Thủy sản và gỗ vào “tầm ngắm” tiết kiệm năng lượng

Đối với ngành thủy sản, hiện Bộ Công thương đang xây dựng Thông tư quy định định mức tiêu hao năng lượng trong ngành chế biến thủy sản với 2 sản phẩm chủ đạo là tôm đông lạnh và cá da trơn đông lạnh. Dự kiến sẽ trình Bộ trưởng Bộ Công thương ban hành trong năm 2018.

Dự thảo thông tư quy định mức tiêu hao năng lượng giai đoạn 2019-2025 sản phẩm cá da trơn là 1.050 kWh/tấn sản cá tương đương, tôm 2.050 kWh/tấn sản phẩm tôm tương đương; giai đoạn 2026 – 2030, sản phẩm cá da trơn là 900 kWh/tấn sản cá tương đương và tôm là 1.625 kWh/tấn sản phẩm tôm tương đương. Theo ông Trịnh Quốc Vũ – Phó Vụ trưởng Vụ Tiết kiệm năng lượng và phát triển bền vững (Bộ Công Thương) cho rằng, việc lựa chọn tôm và cá da trơn  vì 2 sản phẩm này dễ quy định về định mức tiêu hao năng lượng

Lý do chọn tôm và cá da trơn trong việc xây dựng chương trình giải pháp năng lượng ngành chế biến thủy sản ở Việt Nam, ông Đỗ Kim Cương, đại diện Công ty Tư vấn EPRO cho biết, đây là 2 tiểu ngành mang lại giá trị xuất khẩu lớn nhất cho ngành thủy sản. Tiềm năng phát triển đối với 2 tiểu ngành này rất cao. Các xí nghiệp của 2 tiểu ngành này có mức độ chuyên môn hóa cao, quy mô thường tương đối lớn. Các xí nghiệp thuộc 2 tiểu ngành này được quản lý sản xuất tốt và thiết bị lạnh thường được trang bị tốt hơn so với các xí nghiệp khác. Kết quả từ 2 tiểu ngành này sẽ làm căn cứ để nhân rộng ra các tiểu ngành khác.

Chia sẻ về kết quả kiểm toán năng lượng đối với sản phẩm tôm và cá da trơn, theo ông Đỗ Kim Cương, hai tiểu ngành này đều có tiềm năng tiết kiệm điện cao, 41% đối với cá và 49% đối với tôm. Nguyên nhân dẫn đến lãng phí điện bao gồm cả điều hành sản xuất vận hành bảo dưỡng thiết bị cũng như hệ thống lạnh, chất lượng thiết bị. Trong đó, phần lãng phí do điều hành sản xuất, vận hành thiết bị vẫn là lớn nhất.

Đối với cá tra, 65% điện lãng phí là do điều hành sản xuất, vận hành bảo dưỡng thiết bị và do chạy non tải, chỉ có 35% là do bản thân thiết bị. Con số tương ứng đối với tôm lần lượt là 59% và 41%. Tổng tiêu thụ 2 tiểu ngành 953 triệu kWh, tiềm năng tiết kiệm 296 triệu kWh (45% so với định mức).

Liên quan đến ngành gỗ, ông Nguyễn Quốc Khánh – Chuyên gia tư vấn năng lượng – cho biết, tiêu thụ năng lượng ngành gỗ năm 2015 chiếm 2,32% lĩnh vực công nghiệp và 1% của quốc gia. Tổng phát thải nhà kinh 1,26 triệu tấn CO2 và gần như hoàn toàn là phát thải gián tiếp. Nhu cầu năng lượng ngành chế biến gỗ dự báo tăng với tốc độ trung bình 8%/năm giai đoạn 2015-2030. Củi vụn vẫn là năng lượng được sử dụng nhiều nhất. Phát thải khí nhà kinh tăng 10%, cao hơn tốc độ tăng nhu cầu năng lượng và khu vực sản xuất đồ gỗ vẫn là khu vực có phát thải lớn nhất.

Theo ông Khánh, xây dựng kịch bản năng lượng bền vững cho ngành này với 20 giải pháp được nhận diện.Thực hiện theo kịch bản này giúp nhu cầu năng lượng tăng với tốc độ thấp hơn, 7,2%. Phát thải khí nhà kinh giảm 5,6% năm 2020 và 14,9% năm 2030, giảm 787 nghìn tấn CO2, tương đương 1,26% mức cam kết thỏa thuận Paris. Giải pháp được đưa ra đối với các DN trong ngành chế biến gỗ như lựa chọn các công nghệ thiết bị hiện đại, thực hiện các giải pháp quản lý phía cầu để giảm chi phí tiền điện, giám sát sử dụng năng lượng…