Chủ sàn nộp thuế thay người bán: Lo ngại gánh nặng… chi phí tuân thủ

>>Sàn thương mại điện tử phải nộp thuế thay người bán: Rủi ro gánh nặng tuân thủ

Chia sẻ với DĐDN ông Đậu Anh Tuấn – Phó tổng Thư ký, Trưởng ban Pháp chế VCCI cho rằng, VCCI đã có văn bản góp ý chính thức gửi Bộ Tài chính, cơ quan chủ trì soạn thảo Dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 126/2020, Nghị định 123/2020, Nghị định 15/2022. VCCI cho rằng, không nên yêu cầu sàn thương mại điện tử (TMĐT) có chức năng đặt hàng trực tuyến thực hiện trách nhiệm kê khai, nộp thuế thay người bán trên sàn.

- Ông đánh giá ra sao về việc yêu cầu sàn TMĐT kê khai, nộp thuế thay cho người bán?

Thực tế, với các quy định thu thuế theo cách thức truyền thống, hoạt động kinh doanh TMĐT có thể đặt ra một bài toán cho các cơ quan thuế, chẳng hạn khó khăn trong việc nắm bắt thông tin về đối tượng đang thực hiện kinh doanh online, hay xác định doanh thu từ hoạt động này… Do vậy, việc đưa ra một số quy định pháp lý nhằm hỗ trợ cơ quan thuế thực thi nhiệm vụ là hợp lý.

Tuy nhiên, thị trường TMĐT của Việt Nam vẫn đang trên đà phát triển, các doanh nghiệp cung cấp nền tảng (hay sàn TMĐT) vẫn đang cố gắng hỗ trợ chuyển đổi số cho người bán, và phát triển hệ thống TMĐT cũng như các loại hình dịch vụ mới.

Do vậy, đối tượng này vẫn nên tiếp tục hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi để tiếp tục đẩy mạnh đầu tư phát triển và thúc đẩy các doanh nghiệp mới tham gia vào lĩnh vực này. Vì vậy, các quy định mới cần phải cân nhắc thật sự thấu đáo để tránh tạo ra gánh nặng chi phí tuân thủ quá lớn cho các đối tượng này.

>>Chú trọng phương án giảm chi phí tuân thủ và tạo thuận lợi hơn cho doanh nghiệp

- Vậy, những gánh nặng về chi phí tuân thủ các sàn TMĐT có thể phải đối mặt ở đây là gì, thưa ông?

Có thể thấy, các sàn TMĐT có chức năng đặt hàng trực tuyến chỉ là đơn vị trung gian giữa người bán và người mua, vì vậy, yêu cầu các sàn TMĐT có trách nhiệm kê khai, nộp thuế thay cho người bán là chưa phù hợp với bản chất hoạt động của mô hình này đồng thời gây khó khăn rất lớn cho các sàn TMĐT.

Cụ thể về việc kiểm soát dòng tiền thanh toán, nhiều sàn TMĐT có chức năng đặt hàng không thu nhận toàn bộ dòng tiền trong tất cả các giao dịch qua sàn, vì sàn sẽ không nhận được tiền của người mua hàng nếu họ thanh toán bằng tiền mặt. Khi các giao dịch trên sàn được thanh toán bằng tiền mặt, tiền hàng sẽ chuyển từ người mua qua đơn vị vận chuyển (thông qua shipper) về người bán, hoặc ngược lại, shipper sẽ trả trực tiếp cho người bán và nhận lại tiền từ người mua.

Việc yêu cầu các sàn TMĐT kê khai, nộp thuế thay cho người bán sẽ tạo ra áp lực rất lớn tài chính cho sàn khi phải ứng trước một khoản tiền thuế từ người bán phải đóng (thực tế, các giao dịch thanh toán tiền mặt hiện đang chiếm ưu thế với 86%) và áp lực về hoạt động khi phải thực hiện việc thu lại số tiền thuế của người bán.
Chưa kể, trong nhiều trường hợp, sàn TMĐT không có đủ công cụ và quyền lực để thực thi yêu cầu người bán trả lại tiền thuế mà sàn đã đóng thay.

Thực tế, nhằm nhận biết tác động của quy định này đối với doanh nghiệp, VCCI đã tiến hành khảo sát sơ bộ 107 sàn TMĐT thuộc diện tác động của quy định này trong khoảng thời gian từ tháng 04 – 05/2022.

Kết quả khảo sát cho thấy, quy định này sẽ gia tăng tương đối đáng kể chi phí cho các sàn TMĐT. Cụ thể, mức chênh lệch tỷ lệ tổng chi phí trên doanh thu của năm 2022 so với năm 2021 theo phương án kê khai, nộp thuế thay cao hơn 10.65 điểm phần trăm so với phương án không phải thực hiện nghĩa vụ này. Tương tự, mức chênh lệch tỷ lệ tổng chi phí trên doanh thu dự kiến của năm 2023 so với năm 2021 cao hơn 8.12 điểm phần trăm.

- Vậy ông có đề xuất, kiến nghị gì?

Bên cạnh những nội dung đã nêu, quy định về trách nhiệm kê khai, nộp thuế thay của sàn TMĐT tại Dự thảo còn được cho là thiếu căn cứ pháp lý để ban hành, thiếu sự thống nhất với các quy định pháp luật liên quan, chưa rõ ràng, không hợp lý...

Do vậy, tôi đề nghị cơ quan soạn thảo xem xét, cân nhắc bỏ quy định về trách nhiệm kê khai, nộp thuế thay của các sàn TMĐT có chức năng đặt hàng trực tuyến tại Điều 1.2 Dự thảo.

- Xin cảm ơn ông!

Ông Nguyễn Ngọc Dũng, Phó chủ tịch Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM): Theo Điều 45 Luật Quản lý thuế, cá nhân kinh doanh sẽ phải kê khai và nộp thuế tại cơ quan thuế nơi họ đặt địa điểm kinh doanh. Trong khi đó, các sàn TMĐT có thể có địa điểm kinh doanh ở tỉnh khác. Vậy, việc yêu cầu các sàn TMĐT kê khai thay và nộp thuế thay cho cá nhân kinh doanh trên sàn sẽ dẫn đến mâu thuẫn với quy định hiện hành trong trường hợp cá nhân kinh doanh có trụ sở tại tỉnh khác. Điều này cũng gây ra nhiều khó khăn cho các sàn TMĐT và cá nhân kinh doanh trong việc chứng minh với cơ quan thuế về số thuế đã khấu trừ, nộp thay với cơ quan thuế tại địa phương. PGS TS Đinh Trọng Thịnh, Chuyên gia kinh tế: Việc thu thuế chặt chẽ là tốt nhưng tiến hành như thế nào để được tốt nhất. Việc quy định sàn TMĐT phải khai và nộp thuế thay cá nhân kinh doanh là yêu cầu chưa hợp lý. Họ không phải là người kinh doanh, họ chỉ là người cung cấp dịch vụ. Trách nhiệm của các sàn là phải đảm bảo được tốt dịch vụ đưa ra, phải chịu trách nhiệm dịch vụ. Nếu phải nộp thuế thì nộp thuế trên dịch vụ của anh ta.