Những chỉ số tác động đến thị trường đầu tư năm 2023

>> Tái định hình thị trường tài chính toàn cầu và tác động đến Việt Nam

Theo chuyên gia tài chính Richard Harris, Giám đốc điều hành của Port Shelter Investment đánh giá, kể từ năm 1871 đến nay, chưa có năm nào mà cả trái phiếu và cổ phiếu toàn cầu đều giảm nhiều như năm 2022. Những thị trường này đã mất giá trị lên tới 30.000 tỷ đô la Mỹ chỉ trong một năm – tương đương với sản lượng hàng năm của gần hai nền kinh tế Mỹ cộng lại.

Người đi bộ đi ngang qua Sở giao dịch chứng khoán New York (NYSE) ở New York, Mỹ, vào ngày 3/1/2023 (Ảnh: Bloomberg)

Trong đó, S&P 500 giảm 1/5 giá trị, chứng khoán Trung Quốc cũng vậy, Nasdaq mất 1/3, trái phiếu toàn cầu đã giảm 16%, còn Meta (Facebook), Tesla và Bitcoin giảm 2/3 giá trị tài sản, liên doanh của Elon Musk vào Twitter cũng tương tự. Những lĩnh vực hoạt động tốt, chẳng hạn như chỉ số đô la Mỹ (DXY) tăng 8%, chỉ làm nổi bật thêm tình trạng khó khăn chung của kinh tế toàn cầu.

Chỉ số FTSE 100 của Vương quốc Anh là một trong số ít chỉ số nằm trong vùng tích cực sau khi cuộc chiến giữa Nga- Ukraine hỗ trợ các cổ phiếu năng lượng, khai thác mỏ và dược phẩm của thị trường, tuy nhiên đồng bảng Anh lại giảm giá gần 12%.

“Vào cuối năm 2022, nhiều nhà phân tích đã nói về thị trường, nói rằng thị trường đã phục hồi vào quý 4/2022 và việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) giảm tốc độ tăng lãi suất, cùng lạm phát cao đồng nghĩa với việc có việc làm. Có thể năm 2023 sẽ không lặp lại sự sụt giảm tuyệt đối của năm ngoái, nhưng điều tồi tệ hơn vẫn có thể sẽ xảy ra”, Giám đốc điều hành của Port Shelter Investment chia sẻ trên South China Morning Post.

Vị chuyên gia cũng đưa ra 5 vấn đề có ảnh hưởng đến thị trường tài chính, giúp các nhà đầu tư tự đánh giá và cân nhắc trong năm 2023 này như sau:

Thứ nhất, lạm phát sẽ ở mức cao. Lạm phát là câu chuyện lớn của năm 2022, nhưng sẽ cho cả năm 2023. Trong thập kỷ qua, các ngân hàng trung ương đã lặp lại việc “mượn hoặc in tiền” để tài trợ cho các Chính phủ khi họ nhấn nút “chi tiêu”. Liệu các nhà chức trách toàn cầu có thể giữ được lạm phát thông qua chính sách của mình hay không.

>> Áp lực lạm phát: 25% nhà đầu tư Việt Nam giảm đầu tư

Thứ hai, lãi suất sẽ tăng lên. Lạm phát đã đạt hai con số ở châu Âu và một con số cao ở Mỹ, ở Hồng Kông, giá tiêu dùng đã tăng 20%. Fed không thể chinh phục mức lạm phát 8% với lãi suất 4%. Nếu Fed tăng lãi suất chắc chắn sẽ gây ra suy thoái, còn hạ lãi suất thì lạm phát tăng mạnh.

Lạm phát là câu chuyện lớn của năm 2022, nhưng sẽ cho cả năm 2023 (ảnh: Quốc Tuấn)

Thứ ba, tỷ lệ thất nghiệp cũng tăng lên. Chúng ta hiện có đầy đủ việc làm ở các nền kinh tế lớn, nhưng lạm phát cao dẫn đến tỷ lệ thất nghiệp cao vì mọi người trong nền kinh tế sẽ tìm cách cắt giảm chi phí. Lao động không hiệu quả sẽ làm tăng chi tiêu của chính phủ, nợ và – bạn đoán nó – lãi suất. Số liệu để theo dõi là tốc độ chúng ta đi từ tỷ lệ thất nghiệp thấp đến cao.

Thứ tư, tài sản sẽ bị ảnh hưởng, ít nhất là thời gian ban đầu. Lạm phát tốt cho bất động sản nhưng lãi suất tăng thì sẽ tác động ngược lại. Hai yếu tố này phối hợp với nhau như thế nào sẽ quyết định giá bất động sản đi về đâu.

Những người mắc nợ nhiều có thể đang tìm cách huy động tiền mặt bằng cách thanh lý tài sản và điều đó có nghĩa là giá bất động sản giảm, nhưng nếu lạm phát vẫn còn dai dẳng, thì nhà đầu tư có thể đặt cược để ở lại.

Thứ năm, các sự kiện sẽ thay đổi kế hoạch của chúng ta. Đến nay thị trường không còn lo lắng về các sự kiện đã xảy ra nhưng còn những điều chưa biết là khó lường; chính những sự kiện chưa biết đó đã gây ra sự sụp đổ thị trường lũy tiến và gây thiệt hạ nặng nề. Ví dụ như đại dịch Covid-19 xuất hiện năm 2020, chiến tranh Nga-Ukraine năm 2022,... Các nhà đầu tư sẽ phải tích cực hoạt động, nhanh nhạy và linh hoạt hơn khi đây sẽ không phải là một năm để có thể nghỉ ngơi.

“Cuối cùng, theo tôi vẫn có một điểm sáng đó là Trung Quốc, nước này đang phục hồi sau đợt suy thoái do Covid-19 gây ra. Đánh giá từ kinh nghiệm của Hoa Kỳ và châu Âu, sự suy giảm kinh tế lớn trong các quý bị phong tỏa kéo theo sự phục hồi lớn không kém. Chúng ta nên kỳ vọng nền kinh tế Trung Quốc cũng làm như vậy.

Hồng Kông có thể được coi là một lựa chọn khi khu vực này đã hoạt động kém hơn nhiều trong bối cảnh khó khăn nhưng chắc chắn tốt hơn nhiều trong giai đoạn phục hồi. Vốn dĩ nền kinh tế toàn cầu đang chậm lại sẽ không giúp ích gì cho sự tăng trưởng của Trung Quốc, nhưng mỗi đám mây đen đều ẩn chứa một tia sáng nhỏ”, vị chuyên gia ví von.