Tạo đà cho Điện Biên “cất cánh”

Cảng hàng không Điện Biên được quy hoạch là cảng nội địa có hoạt động bay quốc tế, sân bay dùng chung dân dụng và quân sự theo Quyết định số 2501 của Bộ GTVT.

Ông Bùi Văn Định, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Macadamia (Điện Biên): Mặc dù Điện Biên có môi trường đầu tư tốt, chính quyền quyền gần gũi, tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho doanh nghiệp, nhưng về hạ tầng giao thông đường bộ lại quá xa (khoảng 456km từ Hà Nội) phải đi mất hơn 10 giờ đồng hồ theo QL6, QL279. Trong khi, đường hàng không hiện rất bất cập do sân bay nhỏ, chỉ có tàu bay ATR72, chưa nói đến giá vé cao “ngất ngưởng”; việc chậm, huỷ chuyến thường xuyên... khiến nhà đầu tư không mặn mà lên Điện Biên “lập nghiệp”. Ông Trần Đăng Ninh, Chủ tịch HĐQT, TGĐ Công ty TNHH ĐT, TM và DV Hoàng Anh: Điện Biên Phủ gắn liền với nhiều chiến công lịch sử vang dội của đất nước ta. Điện Biên ngày nay đã trở thành một trong những điểm thu hút khách du lịch hàng đầu cả nước. Vì vậy, để góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh của tỉnh Điện Biên và miền Tây bắc của Tổ quốc, Điện Biên cần sớm nâng cấp Cảng Hàng không Điện Biên theo quy hoạch đã được Chính phủ phê duyệt. Việc nâng cấp mở rộng Cảng Hàng không Điện Biên không những giúp Điện Biên hút các dự án đầu tư vào các lĩnh vực thế mạnh của Điện Biên như du lịch, nông nghiệp công nghệ cao… mà còn giúp người dân Điện Biên thuận tiện đi lại với các tỉnh thành với giá thành hợp lý, đặc biệt là miền Trung, Nam đến với Điện Biên.

Cần yếu tố “đủ”

Giai đoạn đến năm 2020, cảng có công suất 300.000 hành khách/năm và 500 tấn hàng hóa/năm, với 3 vị trí đỗ tàu bay phục vụ các loại tàu bay A320, A321 và tương đương. Định hướng đến năm 2030, cảng có công suất 2 triệu hành khách/năm, 10.000 tấn hàng hóa/năm với 6 vị trí đỗ tàu bay gồm 3 vị trí cho tàu bay ATR72 và 3 vị trí cho tàu bay A320. Dự kiến, giai đoạn 2020 sẽ khai thác các tuyến bay theo hướng: Điện Biên-Nội Bài và Điện Biên-Cát Bi. Định hướng đến 2030 dự kiến khai thác thêm 2 tuyến bay là: Điện Biên-Đà Nẵng; Điện Biên-Tân Sơn Nhất.

Nếu lấy hai yếu tố cơ bản mà giới đầu tư “soi” là nền hành chính và hạ tầng giao thông làm căn cứ đến “lập nghiệp” tham chiếu vào Điện Biên cho thấy, những năm gần đây, các chỉ số đánh giá môi trường kinh doanh, nâng cao hiệu quả cải cách TTHC, công khai, minh bạch các TTHC… của Điện Biên được cải thiện đáng kể. Đặc biệt, chính quyền Điện Biên đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết 19, Nghị quyết 35, đẩy mạnh các hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp. Trong đó, tập trung vào các doanh nghiệp khởi nghiệp, doanh nghiệp đổi mới sáng tạo để tạo động lực, sự đột phá về thu hút đầu tư vào tỉnh.

Cụ thể, chỉ số nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) Điện Biên năm 2015 tăng 10 bậc, xếp thứ 53/63; năm 2016 giữ vững kết quả của năm 2015 với nhiều chỉ số thành phần tiếp tục được cải thiện theo hướng tích cực, nằm trong nhóm đứng đầu các tỉnh miền núi phía Bắc. Chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công (PAPI - 2016) tăng 13 bậc, xếp thứ 22/63 tỉnh thành trong cả nước.

Chỉ số cải cách hành chính (PARINDEX - 2016) tăng 22 bậc, xếp 42/63 tỉnh thành trong cả nước; năm 2017 Điện Biên xếp hạng 48/63 tỉnh, thành phố (tăng 05 bậc so với năm 2016). Chỉ số công khai ngân sách tỉnh (POBI) đứng thứ 13/63 tỉnh, thành phố; Chỉ số Cải cách hành chính của tỉnh đạt 24/63, tỉnh thành phố tăng 18 bậc (Năm 2016 là 42/63).

Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng giao Bộ GTVT chủ trì, tổ chức lập hoặc phối hợp với UBND tỉnh Điện Biên, Bộ KH&ĐT, Bộ Tài chính chỉ đạo các Nhà đầu tư quan tâm, lập đề xuất Dự án đầu tư và xây dựng mở rộng Cảng hàng không Điện Biên, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 15/9/2018.

Cũng theo báo cáo PCI, điểm mới năm 2017 là PCI có đánh giá xếp hạng về chỉ số cơ cở hạ tầng. Mặc dù chỉ số này không được đưa vào để tính điểm PCI, song đây lại là nguồn thông tin quan trọng để các doanh nghiệp tham khảo khi quyết định đầu tư, cũng như phản ánh tương quan giữa cơ sở hạ tầng với việc kiến tạo môi trường kinh doanh thuận lợi.

Theo đó, năm 2017, chỉ số cơ sở hạ tầng của Điện Biên đạt 58 điểm, xếp hạng 63/63 tỉnh thành. Điều này cũng lý giải việc vì sao sau quý I và II Điện Biên chỉ cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư và quyết định chủ trương đầu tư cho 11 dự án với tổng mức đầu tư đăng ký trên 01 nghìn tỷ đồng. Đến nay Điện Biên mới có 133 dự án đầu tư với tổng số vốn đăng ký trên 22 nghìn tỷ đồng. Như vậy, với việc thực hiện các nỗ lực cải thiện môi trường kinh doanh, PCI của Điện Biên mới là yếu tố cần, cái Điện Biên còn thiếu là yếu tố đủ (hạ tầng thuận tiện).

“Khát vọng” chính đáng

Tại kết luận số 302/TB-VPCP ngày 20/8/2018 của Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng khẳng định, việc sớm đầu tư và xây dựng mở rộng Cảng hàng không đáp ứng quy mô quy hoạch là cần thiết, nhằm tháo gỡ nút thắt về giao thông vận tải, nâng cao năng lực vận tải hàng không và tạo điều kiện để tỉnh Điện Biên thu hút đầu tư, phát huy tiềm năng, lợi thế, đặc biệt là về du lịch góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của tỉnh Điện Biên và miền Tây bắc của Tổ quốc.

Trong điều kiện ngân sách còn khó khăn, Phó Thủ tướng cho rằng, việc đề xuất nghiên cứu đầu tư và xây dựng mở rộng Cảng hàng không Điện Biên theo hình thức PPP là phù hợp. Bộ trưởng Bộ GTVT đã ủng hộ đề xuất giao UBND tỉnh Điện Biên là Cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong công tác quản lý, đầu tư xây dựng.

Tuy nhiên, việc đầu tư theo hình thức PPP rất phức tạp, đặc biệt trong lĩnh vực cảng hàng không, sân bay (liên quan trực tiếp đến quốc phòng, an ninh quốc gia). Vì vậy, cần nghiên cứu hình thức đầu tư, quản lý và khai thác, trong điều kiện các công trình, tài sản hiện có tại Cảng hàng không Điện Biên đang được quản lý, khai thác bởi Tổng công ty Cảng hàng không VN, Tổng công ty Quản lý bay VN và các doanh nghiệp khác.

Theo đó, Phó Thủ tướng giao Bộ GTVT chủ trì, tổ chức lập hoặc phối hợp với UBND tỉnh Điện Biên, Bộ KH&ĐT, Bộ Tài chính chỉ đạo các Nhà đầu tư quan tâm, lập đề xuất Dự án đầu tư và xây dựng mở rộng Cảng hàng không Điện Biên làm cơ sở để xem xét, phân giao nhiệm vụ quản lý và thực hiện đầu tư, xây dựng theo đúng quy định pháp luật, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 15/9/2018.

Từ kết luận 302, UBND tỉnh Điện Biên có công văn 2335 đề nghị Chính phủ, Bộ GTVT sớm triển khai nâng cấp Cảng hàng không Điện Biên theo ý kiến lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã lên thăm, làm việc tại tỉnh Điện Biên và đúng theo quy hoạch đã được phê duyệt.

Cũng tại công văn 2335, ngoài việc ghi nhận sự quan tâm của Bộ GTVT, Tổng công ty Hàng không VN, Tổng công ty Quản lý bay VN, một vấn đề đáng lưu ý, ông Sơn cho rằng, sự quan tâm trên đến nay chưa thật sự đúng theo chủ trương của Đảng, Nhà nước mà chỉ quan tâm đến các khu vực có thuận lợi, cho nhóm lợi ích cụ thể. “Có tuần huỷ chuyến bay đến 3 ngày liên tiếp, do độc quyền về khai thác phục vụ kinh tế của ngành (ACV là doanh nghiệp). Dẫn đến giá vé chuyến bay Điện Biên – Hà Nội bay trong 1 giờ đồng hồ quá cao (1.985 triệu đồng/lượt) đã làm ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của nhân dân. Có du khách từ TP.HCM bay lên Điện Biên do huỷ chuyến nhiều phải 2 -3 lần từ Nội Bài về HN nghỉ qua đêm, cuối cùng họ không lên Điện Biên nữa... Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển kinh tế, xã hội của khu vực khó khăn nhất đất nước (tỉnh Điện Biên)”, ông Sơn dẫn chứng.