Bỏ cho vay mua nhà ở xã hội: Người dân lo lắng, doanh nghiệp hoang mang

DIỆU HOA• 17/09/2021 13:20

Các chuyên gia cho rằng, nguồn cung nhà ở xã hội đang thiếu trầm trọng, đề xuất thu hẹp cửa vay vốn ưu đãi của Ngân hàng Nhà nước có thể đẩy ước mơ sở hữu nhà ở của người có thu nhập thấp ra xa.

Dự án Nhà ở xã hội Đặng Xá (Gia Lâm, Hà Nội)

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa đưa ra dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 25/2015 hướng dẫn cho vay vốn ưu đãi thực hiện chính sách nhà ở xã hội. Trong đó có đề cập “loại trừ đối tượng được vay vốn tín dụng ưu đãi để mua, thuê mua nhà ở xã hội” để phù hợp với quy định tại Luật Nhà ở.

NGƯỜI DÂN LO LẮNG

Trao đổi với PV, anh Hoàng Văn Đức (quê Hà Tĩnh), đang sinh sống và làm việc tại Hà Nội cho hay, làm việc tại một doanh nghiệp hơn 5 năm nay, anh Đức và vợ luôn phải ở nhà thuê, chắt chiu từng đồng và để ra được hơn 300 triệu đồng. Anh dự tính sẽ làm hồ sơ đăng ký mua một dự án nhà ở xã hội tại quận Nam Từ Liêm.

Thông tin từ dự án, khách hàng mua có thể được cho vay lên tới 70% giá trị căn hộ, đây là cánh cửa mở cho cơ hội sở hữu nhà ở của anh.

Tuy nhiên, thông tin mới đây về đề xuất loại bỏ nhóm khách hàng vay vốn mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội khỏi danh sách đối tượng được vay ưu đãi tại ngân hàng thương mại, chỉ có thể vay ở Ngân hàng Chính sách xã hội khiến anh vô cùng lo lắng.

Trong khi đó, chị Lan Hương (Thái Bình) cũng bày tỏ lo ngại nếu đề xuất này thành hiện thực có nghĩa ‘cửa’ vay vốn ưu đãi mua nhà ở xã hội của vợ chồng chị sẽ hẹp hơn, điều này khiến ước mơ có nhà của gia đình chị lại càng thêm xa tầm với.

Theo thống kê của Bộ Xây dựng, hiện nay trên cả nước đã hoàn thành 249 dự án nhà ở xã hội khu vực đô thị, tuy nhiên với tổng diện tích hơn 5,2 triệu m2 nhà ở xã hội đã hoàn thành xây dựng mới chỉ đạt được khoảng 41,7%, nhu cầu về nhà ở xã hội là rất lớn.

Trong khi đó, sau khi gói vay lãi suất ưu đãi mua nhà 30.000 tỷ kết thúc, nhiều chủ đầu tư cũng như khách hàng rơi vào tình cảnh khó khăn. Tại Hà Nội, giá nhà ở xã hội tăng giá tương đối nhiều so với mức trần 15 triệu đồng/m2 trước đây, khiến cơ hội tiếp cận nhà ở của người nghèo khó khăn hơn.

Giấc mơ có nhà của người dân sẽ lại càng xa tầm với

Dự án nhà ở xã hội tại phường Đại Mỗ (quận Nam Từ Liêm) được rao bán với giá trung bình khoảng 19,5 triệu đồng/m2; Nhà ở xã hội IEC (huyện Thanh Trì, Hà Nội) cũng đưa ra mức giá 16 triệu đồng/m2 (đã bao gồm VAT và phí bảo trì). Dự án Ecohome 3 (phường Cổ Nhuế, quận Bắc Từ Liêm) với giá hơn 16,3 triệu đồng/m2.

Ông Nguyễn Văn Đính - Phó Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam cho biết, các đối tượng được vay tiền mua nhà ở xã hội đều là những người gặp khó khăn về nhà ở và được hưởng thụ chính sách về nhà ở thông qua hình thức nhà ở xã hội. Mặc dù, đã có chính sách giảm giá nhà xuống ở mức thấp nhưng tổng giá trị căn nhà vẫn trên dưới 1 tỷ đồng. Với số tiền đó, đối với khả năng thanh toán của nhiều người vẫn là quá khó.

Ông Đính cũng cho biết, trên thực tế, qua khảo sát, có rất nhiều người mua nhà ở xã hội cho biết, họ không vay được từ nguồn Ngân hàng Chính sách xã hội nên tỷ lệ người được vay hiện nay có thể chưa nhiều, do đó đề xuất bỏ cho vay mua nhà ở xã hội tại ngân hàng thương mại là thu hẹp cánh cửa “có nhà” của người có thu nhập thấp.

DOANH NGHIỆP CŨNG HOANG MANG

"Khi khả năng thanh toán khó thì việc mua nhà nếu không được hỗ trợ là rất thấp. Khi tỷ lệ mua nhà thấp lại là bài toán cho những chủ đầu tư phát triển nhà ở xã hội. Những chủ đầu tư này, xây nhà xong nhưng không bán được, điều này dẫn đến không kích thích các bên tham gia phát triển nhà ở xã hội" - ông Đính bày tỏ.

Đồng quan điểm, ông Vũ Kim Giang, Tổng giám đốc Công ty CP Đầu tư và Kinh doanh Bất động sản Hải Phát cũng cho rằng, việc hỗ trợ khách hàng là người mua nhà ở xã hội là những người có thu nhập thấp nên tổ chức rộng rãi, mở rộng các ngân hàng cho người dân vay.

Ông Giang cho biết, có nhiều ngân hàng tham gia cho vay vốn ưu đãi thì việc tiếp cận vay vốn của người mua nhà sẽ thuận lợi hơn rất nhiều. Mặt khác, một số ngân hàng thương mại đã làm rất tốt trong việc cho vay, thẩm định khách hàng từ gói vay ưu đãi 30.000 tỷ đồng trước đây nên thủ tục giải quyết cho người dân sẽ nhanh hơn.

“Thực tế, tại Ngân hàng Chính sách xã hội cho vay ngay ở giai đoạn trước, chúng tôi nhận thấy thủ tục giấy tờ rất nhiều, phức tạp và ít cho vay mua nhà nên có thể thủ tục sẽ khó khăn hơn cho người vay. Nếu thu hẹp cửa cho vay ưu đãi sẽ ảnh hưởng đến tâm lý người mua, điều này sẽ gây khó khăn hơn cho các chủ đầu tư xây dựng các dự án nhà ở xã hội”, ông Giang chia sẻ.

Chia sẻ quan điểm trên, ông Nguyễn Thế Điệp, Phó chủ tịch CLB Bất động sản Hà Nội cũng cho rằng, nhà ở xã hội hiện nay đang rất khó khăn, khó khăn về nguồn cung, khó khăn về cơ chế chính sách, việc "siết" quy định cho vay nhà ở xã hội sẽ vô tình đẩy các nhà đầu tư phát triển nhà ở xã hội vào thế mắc kẹt "trở đi mắc núi, trở về mắc sông". Chính những cơ chế này khiến các nhà đầu tư ngại tham gia phát triển nhà ở xã hội.