Sửa Luật Công chứng: Cân nhắc độ tuổi hành nghề của công chứng viên

>> Sửa Luật Công chứng: Không nên hạn chế sự phát triển của Văn phòng công chứng

Theo đó, Dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) gồm 10 Chương, 79 Điều, được xây dựng trên cơ sở giữ nguyên 9 Điều, sửa đổi 61 Điều, giảm bớt 11 Điều và bổ sung 9 Điều mới trong tổng số 81 Điều của Luật Công chứng năm 2014.

Đáng nói, để nâng cao chất lượng và tính chuyên nghiệp trong hoạt động công chứng, Điều 8 Dự thảo Luật (sửa đổi) cũng đã bổ sung quy định về độ tuổi hành nghề của công chứng viên không quá 70 tuổi.

Góp ý vào nội dung này, nhiều ý kiến cho rằng, độ tuổi hành nghề của công chứng viên phải khả thi, phù hợp với thực tiễn và cần phân biệt tiêu chuẩn về độ tuổi khi xem xét, bổ nhiệm với độ tuổi hành nghề công chứng của công chứng viên. Bởi, thực tiễn hoạt động nghề công chứng cho thấy, hoạt động hành nghề công chứng hay nghề công chứng là nghề có độ rủi ro cao (buộc phải mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp).

Trong khi đó, công chứng viên cao tuổi hành nghề có thể gặp nhiều khó khăn hơn từ khâu tiếp nhận, soạn thảo cũng như đối chiếu giấy tờ... điều này ảnh hưởng đến chất lượng của văn bản công chứng trước thực trạng giả mạo giấy tờ, giả mạo người yêu cầu công chứng ngày càng có xu hướng tăng cao.

Xoay quanh vấn đề đã nêu, Phó Giám đốc Học viện Tư pháp - PGS.TS. Nguyễn Minh Hằng đề xuất, cần sửa đổi quy định này với sự phân biệt rõ tuổi bổ nhiệm và tuổi hành nghề. Bởi, hoạt động công chứng đòi hỏi cao về tính xác thực của giao dịch. Đây là điều kiện khó về sức khỏe, sự minh mẫn đối với công chứng viên khi đã cao tuổi.

>> Rà soát pháp luật: Bất cập Luật Công chứng 2014

“Các nước trên thế giới đều có quy định rất chặt chẽ về độ tuổi hành nghề của công chứng viên. Vì vậy, quy định “không quá 70 tuổi và bảo đảm sức khỏe để hành nghề công chứng” như Điều 8 Dự thảo Luật (sửa đổi) là chưa rõ ràng trong việc phân biệt độ tuổi bổ nhiệm và độ tuổi hành nghề”, vị chuyên gia này bày tỏ.

Đồng thời kiến nghị, quy định trong Dự thảo cần được cân nhắc theo hướng “Bổ nhiệm và hành nghề công chứng không quá 70 tuổi, bảo đảm sức khỏe để hành nghề công chứng”. Ngoài ra, cần quy định chi tiết đều kiện chuyển tiếp đối với công chứng viên trên 70 tuổi đang hành nghề công chứng tại thời điểm Luật có hiệu lực thi hành, thì được tiếp tục hành nghề công chứng trong thời hạn tối đa là 2 năm kể từ ngày luật có hiệu lực thi hành nhằm bảo đảm tính ổn định của hoạt động công chứng.

Đồng quan điểm, TS. Lại Thị Bích Ngà - Học viện Tư pháp cũng cho rằng, Dự thảo Luật đưa ra quy định về độ tuổi tối đa là một trong những tiêu chuẩn bổ nhiệm công chứng viên là phù hợp về mặt khoa học và thực tiễn hành nghề công chứng. Tuy nhiên, việc ghi nhận điều kiện về độ tuổi hiện nay vẫn còn điểm chưa hợp lý, có thể dẫn đến tình trạng công chứng viên sau khi được bổ nhiệm là hết thời gian hành nghề.

“Do đó, Dự thảo Luật (sửa đổi) cần quy định cụ thể về việc công chứng viên chỉ được hành nghề công chứng đến đủ 70 tuổi; còn đối với độ tuổi bổ nhiệm cần bảo đảm sau khi được bổ nhiệm, thời gian hành nghề của công chứng viên phải còn ít nhất 1 năm”, vị chuyên gia này góp ý.

Liên quan đến vấn đề này, trước đó, tại Nghị quyết 22/NQ-CP phiên họp chuyên đề xây dựng pháp luật tháng 01/2024. Chính phủ cũng đã giao Bộ Tư pháp nghiên cứu tiếp thu ý kiến của Bộ Công an về vấn đề giới hạn độ tuổi của Công chứng viên, bảo đảm tính khả thi, phù hợp với thực tiễn và thông lệ quốc tế.

Về các nội dung cụ thể, Chính phủ yêu cầu rà soát nội dung Dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi), bảo đảm tính khả thi của Dự thảo, quy định trong Dự thảo các vấn đề cụ thể đã được thực hiện ổn định, phù hợp với thực tiễn; chỉ giao Chính phủ hoặc Bộ trưởng Bộ Tư pháp quy định chi tiết các nội dung thuộc thẩm quyền của Chính phủ, của Bộ Tư pháp và các nội dung cần bảo đảm sự điều hành linh hoạt của cơ quan quản lý Nhà nước hoặc các vấn đề chưa có tính ổn định cao, cần tiếp tục điều chỉnh trong quá trình áp dụng pháp luật;

Rà soát các quy định về tiêu chuẩn bổ nhiệm Công chứng viên; bảo đảm tính hợp lý, nâng cao chất lượng công chứng viên. Bộ Tư pháp nghiên cứu tiếp thu ý kiến của Bộ Công an về vấn đề giới hạn độ tuổi của Công chứng viên, bảo đảm tính khả thi, phù hợp với thực tiễn và thông lệ quốc tế, có báo cáo đánh giá tác động đầy đủ theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật về nội dung này.

Được biết, Dự án Luật Công chứng (sửa đổi) được bổ sung vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 7 (tháng 5/2024), xem xét thông qua tại Kỳ họp thứ 8 (tháng 10/2024).