Cá da trơn của Việt Nam rộng đường vào Mỹ

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT), việc Mỹ công nhận tương đương hệ thống kiểm soát an toàn thực phẩm cá da trơn của Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ là động lực quan trọng thúc đẩy phát triển ngành cá tra bền vững trong thời gian tới.

Phát biểu tại buổi gặp gỡ thông tin về lĩnh vực thủy sản diễn ra buổi sáng ngày 4/11, ông Nguyễn Như Tiệp, Cục trưởng Cục Quản lí Chất lượng Nông lâm sản và Thủy sản, cho biết quy định này của Mỹ chặt chẽ nhất thế giới, thậm chí vượt cả châu Âu. Ông Thiệp thông tin trong tháng 9/2018, Mỹ đã công bố dự thảo công nhận Hệ thống của Việt Nam để xin ý kiến công chúng. 

Kết quả ý kiến ủng hộ của công chúng đối với Việt Nam đạt mức cao nhất (80%) so với tỉ lệ ủng hộ dành cho Trung Quốc (57%) và Thái Lan (40%). 

Và cuối cùng, ngày 31/10/2019, Bộ Nông nghiệp Mỹ đã chính thức công bố quyết định công nhận tương đương hệ thống kiểm soát an toàn thực phẩm cá da trơn của Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ.

"Dự kiến tối nay (4/11), Mỹ sẽ đưa ra công bố chính thức ra đại chúng", ông Tiệp cho hay.

Theo Đạo luật Nông nghiệp 2014 (Farm Bill 2014) được cụ thể hóa bằng Chương trình thanh tra cá da trơn (bộ Siluriformes) của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ ban hành 3/2016 với 18 tháng chuyển tiếp có hiệu lực từ 01/9/2017, để tiếp tục xuất khẩu cá da trơn (chủ yếu là cá tra) vào Hoa Kỳ, Việt Nam phải xây dựng và tổ chức hệ thống kiểm soát an toàn thực phẩm (ATTP) tương đương với Hoa Kỳ về 03 nhóm tiêu chí: Hệ thống pháp luật trong kiểm soát chất lượng, ATTP; Năng lực thực thi pháp luật của cơ quan thẩm quyền; Điều kiện bảo đảm vệ sinh, ATTP trong toàn bộ quá trình từ sản xuất con giống, nuôi trồng, vận chuyển, sơ chế, chế biến, xuất khẩu cá tra vào Hoa Kỳ.

Để đáp ứng quy định mới của Hoa Kỳ, Bộ Nông nghiệp và PTNT đã trình Chính phủ ban hành Chương trình hành động ứng phó xuất khẩu cá da trơn sang Hoa Kỳ; tổ chức rà soát hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật; phổ biến, tập huấn cho người dân, doanh nghiệp về triển khai quy định mới của Hoa Kỳ; hoàn thiện hồ sơ đăng ký và chủ trì cùng các bộ ngành đàm phán với phía Hoa Kỳ để công nhận tương đương về hệ thống pháp luật vào tháng 2/2018.

Tháng 5/2018, Đoàn thanh tra của Cơ quan thanh tra An toàn thực phẩm (FSIS) Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (05 chuyên gia) sang đánh giá thực địa và ghi nhận việc thực thi hệ thống kiểm soát ATTP trong sản xuất, chế biến, xuất khẩu cá da trơn Việt Nam hoàn toàn đáp ứng các quy định  của Hoa Kỳ.

Tháng 9/2018, FSIS đã công bố dự thảo công nhận Hệ thống của Việt Nam để xin ý kiến công chúng. Kết quả ý kiến ủng hộ của công chúng đối với Việt Nam đạt mức cao nhất (80%) so với tỉ lệ ủng hộ dành cho Trung Quốc (57%) và Thái Lan (40%).

Và cuối cùng, ngày 31/10/2019, Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ đã chính thức công bố quyết định công nhận tương đương hệ thống kiểm soát ATTP cá da trơn của Việt Nam xuất khẩu sang Hoa Kỳ.

Được biết, cùng với việc chính thức công nhận tương đương hệ thống kiểm soát ATTP cá da trơn của Việt Nam xuất khẩu sang Hoa Kỳ, ngày 11/10/2019, Bộ Thương mại Mỹ (DOC) cũng đã thông báo quyết định sơ bộ của đợt rà soát thuế chống bán phá giá lần thứ 15 (POR15) cho giai đoạn từ ngày 1/8/2017 đến ngày 31/7/2018 đối với sản phẩm cá tra, cá basa của Việt Nam.

Theo quy định, sau khi công nhận tương đương Bộ Nông nghiệp Mỹ tiếp tục giám sát, định kì thanh tra lại Hệ thống kiểm soát an toàn thực phẩm chuỗi sản xuất kinh doanh cá tra Việt Nam. Do vậy để duy trì việc công nhận và mở rộng xuất khẩu sang Mỹ và các thị trường khác, chúng ta cần tiếp tục rà soát hoàn thiện và triển khai hệ thống chính sách pháp luật và tổ chức tốt việc thực thi Chương trình kiểm soát an toàn thực phẩm trong sản xuất kinh doanh cá tra tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.