Cần chính sách ưu đãi cho người mua nhà lần đầu

VI ANH• 30/08/2023 01:00

Đại biểu Quốc hội cho rằng cần có một chính sách lớn về nhà ở nhằm ưu đãi cho người mua nhà lần đầu.

>>Quyết tâm “giữ” thị trường bất động sản

Nhà là để ở, không phải để đầu cơ sinh lời

Tại Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách lần thứ 4 cho ý kiến về Dự thảo Luật Nhà ở sửa đổi mới đây, đại biểu Lê Thanh Hoàn (Thanh Hóa) cho biết, việc phát triển nhà ở và tạo điều kiện để mọi người có chỗ ở là chính sách lớn của Đảng, Nhà nước ta. Dẫn số liệu điều tra dân số và nhà ở năm 2019, tỷ lệ sở hữu nhà ở của các hộ gia đình Việt Nam là 88,1%, thuộc nhóm cao nhất thế giới.

Ông Hoàn đặt câu hỏi: “Tại sao nhu cầu về nhà ở tại các đô thị vẫn là vấn đề bức thiết đến như vậy?”. Vị đại biểu tỉnh Thanh Hóa đề nghị nghiên cứu thấu đáo, tiếp cận theo hướng nhà là để ở, không phải là để đầu cơ với kỳ vọng sinh lời trong tương lai. Từ đó, cần có một chính sách lớn về nhà ở nhằm ưu đãi cho người mua nhà lần đầu.

Đại biểu Lê Thanh Hoàn (Thanh Hóa) phát biểu.

“Hạn chế cấp tín dụng với ngôi nhà thứ hai, đánh thuế chuyển nhượng tài sản và nhà ở theo các mức tăng dần, tỷ lệ nghịch với thời gian sở hữu. Miễn thuế thu nhập cho thuê nhà ở xã hội, cũng như cho thuê nhà với giá nhà ở xã hội. Cần hạn chế đến mức tối đa tình trạng người mua nhà ở xã hội sau thời gian mua 5 năm và bán thì giá trị tăng đến 2 đến 3 lần so với lúc mua”, cũng theo đề xuất của vị đại biểu này.

Theo nội dung Điều 62 Luật Nhà ở năm 2014, khi bán lại nhà ở xã hội theo cơ chế thị trường, người bán phải nộp tiền sử dụng đất. Tuy nhiên, Dự thảo luật lần này quy định bỏ áp dụng đối với nhà chung cư.

Do đó, ông Hoàn đề nghị giữ lại quy định này của luật hiện hành. Đồng thời, vị đại biểu này đồng tình với quy định chỉ chuyển nhượng lại cho chủ đầu tư ban đầu hoặc đối tượng thuộc diện mua nhà ở xã hội với nguyên giá mua ban đầu nếu không có nhu cầu ở, và mở rộng thời gian là sau 5 năm kể từ khi mua.

Theo ông Hoàn, “Phải xác định rõ là nhà nước có chính sách hỗ trợ để người có thu nhập thấp có chỗ ở không phải để tạo ra thu nhập cao trong tương lai cho người mua nhà ở xã hội, cũng như nhà ở xã hội là để ở, không phải cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ dưới mọi hình thức”.

Hỗ trợ lãi suất cho người mua căn nhà đầu tiên

Trước đó, Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) đã đề nghị xem xét bổ sung vào Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) quy định chính sách hỗ trợ lãi suất vay ưu đãi trong thời hạn 10 - 20 năm đối với người mua căn nhà đầu tiên với giá không quá 2 tỷ đồng.

Theo số liệu điều tra dân số và nhà ở năm 2019, tỷ lệ sở hữu nhà ở của các hộ gia đình Việt Nam là hơn 88% - thuộc nhóm cao nhất thế giới.

Trong văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ và Bộ Xây dựng trước đó, HoREA cho biết, trong suốt 17 năm qua, Quỹ Phát triển nhà ở TP HCM (HOF) đã hỗ trợ cho khoảng 5.500 cán bộ, công chức, viên chức nhà nước, lực lượng vũ trang, và cán bộ Công đoàn vay vốn ưu đãi để mua nhà ở. Trong giai đoạn đầu, khoản vay chỉ 400 triệu đồng và sau đó được điều chỉnh tăng dần qua các năm. Số tiền vay đã được nâng lên 900 triệu đồng, và không vượt quá 70% giá trị căn hộ. Lãi suất vay được áp dụng ưu đãi là 4,7% mỗi năm trong thời hạn vay 20 năm.

>>Hải Dương: Sắp có khu nhà ở xã hội đáp ứng nhu cầu 1.500 người

Tuy nhiên, phương pháp trên không đặt ra giới hạn về mức giá căn nhà được hỗ trợ vốn và áp dụng lãi suất ưu đãi, dẫn đến khả năng mua nhà có giá trị cao.

Theo Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), chính sách hỗ trợ tín dụng ưu đãi cho người mua căn nhà đầu tiên đã được áp dụng tại nhiều nước, nhưng chưa được quy định trong Luật Nhà ở tại Việt Nam.

Liên quan đến vấn đề này, TS Sử Ngọc Khương - Phó viện trưởng Viện Tin học và Kinh tế đồng tình với việc hỗ trợ lãi suất cho người thu nhập thấp cũng như những người được hưởng chính sách tiếp cận vốn vay rẻ để mua ngôi nhà đầu tiên.

Ông Khương cho rằng, việc chăm lo nhà ở cho các đối tượng này là trách nhiệm của Nhà nước không chỉ trong thời kỳ khó khăn. Tuy nhiên, nhà có giá dưới 2 tỉ đồng thực tế là rất hiếm tại các thành phố lớn như TP.HCM và Hà Nội. Do đó, Nhà nước cần tạo ra những căn nhà có giá vừa túi tiền. Bởi sản phẩm với mức giá 2 tỉ đồng/căn, ngay cả một người tốt nghiệp đại học làm công ăn lương 10 năm cũng khó có thể mua được, chưa kể đến người thu nhập thấp và người nghèo.

Đồng quan điểm, ông Trần Minh Hoàng - Phó Tổng thư ký Hiệp hội Môi giới Bất động sản Việt Nam cho biết, việc hỗ trợ lãi suất là một bước tiến tích cực để người có thu nhập thấp có cơ hội sở hữu nhà, đồng thời tạo thanh khoản cho các dự án có mức giá hợp lý và hướng tới người mua ở thực, tránh tình trạng đầu cơ.