Có thể hủy thầu khi nhà thầu vướng lao lý?

KHÔI NGUYÊN• 15/04/2021 16:42

Những vụ sai phạm liên quan đến đấu thầu trang thiết bị y tế bị khởi tố vừa qua đã có không ít các nhà thầu liên đới do cung cấp thiết bị hay thẩm định giá, điều này đã khiến nhiều chủ đầu tư bối rối…

hihi

Nhiều chủ đầu tư, bên mời thầu đang phải “đau đầu” khi vướng phải gói thầu do Công ty CP Công nghệ y tế BMS (nhà thầu liên quan đến vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản tại Bệnh viện Bạch Mai - Hà Nội).

Chia sẻ với cơ quan báo chí, một chủ đầu tư tại TP.HCM cho biết đang khá “đau đầu” khi vướng phải gói thầu do Công ty CP Công nghệ y tế BMS (nhà thầu liên quan đến vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản tại Bệnh viện Bạch Mai - Hà Nội) trúng thầu từ giữa năm 2020.

“Sự việc khởi tố vụ án tại Bệnh viện Bạch Mai bắt buộc chúng tôi phải rà soát lại toàn bộ hồ sơ dù gói thầu này đã có kết quả và thương thảo hợp đồng. Nay nhiều lãnh đạo của Công ty bị dính lao lý, nguyện vọng của nhà thầu cũng mong muốn tạm dừng thực hiện hợp đồng để chủ đầu tư tổ chức mời thầu lại”, đại diện chủ đầu tư chia sẻ.

Đáng chú ý, đây cũng không phải là trường hợp hi hữu bởi nhiều dữ liệu cho thấy, trong năm 2020, Công ty CP Công nghệ y tế BMS (BMS) được ghi nhận trúng khá nhiều gói thầu tại các bệnh viện trên cả nước.

Điển hình như tháng 7/2020, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Nam Định chọn nhà thầu này thực hiện Gói thầu số 3 Vật tư thay thế, nội soi khớp gối và ngoại thần kinh thuộc Dự án Mua bổ sung vật tư y tế, invitro, khí y tế năm 2020. Tháng 8/2020, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Yên Bái cũng chọn BMS thực hiện Gói thầu Mua sắm trực tiếp vật tư y tế kỹ thuật cao. Hay Bệnh viện Đa khoa Đông Anh chọn BMS thực hiện Gói thầu số 01 Mua sắm bổ sung vật tư tiêu hao y tế năm 2020…

Tương tự, một nhà thầu khác liên đới vụ án khởi tố sai phạm liên quan đến đấu thầu tại Sở Y tế TP. Cần Thơ là Công ty TNHH NSJ (sau này đổi tên thành LTQ) cũng đã khiến nhiều chủ đầu tư phải loay hoay tìm cách xử lý.

hihi

Nguyên Chủ tịch Hội đồng sáng lập NSJ Hoàng Thuý Nga (trái), nguyên Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH NSJ Lê Huy Bình - 2 bị can bị khởi tố bắt tạm giam liên quan đến đấu thầu tại Sở Y tế TP. Cần Thơ.

Theo đó, thời điểm Cơ quan điều tra Bộ Công an khởi tố vụ án diễn ra ngay sau khi nhà thầu này được công bố trúng Gói thầu Mua sắm trang thiết bị y tế năm 2020 tại Bệnh viện An Bình (TP.HCM) với giá 11,9 tỷ đồng; Gói thầu Mua sắm trang thiết bị kiểm soát nhiễm khuẩn cho các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh Tây Ninh năm 2020 (giá trúng thầu là 35 tỷ đồng)…

Chia sẻ với Diễn đàn Doanh nghiệp, ông Ngô Văn Hùng - một chuyên gia về đấu thầu cho biết, tình trạng “loay hoay” tìm cách xử lý khi nhà thầu trúng thầu dính lao lý là dễ hiểu, bởi không chủ đầu tư nào muốn “dây” với những nhà thầu có tai tiếng. Hiện nay, nhiều chủ đầu tư mong muốn hủy thầu để hủy bỏ hồ sơ nhà thầu này. Đây là cách xử lý chưa đúng với các quy định về đấu thầu.

“Hiện chưa có cơ sở nào để đề xuất hủy các gói thầu như vậy, bởi đối chiếu với các quy định, đây không thuộc trường hợp được áp dụng hủy thầu. Chưa kể, tính theo thời điểm dự thầu và trúng thầu, việc đánh giá hồ sơ của nhà thầu hoàn toàn đúng quy định thì việc đề xuất hủy chỉ nhằm mục đích xóa hồ sơ là cực kỳ bất cập”, chuyên gia này phân tích.

Bên cạnh đó, một số chủ đầu tư hủy thầu trong quá trình thực hiện hợp đồng khi nhà thầu có văn bản xin tạm ngừng thực hiện hợp đồng do bất khả kháng (biến động nhân sự, thay đổi chiến lược kinh doanh…). Đây là hướng xử lý khá phổ biến hiện nay với nhiều chủ đầu tư khi nhận được sự đồng thuận từ phía nhà thầu.

Trong các vụ án bị cơ quan điều tra khởi tố, phần nhiều đối tượng bị khởi tố là lãnh đạo của nhà thầu (giám đốc, phó giám đốc, kế toán trưởng…), ảnh hưởng rất nặng nề đến hoạt động của nhà thầu. Do đó, phía nhà thầu sẽ đề xuất chấm dứt thực hiện hợp đồng để chủ đầu tư chủ động có hướng xử lý.

Tuy nhiên, nếu việc khởi tố 1, 2 cá nhân thuộc nhà thầu không ảnh hưởng nhiều đến hoạt động của nhà thầu thì việc tiếp tục duy trì hợp đồng là cần thiết. Bởi nếu nhà thầu cam kết vẫn thực hiện hợp đồng đúng chất lượng và tiến độ thì không có lý do gì phải hủy thầu.

“Cần xác định rõ cá nhân chủ thể hành vi sai phạm liên quan đến đấu thầu, thời điểm sai phạm để có hướng xử lý khách quan, phù hợp nhất”, ông Hùng nói.