Ứng phó khủng hoảng chuỗi cung ứng kiểu Henry Ford

>>>"Ông vua xe hơi" Henry Ford: huyền thoại đi lên từ thất bại

Vào thời của Henry Ford, rất ít người tin rằng ô tô sẽ thay thế xe ngựa để trở thành phương tiện di chuyển phổ biến nhất thế giới. Thế nhưng, bằng khả năng của mình, ông đã chứng minh cho cả thế giới thấy chẳng có gì là không thể.

Henry Ford không phải là người đã phát minh ra ô tô, nhưng ông đã đóng góp rất nhiều nhằm thay đổi bộ mặt giao thông và vận tải của thế giới vào đầu thế kỷ 20, thời điểm mà xe ngựa vẫn là phương tiện đi lại chủ yếu của người dân, còn xe hơi là một thứ gì đó xa xỉ, chỉ giới thượng lưu mới có thể sở hữu.

Ngay từ thời điểm đó, Henry Ford đã bị ám ảnh bởi khả năng thiếu hụt các bộ phận và nguyên liệu thô. Bên cạnh đó, ông luôn nghi ngờ các nhà tài chính và đặc biệt không tin tưởng vào các nhà cung cấp của mình. Henry Ford luôn tìm cách để dự trữ đủ nguyên liệu để đảm bảo rằng dây chuyền lắp ráp của nhà máy có thể tiếp tục hoạt động mà không bị thiếu hụt do sự đứt gãy của chuỗi cung ứng.

>>>Cú “bạo chi” lịch sử của Ford!

>>>Bài học của Ford mà Tesla vẫn áp dụng sau hơn 100 năm

Bài học từ Henry Ford

Trên thực tế, chuỗi cung ứng là một hệ thống các tổ chức, con người, hoạt động, thông tin và các nguồn lực liên quan tới việc di chuyển sản phẩm hay dịch vụ từ nhà cung cấp hay nhà sản xuất đến người tiêu dùng.

Ngay từ khi thành lập nhà máy đầu tiên, Henry Ford đã mua các mỏ than của riêng mình ở Kentucky và Virginia, cùng với các tuyến đường sắt để vận chuyển đến các nhà máy của ông. Ông đã xây dựng một hạm đội tàu đi qua Hồ Lớn, mang theo nguồn cung cấp ổn định quặng sắt và gỗ khai thác từ Bán đảo Thượng của Michigan. Và ông đã xây dựng một nhà máy khổng lồ bên ngoài Detroit trên River Rouge, một khu phức hợp các nhà máy được thiết kế để xử lý mọi công đoạn biến nguyên liệu thô thành ô tô thành phẩm.

Đặc biệt, triết lý quản lý của ông luôn là sự cảnh giác trước việc bị các nhà cung cấp chèn ép, ngày nay vẫn còn nguyên giá trị khi mang lại những hiểu biết sâu sắc về thủ phạm và bài học của sự gián đoạn chuỗi cung ứng, vốn đã trở thành nguyên nhân hàng đầu gây ra lạm phát và thiếu hụt sản phẩm.

Ngày đó, Henry Ford đã nhận ra rất rõ ràng rằng các chuỗi cung ứng rất mỏng manh, đòi hỏi phải có các kế hoạch dự phòng và giám sát liên tục. Mặc dù có thái độ thù địch với các liên đoàn lao động, nhưng ông hiểu giá trị của mức lương hậu hĩnh trong việc tạo động lực cho người lao động. Và ông cảnh báo rằng nhu cầu của các nhà đầu tư đối với lợi nhuận ngắn hạn có thể đe dọa khả năng phục hồi trong dài hạn.

Henry Ford thường xuyên ngăn cản nhu cầu về cổ tức, khoản thanh toán làm giàu cho các nhà đầu tư, trong khi thích áp dụng lợi nhuận của mình để mở rộng. Ford đã tuyên bố trong hồi ký của mình: “Chúng tôi chống lại kiểu chủ ngân hàng coi việc kinh doanh như một quả dưa bị cắt”.

Triết lý này của Ford đã gặp phải những phản ứng từ các nhà đầu tư đầu tiên của mình, anh em nhà Dodge, vào năm 1916. Lợi nhuận của Ford Motor trong năm trước đó đạt 16 triệu USD, và công ty có hơn 50 triệu USD tiền mặt được cất giữ trong ngân hàng. Ford kiên quyết rằng số tiền này sẽ được hướng đến việc xây dựng nhà máy mới của ông, Rouge.

Nhưng, anh em nhà Dodge nhất quyết đòi cổ tức, và họ đã đệ đơn kiện để theo đuổi. Họ đã kiến nghị lên tòa án lệnh đóng băng các kế hoạch mở rộng của Ford tại Rouge.

Xung đột được thúc đẩy một phần bởi quyết định của Ford gần hai năm trước đó là tăng gần gấp đôi mức lương cho công nhân của mình lên mức 5 USD một ngày, điều chưa từng có. Các nhà lãnh đạo doanh nghiệp khác cáo buộc ông đã làm khó cho các công ty của họ bằng cách tăng lương trong toàn ngành công nghiệp Mỹ.

Nhưng, Ford nhấn mạnh rằng ông chỉ đơn giản là thực dụng. Sự ra đời của dây chuyền lắp ráp đã cách mạng hóa lao động sản xuất ô tô, nhiều công nhân đã bỏ việc hàng loạt, Ford trả lương cao hơn, một phần nhằm mục đích chiếm ưu thế trước một cuộc lái xe công đoàn, một phần để thu hút đủ nhân lực cho việc sản xuất số lượng ô tô ngày càng tăng.

Ông tuyên bố: “Một doanh nghiệp lương thấp luôn không an toàn”. Đặc biệt, Henry Ford đã từng tuyên bố rằng mục đích kinh doanh của ông là cung cấp việc làm và chế tạo những chiếc xe giá cả phải chăng, và tiền chỉ là kết quả ngẫu nhiên. “Kinh doanh là một dịch vụ, không phải là một món hời”, Ford nói.

Tuy nhiên, tòa án tối cao Michigan cuối cùng đã bác bỏ quan niệm đó. "Một công ty kinh doanh được tổ chức và hoạt động chủ yếu vì lợi nhuận của các cổ đông”, tòa án ra phán quyết. Sau đó, tòa án đã đứng về phía anh em nhà Dodge và yêu cầu Ford phân phối khoảng 25 triệu USD tiền cổ tức, nhưng cũng thông qua kháng cáo cho phép Ford được bảo đảm quyền tiếp tục xây dựng nhà máy ở Rouge.

Tất nhiên, sau đó để chủ động các kế hoạch kinh doanh của mình, Ford đã loại bỏ anh em nhà Dodge, mua cổ phần của họ và nắm quyền kiểm soát công ty của mình.

Sau hơn một thế kỷ, đã có một sự khác biệt rất lớn với Ford Motor ở thời điểm này. Công ty do ông thành lập ngày nay đã không có đủ chất bán dẫn, những con chip máy tính vốn là bộ não của ô tô hiện đại. Ford đang phụ thuộc rất nhiều vào một nhà cung cấp chip duy nhất ở cách xa hơn 7.000 dặm, TSMC ở Đài Loan. Với tình trạng khan hiếm chip trong nền kinh tế toàn cầu, Ford đã buộc phải tạm dừng sản xuất liên tục.

Có lẽ nếu có Henry Ford lúc này thì mọi thứ đã khác biệt. Như Mike Skinner, người đứng đầu Hiệp hội Di sản Henry Ford đã từng nói: “Ông ấy nhận ra rằng chuỗi cung ứng chứa đầy rủi ro. Nếu ông ấy có mặt hôm nay, Ford đã chẳng phải chìm sâu trong sự khủng hoảng của chuỗi cung ứng, họ có thể sản xuất chip của riêng mình”.