5 vấn đề đặt hàng cho giới khoa học công nghệ Mỹ

Vào ngày 15 tháng 1 năm 2021, Tổng thống đắc cử Joe Biden đã gửi bức thư sau đây cho Tiến sĩ Eric S. Lander, vừa được bổ nhiệm làm Cố vấn Khoa học của Tổng thống và được đề cử làm Giám đốc Văn phòng Chính sách Khoa học và Công nghệ, giao nhiệm vụ cho ông và các đồng nghiệp trao đổi rộng rãi và minh bạch với sự lãnh đạo khoa học đa dạng của xã hội Hoa Kỳ và thu hút công chúng Hoa Kỳ rộng rãi hơn, để làm mới và cải tiến chiến lược khoa học và công nghệ quốc gia của Mỹ.

Bức thư đặt ra 5 câu hỏi lớn cho giới khoa học Mỹ về những vấn đề đặc biệt quan trọng với người Mỹ và cả thế giới. Dưới đây là nội dung của bức thư.

Kính gửi Tiến sĩ Lander,

Năm 1944, Tổng thống Franklin D.Roosevelt đã viết một lá thư cho cố vấn khoa học của ông, Tiến sĩ Vannevar Bush, đặt ra câu hỏi làm thế nào khoa học và công nghệ có thể được áp dụng tốt nhất để mang lại lợi ích cho sức khỏe của quốc gia, sự thịnh vượng kinh tế và an ninh quốc gia trong những thập kỷ sau Chiến tranh thế giới thứ hai. Phản hồi của Tiến sĩ Bush được đưa ra dưới dạng một báo cáo, có tựa đề Khoa học — Biên giới vô tận, sẽ hình thành nền tảng của Quỹ Khoa học Quốc gia và thiết lập quá trình khám phá khoa học ở Mỹ trong 75 năm tới.

Những năm đó đã mang lại một số tiến bộ khoa học có kết quả nhất trong lịch sử loài người với nước Mỹ dẫn đầu. Nhưng ba phần tư thế kỷ sau, các đường nét trong cuộc sống của chúng ta đã thay đổi. Các công nghệ và ngành công nghiệp đã biến đổi, và sự xuất hiện của lĩnh vực kỹ thuật số đã xác định lại cách chúng ta đổi mới, giao tiếp và trải nghiệm thế giới. Và bản chất của khám phá tự nó đã thay đổi theo những bước tiến nhảy vọt — đạt đến độ cao thiên thể và những phức tạp vi mô, điều cách đây không lâu không thể tưởng tượng được.

Vì lý do này, tôi tin rằng điều cần thiết là chúng ta phải làm mới và cải tiến chiến lược khoa học và công nghệ quốc gia để đặt đất nước chúng ta trên một lộ trình mạnh mẽ trong 75 năm tới, để con cháu chúng ta có thể sống trong thế giới trong lành mạnh hơn, an toàn hơn, công bằng hơn, hòa bình và thịnh vượng. Nỗ lực này sẽ yêu cầu chúng ta tập hợp những trí tuệ sáng suốt nhất của Liên bang trong các lĩnh vực học thuật, y học, công nghiệp và chính phủ — phá bỏ những rào cản thường hạn chế tầm nhìn và sự tiến bộ của chúng ta, đồng thời ưu tiên nhu cầu, lợi ích, nỗi sợ hãi và nguyện vọng của người dân Mỹ.

Tổng thống Roosevelt yêu cầu Tiến sĩ Bush xem xét bốn câu hỏi cụ thể. Nhưng hôm nay, tôi sẽ giao nhiệm vụ cho ông và các đồng nghiệp với năm vấn đề. Tôi hy vọng ông sẽ trao đổi rộng rãi và minh bạch với sự lãnh đạo khoa học đa dạng của xã hội Mỹ và thu hút công chúng Mỹ rộng lớn hơn, sẽ đưa ra khuyến nghị cho chính quyền của chúng tôi về các chiến lược chung, hành động cụ thể và cấu trúc mới mà chính phủ liên bang nên áp dụng để đảm bảo rằng Liên bang có thể tiếp tục khai thác toàn bộ sức mạnh của khoa học và công nghệ thay mặt cho nhân dân Hoa Kỳ.

1- Chúng ta có thể học được gì từ đại dịch về những gì có thể - hoặc những gì nên có thể - để giải quyết phạm vi rộng nhất các nhu cầu liên quan đến sức khỏe cộng đồng của chúng ta?

Ngay cả khi chúng ta đang nỗ lực khẩn cấp để vượt qua đại dịch coronavirus, chúng ta phải học hỏi từ thời điểm này bằng cách đối mặt với những thách thức, bất bình đẳng và cơ hội mà chúng ta đã thấy để chuẩn bị tốt hơn cho tương lai.

Làm thế nào chúng ta có thể cải thiện đáng kể khả năng của mình để nhanh chóng giải quyết các mối đe dọa từ mầm bệnh, bao gồm các đại dịch mới sẽ xuất hiện, vũ khí sinh học tiềm ẩn và kháng kháng sinh? Làm thế nào chúng ta có thể tăng tốc đáng kể khả năng phát triển và tiến hành các thử nghiệm lâm sàng của các liệu pháp điều trị cho các loại bệnh khác như ung thư? Làm thế nào chúng ta có thể cho phép chia sẻ nhanh chóng, với sự đồng ý của bệnh nhân, thông tin y tế để xây dựng một hệ thống chăm sóc sức khỏe thông minh hơn và hiệu quả hơn? Làm thế nào chúng ta có thể sử dụng y học từ xa để cải thiện sức khỏe cho tất cả người Mỹ?

2- Làm thế nào những đột phá trong khoa học và công nghệ có thể tạo ra những giải pháp mới mạnh mẽ để giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu — thúc đẩy thay đổi theo định hướng thị trường, tăng trưởng kinh tế có bước khởi đầu, cải thiện sức khỏe và tăng việc làm, đặc biệt là trong các cộng đồng bị bỏ lại phía sau?

Biến đổi khí hậu là một mối đe dọa hiện hữu đòi hỏi phải có hành động mạnh dạn và khẩn cấp. Nhưng đồng thời, sự cần thiết của việc giải quyết vấn đề này cũng mang đến cho chúng ta cơ hội phi thường để đầu tư đột phá vào cơ sở hạ tầng của chúng ta, nâng cao khả năng phục hồi của Hoa Kỳ, thúc đẩy công bằng môi trường và tạo ra các ngành công nghiệp tiên tiến mới và hàng triệu công việc được trả lương cao sẽ nâng cao vai trò lãnh đạo của Mỹ cho các thế hệ sau.

Để đạt được cam kết của chúng tôi về không phát khí thải carbon vào năm 2050 sẽ đòi hỏi phải triển khai các công nghệ năng lượng sạch hiện có, hiệu quả về chi phí được sản xuất tại Mỹ; rút ra các giải pháp sáng tạo để thu giữ và lưu trữ carbon; và thúc đẩy sự khéo léo về công nghệ của người Mỹ để phát triển các công nghệ không carbon mới có thể định hình lại thị trường. Nỗ lực này sẽ củng cố nền kinh tế của chúng ta trong tương lai, tạo ra một luồng công việc lâu dài với mức lương cao trong các cộng đồng trên khắp đất nước và khẳng định lại vai trò lãnh đạo của Mỹ về biến đổi khí hậu trên toàn cầu.

Hoa Kỳ có một lịch sử lâu dài, thành công và lưỡng đảng trong việc sử dụng nghiên cứu, mua hàng và chính sách liên bang để giúp khởi động các ngành công nghiệp quan trọng — chẳng hạn như khi chúng tôi đi tiên phong và dẫn đầu ngành bán dẫn. Làm thế nào chúng ta có thể làm mới mô hình đó để mang lại một tương lai khỏe mạnh, an toàn hơn, thịnh vượng hơn và bền vững cho con em chúng ta, đồng thời bảo tồn môi trường tự nhiên cho các thế hệ tương lai?

3- Làm thế nào để Hoa Kỳ có thể đảm bảo rằng mình là nước dẫn đầu thế giới về các công nghệ và ngành công nghiệp trong tương lai sẽ quan trọng đối với sự thịnh vượng kinh tế và an ninh quốc gia của chúng ta, đặc biệt là trong cuộc cạnh tranh với Trung Quốc?

Từ trí tuệ nhân tạo đến sinh học tổng hợp, các công nghệ mới đang xuất hiện theo chu kỳ ngày càng nhanh chóng hứa hẹn sẽ thay đổi cuộc sống của chúng ta. Mỗi người đến với một loạt hứa hẹn và thách thức riêng biệt — và mỗi người đều có khả năng tác động đáng kể đến việc tạo việc làm, công bằng và an ninh quốc gia.

Các quốc gia khác - đặc biệt là Trung Quốc - đang đầu tư chưa từng có và làm mọi thứ trong khả năng của mình để thúc đẩy sự phát triển của các ngành công nghiệp mới và làm lu mờ vai trò lãnh đạo khoa học và công nghệ của Mỹ. Tương lai của chúng ta phụ thuộc vào khả năng của chúng ta để theo kịp các đối thủ cạnh tranh trong các lĩnh vực sẽ xác định nền kinh tế của ngày mai.

Chiến lược phù hợp cho Hoa Kỳ nhất thiết sẽ khác với các đối thủ cạnh tranh nhưng nó cũng có thể sẽ khác với chính sách trước đây của chúng ta. Mức đầu tư quốc gia phù hợp là gì và các trụ cột của chiến lược quốc gia sẽ thúc đẩy nhanh chóng cả nghiên cứu và phát triển các công nghệ quan trọng là gì? Những cấu trúc, cơ sở hạ tầng và chính sách nào cần thiết để đẩy nhanh con đường từ các phòng thí nghiệm nghiên cứu đến các dự án phát triển đến thị trường? Làm thế nào chúng ta có thể tăng cường và mở rộng các kết nối giữa học viện, ngành công nghiệp và chính phủ, những mối quan hệ trước đây rất quan trọng đối với việc phát triển công nghệ và bảo vệ an ninh quốc gia? Và, quan trọng là, làm thế nào để chúng ta đảm bảo rằng những tiến bộ công nghệ tạo ra thay vì làm giảm đi việc làm chất lượng cao?

4- Làm thế nào chúng ta có thể đảm bảo rằng các thành quả của khoa học và công nghệ được chia sẻ đầy đủ trên toàn nước Mỹ và giữa tất cả người Mỹ?

Các lợi ích của khoa học và công nghệ vẫn được phân bổ không đồng đều trên các tuyến chủng tộc, giới tính, kinh tế và địa lý. Làm thế nào chúng ta có thể đảm bảo rằng người Mỹ thuộc mọi thành phần đều được thu hút vào cả sự sáng tạo và phần thưởng của khoa học và công nghệ? Làm thế nào chúng ta có thể đảm bảo rằng các trung tâm khoa học và công nghệ phát triển mạnh mẽ ở mọi miền đất nước, thúc đẩy sự phát triển kinh tế ở mọi miền Hoa Kỳ? Làm thế nào chúng ta có thể đảm bảo rằng những tiến bộ trong khoa học y tế mang lại lợi ích cho sức khỏe của tất cả người Mỹ, bao gồm cả việc giảm đáng kể sự chênh lệch về sức khỏe về chủng tộc và kinh tế xã hội?

5- Làm thế nào chúng ta có thể đảm bảo sức khỏe lâu dài của khoa học và công nghệ ở quốc gia của chúng ta?

Khoa học và công nghệ đã phát triển mạnh mẽ ở Hoa Kỳ vì có một hệ sinh thái phong phú về con người, chính sách và thể chế. Hệ sinh thái này phải được nuôi dưỡng và làm mới để thành công trong một thế giới đang thay đổi nhanh chóng.

Làm thế nào chúng ta có thể bảo vệ tính toàn vẹn của khoa học trong chính phủ — và biến chính phủ trở thành điểm đến hàng đầu cho các nhà khoa học và công nghệ làm việc? Làm thế nào chúng ta có thể giải quyết những căng thẳng trong các phòng thí nghiệm nghiên cứu hàn lâm và thúc đẩy các mô hình sáng tạo để hỗ trợ nghiên cứu liên bang? Làm thế nào chúng ta có thể hình dung lại và chuyển đổi giáo dục STEM, trao quyền cho giáo viên và triển khai công nghệ để nâng cao trải nghiệm giáo dục? Làm thế nào chúng ta có thể đảm bảo Hoa Kỳ sẽ vẫn là một thỏi nam châm thu hút những bộ óc tốt nhất và sáng suốt nhất trên toàn thế giới?

Tôi tin rằng câu trả lời cho những câu hỏi này sẽ là công cụ giúp quốc gia của chúng ta bắt tay vào một con đường mới trong những năm tới — một con đường của phẩm giá và sự tôn trọng, thịnh vượng và an ninh, tiến bộ và mục đích chung. MChắc chắn đó là những câu hỏi lớn nhưng không lớn bằng khả năng giải quyết của Mỹ. Tôi mong nhận được các đề xuất của bạn — và hợp tác với bạn, nhóm của bạn và cộng đồng khoa học rộng lớn hơn để biến chúng thành các giải pháp giúp giảm bớt gánh nặng hàng ngày cho người dân Mỹ, khơi dậy công việc và cơ hội mới, đồng thời khôi phục vai trò lãnh đạo của Mỹ trên trường thế giới.

Trân trọng,

JOSEPH R. BIDEN JR.