Thương mại điện tử chưa ở thế "tam quốc"

nhằm tăng thêm sức mạnh, nhiều người đồn đoán rằng cái bắt tay này để chia lại thị phần TMĐT với 2 ông lớn có vốn nước ngoài Lazada và Shopee. 

Tuy nhiên, còn có khả năng khác, đây chỉ là một vụ bắt tay chiến lược chia thị phần của Tiki và Sendo. Thị trường TMĐT Việt vẫn chưa thể phân tranh theo thế "tam quốc".

Những cuộc đua đốt tiền

Thương mại điện tử là một cuộc đua "đốt tiền". Tất cả các hãng đều đang ròng rã lỗ nặng, và nhìn thấy sẽ còn tiếp tục lỗ thêm một thời gian dài nữa.

Trước đây đã có rất nhiều ông lớn nhảy vào thương mại điện tử hòng chiếm phần. Nhưng dù cho đó là các đại gia như Vingroup hay Lotte, cuối cùng đều phải ngậm ngùi rời cuộc chơi vì không chịu nổi mức lỗ.
Sau một thời gian dài chiến đấu khốc liệt, thị trường thương mại điện tử Việt Nam bây giờ đang còn trụ lại 4 công ty Lazada, Shopee, Tiki và Sendo, 2 hãng nội và 2 hãng ngoại, quyết tiếp tục 'đốt tiền' chơi 'khô máu' với nhau.

Tuy nhiên, có thể thấy 2 hãng nội "điều kiện" có phần lép vế hơn 2 hãng ngoại đối thủ. Trong khi Lazada và Shopee được 2 ông lớn tầm cỡ thế giới là Alibaba và Sea rót tiền đều đặn, thì Tiki và Sendo lại phải đi gọi vốn liên tục. Công cuộc huy động tiền để đốt của 2 hãng này cũng ngày một khó khăn. Sau khi Tiki nhanh chóng đốt hết 500 tỷ đồng đầu tư của VNG, VNG cũng rút dần tỷ lệ sở hữu ở Tiki. Trong khi Sendo gọi vốn vòng C được 61 triệu USD thì chỉ riêng năm 2018, Shopee đã được công ty mẹ rót đến hơn 800 triệu USD.

Điều đó cho thấy, trong cuộc đua đốt tiền này, Tiki và Sendo bắt đầu có dấu hiệu hụt hơi so với đối thủ. Hai hãng này liên kết lại là một giải pháp có thể hiểu được. Chỉ có điều, người ta vẫn chưa rõ hai hãng sẽ liên minh, hợp nhất theo hình thức nào. Theo nhiều chuyên gia, đây xác suất cao sẽ chỉ là một vụ bắt tay phân chia địa bàn, khó có khả năng "về chung một nhà".

Chia địa bàn

Việt Nam cũng từng chứng kiến một vụ bắt tay chia địa bàn tương tự như này. Cách đây vài năm, Uber và Grab cũng lao vào một cuộc đua đốt tiền giành thị phần rất quyết liệt. Cuối cùng, dưới sự dàn xếp của cổ đông lớn nhất Softbank, hai công ty bắt tay nhau phân chia địa bàn. Uber rút, nhường Đông Nam Á lại cho Grab để tập trung vào thị trường Âu Mỹ. Grab bớt đi một đối thủ mạnh, băng băng tiến lên thành nền tảng gọi xe số 1 Việt Nam.

Tiki và Sendo, cả hai đều đã đầu tư tất tay vào TMĐT, đều có tham vọng lớn và chiến lược khác nhau, nên nếu không có một ông "lớn" kiểu Softbank mua cả 2, thì khó có khả năng 2 công ty này chịu về chung một nhà mà để chia địa bàn, như kiểu Uber-Grab nói trên để dồn sức đấu với Lazada, Shopee. Sendo có chiến lược "Lấy nông thôn vây thành thị". Tiki lại có "từ thành thị chiếm nông thôn". Hai công ty sẽ "song kiếm hợp bích" chứ không sáp nhập.

Giao hàng sẽ là một mũi nhọn đầu tiên để Tiki tấn công đối thủ. Từ xưa đến giờ, giao hàng vẫn luôn là điểm nghẽn cổ chai của mọi công ty TMĐT trên toàn thế giới. Mảng này hiện nay Tiki đang làm khá tốt. Khi tập trung vào thị trường thành thị, thu hẹp khoảng cách địa lý, Tiki sẽ lại càng mạnh hơn về giao hàng. Mới đây, Tiki vừa ban hành chính sách không cho người bán hàng tự giao hàng để kho của Tiki nữa. Thay vào đó, Tiki sẽ tự đến lấy hàng. Đây là một dấu hiệu cho thấy Tiki muốn ôm trọn mảng logistic của mình, đẩy các nhà giao hàng khác dần ra ngoài.

Mảng thứ hai các bên sẽ chiến đấu mạnh là thanh toán điện tử. Lĩnh vực này vẫn còn rất mới và đang "nóng" ở Việt Nam. Các công ty công nghệ nào cũng đang muốn chiếm phần. Tuy TMĐT phát triển mạnh nhưng đại đa phần thanh toán lại là Thanh toán khi nhận hàng (COD).

Chính vì vậy mà Shopee, Lazada và Sendo đều đã có động thái đẩy mạnh ví điện tử trên nền tảng của mình. Sắp tới dự đoán sẽ là cuộc chiến dữ dội giữa Air pay trên Shopee, eMonkey trên Lazada với Senpay của Sendo. TMĐT Việt vẫn sẽ là chia 4, hay có thể nói là 3,5, chưa thể chia 3.