trong phòng nghiên cứu của một số Tập đoàn, Tổng Công ty viễn thông trong nước. Các con số này cho thấy tốc độ ứng dụng khoa học công nghệ của Việt Nam còn rất chậm và chưa tận dụng được lợi thế người dùng internet ở trong nước”, ông Thân ví dụ và phân tích.

Từ đó, Chủ tịch VINASME đề xuất, Chính phủ cần phân bổ nguồn vốn phù hợp để dành cho phát triển ứng dụng khoa học công nghệ nói chung, và nhất là cơ sở hạ tầng kỹ thuật nói riêng trong lộ trình từ nay đến năm 2025.

Bên cạnh đó, liên quan đến vấn đề cải cách hành chính, theo ông Thân, trong những năm gần đây, vai trò trung gian của các tổ chức đại diện doanh nghiệp là hết sức nổi bật. Các Liên hiệp, Hiệp hội như VCCI, Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam và một số hiệp hội khác đã phát huy rất tốt vai trò tổng hợp thông tin, phản ánh và phản biện những vấn đề khó khăn, vướng mắc, thậm chí là cả thuận lợi cần được phát huy từ phía doanh nghiệp tới Nhà nước.

Tuy nhiên, sự vào cuộc của các cơ quan quản lý, cơ quan chức năng, chính quyền địa phương chỉ mang tính cục bộ, có thời điểm, dẫn đến không ít nội dung chưa thể tìm hiểu một cách thấu đáo.

Do vậy, để các Hiệp hội thực hiện tốt nhiệm vụ được nêu trong Nghị quyết số 02/NQ-CP năm 2022, Chủ tịch VINASME kiến nghị, Chính phủ yêu cầu các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ trực thuộc Chính phủ, Chủ tịch UBND cấp tỉnh chủ động và thường xuyên tham vấn VCCI, Hiệp hội Doanh nghiệp Nhỏ và vừa Việt Nam và các hiệp hội khác trong quá trình thực hiện cải cách hành chính (tối ưu nhất là các Hiệp hội có thể tham gia từ đầu). Đồng thời, đề xuất Chính phủ yêu cầu các Bộ, ngành và địa phương công khai kết quả cải cách hành chính theo chuyên đề để các Hiệp hội và người dân có thể cùng theo dõi, góp ý.

Ngoài ra, để thực sự cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt, Chủ tịch VINASME cho rằng, điều thiết yếu, cơ bản là các doanh nghiệp ở mọi lĩnh vực, ngành nghề, quy mô đều được thụ hưởng những chính sách và cơ hội phát triển như nhau. Chẳng hạn như các doanh nghiệp nhỏ và vừa khi được tham gia vào các dự án đầu tư công thì sẽ được cải thiện năng lực cạnh tranh ở nhiều khâu, từ chuẩn bị tài chính, con người đến lập hồ sơ dự thầu và thi công, quyết toán.

“Khi Nhà nước trao cơ hội nhiều hơn cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa thì trải qua một thời gian họ sẽ trở thành các doanh nghiệp lớn. Do vậy, tôi vẫn thiết tha kiến nghị Quốc hội và Chính phủ xem xét, dành khoảng 30% công trình, dự án đầu tư công cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa”, Chủ tịch VINASME nêu quan điểm.