Đào tạo nhân lực cho kinh tế số

Trong bối cảnh kinh tế số ngoài việc liên tục đổi mới thể chế, cơ chế chính sách, về lâu về dài tập trung đào tạo nguồn nhân lực, chuyển đổi kỹ năng, năng lực cho nguofn nhân lực. Đặc biệt đối với các khu vực có nguy cơ việc làm người lao động bị thay đổi do việc ứng dụng của các công nghệ mới nhất, đặc biệt là công nghệ số.

Không có nghĩa là máy móc sẽ thay thế con người, ở đây khi có máy móc con người phải được đào tạo kỹ năng mới, năng lực cao hơn để làm việc được với máy móc.

Đưa giáo dục về STEM (viết tắt của Khoa học – Science, Công nghệ – Technology, Kỹ thuật – Engineering, và Toán học – Mathematics) đào tạo trong trường học nhưng nay mới nhất là mô hình STEAM (có thêm yếu tố Art - nghệ thuật, sáng tạo) ngay từ môi trường phổ thông. Điều này cho thấy nghề nghiệp trong tương lai ngoài đòi hỏi kiến thức về khoa học công nghệ, toán học còn đòi hỏi thêm năng lực về sáng tạo và nghệ thuật để có thể làm việc được với máy móc.

Nhấn mạnh, chúng ta đặt vấn đề chuyển đổi mô hình đào tạo STEAM độc lập như các môn toán học, vật lý sang thành cách thức đào tạo dựa trên dự án, kết hợp nhuần nhuyễn giữa các kiến thức về khoa học, toán học và các môn khác. Thay vì trước đây chúng ta hỏi về vật lý, hóa học thì triển khai đào tạo theo STEM hoặc STEAM thành các dự án áp dụng được xuyên suốt các bài học trong nhà trường với thực tế nhằm thúc đẩy sáng tạo.  Đấy là một trong những yếu tố quan trọng để chuẩn bị hành trang cho nguồn nhân lực trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.

Theo nghiên cứu của đại học Oxford, 47% số việc làm ngày nay sẽ biến mất và ảnh hưởng nghiêm trọng. Công việc mới sẽ được sinh ra sẽ chủ yếu liên quan đến STEM. Giải pháp lâu dài để tạo nguồn nhân lực bền vững trong ngành STEM, theo các chuyên gia, để STEM thực sự phát huy hiệu quả, việc áp dụng phải bắt đầu cho học sinh từ bậc tiểu học đến THPT trước khi theo đuổi STEM ở khối ngành đại học.

Theo CEO VNG ông Lê Hồng Minh trong bối cảnh toàn cầu hóa trong kỷ nguyên công nghệ của cuộc CMCN 4.0, nhân lực ngành STEM đòi hỏi số lượng rất lớn. “Khát” nhân lực là vậy nhưng CEO Lê Hồng Minh cũng chia sẻ một ví dụ điển hình về tính cạnh trong ngành STEM là tương đối cao. Trong năm nay, VNG có nhu cầu tuyển dụng hơn 500 nhân sự có nền tảng STEM. Với tỷ lệ phỏng vấn là 1:4, tức phỏng vấn 4 ứng viên sẽ chọn được 1 ứng viên phù hợp, thì trung bình VNG phải phỏng vấn 2000 ứng viên. Con số này chiếm 60% số lượng nhân lực mới tại Việt Nam, để cho thấy cơ hội là rất lớn cho các bạn học ngành STEM.