[DIỄN ĐÀN TẦM NHÌN VIỆT NAM 2045]: Nguồn lực tư nhân cho y tế

Mới đây, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã công bố tầm nhìn Việt Nam 2030, 2045 trong đó có đặt rõ mục tiêu: “Xây dựng quốc gia có hệ thống chăm sóc sức khỏe con người đẳng cấp thế giới, đảm bảo cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho 100% người dân với chất lượng cao; phát triển hệ thống bệnh viện tiêu chuẩn quốc tế tốt nhất trên cả nước, nằm trong 20 nước có dịch vụ y tế tốt nhất thế giới”.

Nhân Ngày Thầy thuốc Việt Nam 27/2, Báo Diễn đàn Doanh nghiệp có cuộc trò chuyện với Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Viết Tiến xung quanh Tầm nhìn này.

- Thưa ông, theo đánh giá của World Bank cách đây không lâu, Việt Nam có tỷ lệ chi tiêu y tế so với GDP cao so với nhiều nước giàu hơn trong khu vực như Singapore, Thái Lan, Trung Quốc nhưng kết quả lại thấp hơn nhiều. Theo ông, nguyên nhân do đâu?

Tôi không đồng tình với hệ quy chiếu của World Bank, bởi GDP của chúng ta so với các nước còn thấp, nên dù tỷ lệ chi tiêu cho y tế của chúng ta cao, thì so với các nước mức chi này cũng còn thấp, nên cũng không tránh khỏi hiệu quả cũng còn hạn chế.

Cần có cơ chế khuyến khích hơn nữa khối doanh nghiệp tư nhân tham gia mạnh mẽ hơn vào hoạt động y tế.

- Vậy, theo ông, tầm nhìn Việt Nam 2030, 2045 mà Thủ tướng vừa công bố có quá sức với ngành y tế?

Để hướng tới mục tiêu như Thủ tướng vừa công bố, ngành y tế cần nỗ lực rất nhiều. Trước tiên, liên quan hệ thống bảo hiểm toàn dân. Hiện nay, ngành y tế đang rất cố gắng để toàn dân được bảo hiểm, đặc biệt là bảo hiểm y tế. Tuy nhiên, ngành y tế đang gặp phải khó khăn trong việc triển khai nội dung này. Nguyên nhân là do mệnh giá bảo hiểm hiện nay của Việt Nam vẫn còn thấp, vì vậy, trong những trường hợp, người bệnh gặp phải những bệnh nặng, điều trị tốn kém và yêu cầu sử dụng các kỹ thuật tiên tiến, hiện đại thì thật sự chúng ta vẫn còn lúng túng.

- Sự lúng túng như ông nói chính là ở việc một số loại bệnh mà chúng ta chưa đưa được vào bảo hiểm, thưa Thứ trưởng?

Cụ thể, với một số loại bệnh mà chúng ta chưa đưa được vào bảo hiểm, ví dụ như điều trị vô sinh, thụ tinh ống nghiệm hoặc phẫu thuật bằng robot… tại một số nước phát triển, những kỹ thuật này đã được bảo hiểm chi trả, song tại Việt Nam, người bệnh sử dụng bảo hiểm chưa được hưởng những kỹ thuật cao như vừa nêu.

- Về trang thiết bị y tế, nhất là kỹ thuật cao, Thứ trưởng có thể đánh giá chúng ta đang ở đâu so với các nước?

Thời gian qua, ngành y tế đã được Đảng và Nhà nước quan tâm đầu tư rất nhiều về công tác chăm sóc và bảo vệ sức khoẻ nhân dân. Trong đó, có thể kể đến như đầu tư xây dựng bệnh viện mới, đầu tư trang thiết bị hiện đại, để bác sĩ, nhân viên y tế được sử dụng các máy móc thiết bị hiện đại nhất, tốt nhất, điều trị hiệu quả nhất hiện có. Chính vì vậy, so với trước đây, cơ sở vật chất, trang thiết bị của Việt Nam đã tốt hơn rất nhiều.

Tuy nhiên, những hoạt động như vậy, mới chỉ đáp ứng được phần nào nhu cầu khám, chữa bệnh của người dân, chứ chưa phải là tất cả.

Hướng đến việc ứng dụng ngày càng nhiều những kỹ thuật tiên tiến trong việc điều trị bệnh nhân mắc bệnh ung thư như sử dụng chùm proton phóng xạ, sử dụng e-on nặng… thì chúng ta chưa có khả năng đầu tư để sử dụng những công nghệ này.

Nhưng tôi cũng muốn nhấn mạnh rằng, dù trang thiết bị, cơ sở hạ tầng hiện đại như thế nào đi nữa nếu yếu tố con người, nhân lực y tế chưa đảm bảo về trình độ kỹ thuật thì cũng khó đáp ứng được nhu cầu chăm sóc và bảo vệ sức khoẻ của toàn dân cũng như hiện thực hoá mục tiêu tầm nhìn 2030, 2045 của ngành y tế.

Chính vì vậy trong ngành y tế cũng rất chú trọng mảng đào tạo nhân lực, tập huấn, đào tạo khoá ngắn hạn, dài hạn, hợp tác quốc tế, hội thảo khoa học để nâng cao trình độ chuyên môn.

Ngoài ra, năng lực, trình độ, kỹ năng chuyên môn khám chữa bệnh, khả năng dự đoán, dự phòng bệnh cũng sẽ được ngành y tế chú trọng nâng cao hơn để đáp ứng được nhu cầu chăm sóc và bảo vệ sức khoẻ của người dân ngày càng gia tăng.

- Để hiện thực hoá những chương trình hành động như Thứ trưởng vừa nêu, ngành Y tế sẽ huy động các nguồn lực đầu tư cho y tế như thế nào?

Đầu tư cho sức khoẻ, đầu tư cho con người là đầu tư khôn ngoan nhất. Ngành y tế không thể dựa hoàn toàn vào kinh phí của Nhà nước, vì ngân sách Nhà nước có hạn. Vì vậy, chúng ta phải phát huy tất cả mọi nguồn lực của tất cả các tổ chức xã hội, tổ chức hợp pháp.

Có thể là, nguồn vốn từ khu vực tư nhân, để đầu tư vào các trang thiết bị, cơ sở bệnh viện, và tạo mọi điều kiện để các tổ chức, cá nhân tham gia đầu tư và phát triển.

Điều này đã phần nào lý giải chúng ta vẫn cho phép đầu tư các cơ sở tư nhân. Điều này góp phần vào hình thàn hệ thống y tế, tăng cường mạng lưới khám chữa bệnh và phòng bệnh, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dân.

Mặc dù Nghị quyết số 93/NQ-CP ngày 15/12/2014 của Chính phủ về chủ trương xã hội hóa Y tế đã mở đường cho sự tham gia của khối tư nhân vào lĩnh vực được đánh giá là giàu tiềm năng này, tuy nhiên đến nay, tỷ lệ của dịch vụ y tế tư nhân so với khu vực công vẫn dưới 10%. Vì vậy, cần có cơ chế khuyến khích hơn nữa khối doanh nghiệp tư nhân tham gia mạnh mẽ hơn vào hoạt động y tế.

- Xin cảm ơn Thứ trưởng!

Thủ tướng Chính phủ vừa lần đầu tiên tiên công bố tầm nhìn quốc gia 2030, 2045. Vậy phải làm gì để đạt được mục tiêu trong tầm nhìn ấy? Câu trả lời sẽ được trao đổi tại Diễn đàn “Tầm nhìn 2045 và hành động của Việt Nam” do Báo Diễn đàn Doanh nghiệp tổ chức. BBT mong nhận được bài viết của các chuyên gia, doanh nghiệp và độc giả tại: toasoan@dddn.com.vn.