“Phố bản” giữa lưng chừng trời

Đã nhiều dịp đặt chân đến Tây Bắc, nhưng đây là lần đầu tiên chúng tôi đến với Cu Vai. Háo hức được đến vùng đất mới nên cả chặng đường không ai chợp mắt.

Chặng đường gian nan

Cung đường đến Trạm Tấu đẹp mê hồn người với núi chen núi, mây hoà mây cùng những rừng cây uốn lượn quanh co. Sau 4 tiếng vượt qua những khúc cua tay áo bên vực, bên vách núi, chúng tôi mới đến được thị trấn Trạm Tấu.
Trạm dừng chân đầu tiên của chúng tôi để chuẩn bị cho hành trình leo Chòm Cu Vai là suối khoáng nóng Trạm Tấu thuộc HTX Du lịch Cường Hải. Đón chúng tôi ở Trạm Tấu là anh Vũ Mạnh Cường – Giám đốc HTX Du lịch Cường Hải.

“Anh chị vào nghỉ ngơi, tắm suối khoáng nóng để thư giãn, chiều còn lên Cu Vai. Mùa này đi là chuẩn rồi, thời tiết nắng đẹp. Bản ngay trước mặt kia thôi nhưng đường đi hơi khó đấy”, anh Cường vừa cười vừa nói.

Thấy chúng tôi tò mò về đường lên bản, anh Cường vội giải thích, đường lên đến Cu Vai trước đây khá hiểm trở, nhiều đoạn đường mòn nhỏ gồ ghề, sỏi đá to và nằm ngổn ngang, kèm những con dốc uốn lượn liên tục theo sườn núi. Giờ đây, đường đến bản đã được bê tông hoá nhưng vẫn còn một đoạn khoảng 3km là đường đất. Nếu đi ô tô thì xác định phải đi bộ quãng đường khá dài.

Càng lên cao đường càng dốc, càng khó đi, gặp vài người H’Mông đang chạy xe đổ đèo xuống thị trấn, chúng tôi tranh thủ hỏi đường lên còn xa nữa không thì nhận được câu trả lời: “Gần thôi, chắc hơn cây số nữa”. Thở nghỉ mấy nhịp lấy hơi, lại tiếp tục chinh phục con đường mà có cảm giác đi 1 cây số đường đèo bằng đi bộ 10 cây đường bằng.

Sau gần một giờ đánh vật với con đường núi dốc dựng đứng, Chòm Cu Vai hiện ra trước mắt chúng tôi bình yên một cách lạ lùng với cảnh quan hoa lá vờn gió, thiên nhiên hòa hợp cùng con người.

Thơ mộng giữa chốn núi rừng

Nằm ở độ cao hơn 1000m so với mực nước biển, Cu Vai theo tiếng Thái là “dải mây vắt vẻo ngang trời”. Đứng ở đây nhìn xuống là những thửa ruộng bậc thang đang mùa đổ ải như những tấm gương khổng lồ chênh vênh bên sườn núi soi bóng mây trời đầy lấp lánh.

Phóng tầm mắt ra xa hơn là những con đường bê tông ngoằn ngoèo như rắn lượn, những ngọn núi cao trùng điệp xanh ngắt với những cụm mây trắng bồng bềnh lơ lửng. Đứng giữa mênh mông đất trời, cảm giác có vén mây thấy nắng khiến tâm hồn chúng tôi bỗng nhẹ bẫng.

Chiếc flycam của đồng nghiệp cất cánh đã ghi trọn lại Chòm Cu Vai trong tầm mắt. Chòm Cu Vai nhìn từ trên cao xuống giống như một sân bay dã chiến trên đỉnh núi cao bằng phẳng với đường băng chính là con đường rộng chừng dăm mét chia đôi bản. Nhưng ở một góc máy khác, Cu Vai nhìn giống như một cây đàn với những mái nhà san sát bên nhau như đăng đối những phím đàn. Cu Vai gần như là chìm trong nắng đắm trong sương, vì ở đây, mây vờn quanh bản gần như cả ngày, sương sớm chưa kịp tan, sương chiều đã sà xuống.

Cu Vai còn khá hoang sơ, chỉ vài chục hộ dân chủ yếu là người H’Mông sinh sống. Theo lời người dân ở đây kể lại, trước đây, Cu Vai nằm ở một triền đồi cách chỗ định cư hiện nay chừng 2km. Tuy nhiên nơi ở cũ tiềm ẩn nhiều nguy cơ sạt lở nên tỉnh Yên Bái đã tìm cách đưa bà con đến nơi ở mới an toàn hơn. Năm 2013, Chòm Cu Vai được thành lập mới. Sau 10 năm, cuộc sống của bà con nơi đây đã dần đi vào ổn định.

Trong bản, những ngôi nhà nhỏ được chính người H’Mông ở đây chở gỗ lên để xây dựng. Những nếp nhà thấp san sát nhau, chẳng cần rào chắn.

Đi bộ trên trục đường chính của bản làng, được nghe tiếng trẻ con vui đùa, tiếng cành cạch máy khâu của cô thiếu nữ bên thềm nhà, ngắm những cây đào đang khoe sắc thắm cùng với những âm thanh vọng ra từ núi rừng xung quanh khiến cho tâm hồn bình yên đến lạ.

Có người từng nói với chúng tôi: “Cu Vai đẹp đấy nhưng vẫn còn bộn bề những khó khăn, những nhọc nhằn của đời sống người dân tộc thiểu số. Ở Cu Vai, nếu bạn cho họ chiếc áo mấy triệu sang năm bạn lên chiếc áo đó đang vắt bờ rào, nếu bạn cho họ 3 triệu sang năm bạn lên số tiền đó cũng hết. Vì vậy hãy cho họ cái cần câu cơm. Đó là dạy cho họ ăn sạch, ở sạch và quan tâm đến việc xây dựng cầu, đường, trường học cho trẻ con hơn…”. Có lẽ cũng vì đó mà giờ đây, bà con trên bản đều bảo ban nhau tích cực làm ăn, xóa cái đói, giảm cái nghèo nhưng vẫn không quên giữ gìn bản sắc văn hóa tốt đẹp của đồng bào H’Mông.

Trời bắt đầu xẩm tối, chúng tôi phải tạm biệt “phố bản” giữa lưng chừng trời để trở về. Đổ đèo về thị trấn nhưng lời của một già bản vẫn văng vẳng bên tai chúng tôi: “Ở lại, tối sang tao chơi” không khỏi khiến chúng tôi suy nghĩ. Mong rằng một ngày không xa, đường lên Cu Vai sẽ được bê tông hoá hết để việc đi lại thuận tiện hơn. Và trên bản sẽ có nhiều tiện ích hơn để phục vụ đời sống bà con cũng như đón khách du lịch.

“Chòm Cu Vai còn khá xa lạ nhưng nét đẹp bình dị, yên ả của bản làng cùng khung cảnh xung quanh tựa chốn bồng lai chắc chắn sẽ là điểm đến ấn tượng dành cho du khách thích khám phá và trải nghiệm trong thời gian tới”, anh đồng nghiệp tôi vội nói.