Đại biểu Quốc hội băn khoăn quyền truy cập dữ liệu của Kiểm toán Nhà nước

Thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kiểm toán nhà nước, Đại biểu Nguyễn Trường Giang (Đắk Nông) cho rằng, quy định cho phép Trưởng đoàn kiểm toán được quyền truy cập dữ liệu quốc gia và dữ liệu điện tử của đơn vị kiểm toán và đối tượng liên quan đơn vị kiểm toán trong Dự luật là chưa hợp lý.

Theo Đại biểu, phải chia rõ thành hai trường hợp. Thứ nhất, với nhóm dữ liệu quốc gia, Đại biểu đề nghị nghiên cứu quy trình khai thác và tiếp cận cần được quy định cụ thể trong Luật.

Thứ hai, với dữ liệu điện tử của đơn vị kiểm toán và đối tượng liên quan đơn vị kiểm toán, Đại biểu cho rằng quy định yêu cầu việc truy cập của cơ quan kiểm toán phải dưới sự giám sát và thống nhất của đơn vị được kiểm toán.

“Quy định đơn vị được kiểm toán phải thống nhất và giám sát hư vậy là không hợp lý, cần phải tính toán thêm. Đồng thời, điều này cũng không thống nhất với quy định truy cập dữ liệu giấy của đơn vị kiểm toán”, Đại biểu Nguyễn Trường Giang nói.

Do đó, Đại biểu đề nghị lựa chọn phương pháp đồng nhất với dữ liệu giấy.

Cùng quan điểm, Đại biểu Nguyễn Thanh Hồng (Bình Dương) bày tỏ băn khoăn quy định của dự luật cho phép cơ quan kiểm toán được quyền truy cập cơ sở dữ liệu thông tin quốc gia và dữ liệu điện tử của đối tượng kiểm toán và các tổ chức, cá nhân liên quan đối tượng được kiểm toán.

Đại biểu cho rằng, vấn đề đặt ra là quy định như vậy thì Kiểm toán nhà nước có thể truy cập vào hệ thống dữ liệu các ngành khác như ngành thuế hay doanh nghiệp nước ngoài?

"Như vậy có đúng không khi mà đối tượng kiểm toán có kế hoạch kiểm toán còn những đối tượng liên quan không chủ động được, không biết trước, vậy có nguy cơ dẫn tới trùng lặp hoạt động thanh tra”, Đại biểu phân tích đồng thời cho rằng không thể có chế định như vậy.

Giải trình làm rõ những ý kiến của Đại biểu, Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc cho biết: “Không phải kiểm toán nhà nước truy cập tất cả dữ liệu. Trưởng đoàn kiểm toán khi uỷ quyền cho thành viên khác truy cập dữ liệu này cũng sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Kiểm toán nhà nước cũng phải được cấp tài khoản mới truy cập được dữ liệu điện tử của doanh nghiệp.

Trước đó, Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kiểm toán nhà nước, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, Dự luật quy định Kiểm toán Nhà nước truy cập cơ sở dữ liệu quốc gia, dữ liệu điện tử để thu thập thông tin trực tiếp liên quan đến nội dung kiểm toán.

Mặt khác, chỉ trưởng đoàn kiểm toán mới được phép truy cập dưới sự giám sát và thống nhất về phạm vi truy cập của đơn vị được kiểm toán.

Trên thực tế, tại một số phiên làm việc của Ủy ban Tài chính-Ngân sách của Quốc hội, một số đại biểu cho rằng để tạo thuận lợi cho Kiểm toán Nhà nước thực hiện nội dung này, Dự thảo xem xét việc quy định các đơn vị quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công có trách nhiệm xây dựng hệ thống thông tin có thể trích xuất để phục vụ cho hoạt động của các cơ quan kiểm toán, thanh tra. Vì điều này không chỉ phục vụ tốt cho hoạt động kiểm toán, mà việc thu thập được dữ liệu phân tích, đánh giá ngay từ khâu lập kế hoạch kiểm toán cũng sẽ rất có ý nghĩa trong việc nâng cao chất lượng hoạt động kiểm toán.