Thách thức chiến lược zero Covid của Trung Quốc trong năm 2022

>> Trung Quốc có dễ từ bỏ "zero Covid"?

Trên các nền tảng truyền thông xã hội, bên cạnh sự ủng hộ rộng rãi đối với phản ứng nhanh chóng của chính quyền, nhiều người dân Trung Quốc đã bày tỏ sự lo lắng và băn khoăn của họ khi chính quyền vẫn tiếp tục kiên trì với chiến lược “zero-Covid”.

Trong hơn 10 ngày của đợt phong tỏa lớn nhất ở Trung Quốc, cư dân Tây An đã bày tỏ sự tuyệt vọng trên mạng xã hội về những khó khăn trong việc tiếp cận thực phẩm và dịch vụ chăm sóc y tế. Nhiều cư dân không thể rời khỏi nhà và hầu như phụ thuộc vào hoạt động giao hàng để nhận nhu yếu phẩm.

Mặc dù vậy, thành phố này vẫn báo cáo ghi nhận có 151 ca mắc Covid-19 trong ngày 28/12 (trên tổng số 152 ca mắc Covid-19 trên cả nước). Kể từ ngày 9 đến ngày 28/12, Tây An ghi nhận gần 1.000 ca mắc Covid-19 cộng đồng nhưng chưa có trường hợp nhiễm biến thể Omicron nào.

Có thể thấy, các nước trên thế giới vẫn đang tiếp tục học cách để sống chung với Covid-19, mở cửa dần nền kinh tế nhờ đẩy mạnh tiêm chủng diện rộng. Tuy nhiên, Bắc Kinh vẫn đang đi trên con đường ngày càng đơn độc. Trung Quốc hiện là quốc gia cuối cùng trên thế giới áp dụng chiến lược không khoan nhượng COVID-19 trong khi hầu hết quốc gia đang phải chống chọi với làn sóng ca nhiễm mới tăng cao do biến thể Omicron gây ra.

Các chuyên gia dự đoán, điều này sẽ mang lại nhiều thách thức cho quốc gia này. Điều này phụ thuộc vào mức độ bảo vệ do vaccine của Trung Quốc chống lại biến chủng Omicron. Dù 85% dân số Trung Quốc đã được tiêm ít nhất 2 liều vaccine COVID-19, nhưng đã có thông tin cho rằng, vaccine bất hoạt được sử dụng rộng rãi nhất ở Trung Quốc khó có thể bảo vệ dân số trước biến thể mới. Các thử nghiệm trong phòng thí nghiệm cho thấy, vaccine này có rất ít hoặc không có phản ứng trung hòa.

Một số nghiên cứu ban đầu ở Trung Quốc chỉ ra rằng, đặc tính trung hòa của vaccine COVID-19 bất hoạt của Trung Quốc đã được cải thiện khi tiêm mũi thứ 3. Nhưng các chuyên gia Trung Quốc cũng khó đưa ra được câu trả lời chắc chắn về mức độ hiệu quả của vaccine bất hoạt đối với Omicron, biến chủng có số đột biến cao bất thường, bởi nước này mới ghi nhận một vài ca Omicron nhập cảnh, còn nhiều quốc gia từng tiếp nhận vaccine của nước này đang chuyển sang sử dụng vaccine công nghệ mRNA cho mũi tăng cường.

Theo một nghiên cứu hẹp của Đại học Giao thông Thượng Hải và một phòng thí nghiệm cùng thành phố, người tiêm ba mũi vaccine bất hoạt có khả năng chống lại Omicron "thấp đáng kể", nhưng không nói rõ liệu mức này có đủ để bảo vệ cơ thể trước biến chủng mới hay không.

>> Tính khả thi của chiến lược "Zero Covid" mà Trung Quốc kiên quyết theo đuổi 

Mặt khác, duy trì chiến lược zero Covid kéo dài sẽ làm nhiều chính quyền địa phương của Trung Quốc gặp khó khăn về tài chính, không chỉ vì gánh nặng nợ nần mà còn vì cố gắng trang trải các chi phí thông thường. Mặc dù các gói kích cầu khổng lồ đã góp phần giải bài toán này, nhưng trong tương lai, Trung Quốc có thể cần phải cung cấp các gói tài khóa lớn tương tự để giữ cho nền kinh tế vận hành, đặc biệt là trong bối cảnh khủng hoảng bất động sản đang diễn ra.

Theo Jerome Kim, Tổng giám đốc Viện Vaccine Quốc tế tại Hàn Quốc, đánh giá cao tầm quan trọng của mũi tăng cường nhưng lưu ý cuộc chiến của Trung Quốc chống lại dịch Covid-19 những giải pháp dài hạn và toàn diện hơn.

Cụ thể, với kịch bản xuất hiện biến chủng có khả năng lây lan nhanh  đến mức các biện pháp phong tỏa nghiêm ngặt chỉ đơn giản là không thể chống lại nó, Trung Quốc sẽ cần hướng đến phát triển các dòng vaccine và thuốc điều trị đủ khả năng đối phó cùng lúc nhiều biến chủng.

Mặc dù vậy, giới quan sát đánh giá, việc chuyển sang một kịch bản coi Covid-19 là một căn bệnh đặc sẽ là một quyết định cực kỳ cứng rắn về mặt chính trị. Có một điều chắc chắn rằng, nếu Bắc Kinh vẫn bị phong tỏa với thế giới, điều này cũng có thể làm giảm nỗ lực của Trung Quốc trong việc thể hiện ảnh hưởng của họ trên toàn thế giới.