“Đế chế” than lậu Yên Phước - Bài 5: Thanh tra không ra sai phạm?

Như Diễn đàn Doanh nghiệp đã thông tin, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an vừa ra quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt tạm giam, lệnh khám xét đối với 12 bị can vì có hành vi "Vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên" xảy ra tại Công ty CP Yên Phước (Thái Nguyên) và Công ty TNHH Đông Bắc Hải Dương (Hải Dương).

Hiện nay, ngoài những đối tượng đã bị bắt, cơ quan chức năng tiếp tục phối hợp điều tra làm rõ trách nhiệm của những người có liên quan, đồng thời làm rõ trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước tại Thái Nguyên, Hải Dương trong việc để khai thác, tiêu thụ khối lượng than “khủng” trong thời gian dài…

Tố cáo lãnh đạo địa phương

Trước đó, ngay khi thông tin “bà trùm” Châu Thị Mỹ Linh cùng thuộc cấp bị khởi tố, dư luận đã liên tưởng tới chuyện xảy ra trước kỳ Đại hội Đảng bộ huyện Đại Từ (Thái Nguyên) năm 2020.

Thời điểm này, bà Châu Thị Mỹ Linh, Tổng Giám đốc, là người đại diện theo pháp luật của Công ty CP Yên Phước (có địa chỉ trụ sở tại: xóm Nhất Trí, xã Yên Lãng, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên), tố cáo đích danh Bí thư Huyện ủy Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên có hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn, lạm quyền trong khi thi hành công vụ... Không lâu sau đó, Bí thư Huyện ủy Đại Từ được điều động về làm Phó Trưởng Ban Dân vận Tỉnh uỷ Thái Nguyên.

Tại kỳ họp thứ 28, 29, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Thái Nguyên đã xem xét và thông qua nội dung: Xem xét, giải quyết đơn tố cáo đối với đồng chí Lê Kim Phúc, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện Đại Từ.

Cụ thể, thông báo số 153 của Uỷ ban Kiểm tra Tỉnh uỷ Thái Nguyên nêu rõ: Trong buổi gặp gỡ, trao đổi với doanh nghiệp chỉ có đồng chí Lê Kim Phúc là Bí thư Huyện uỷ, nên đã để doanh nghiệp lợi dụng chức vụ, quyền hạn, thỏa thuận việc làm ăn, liên quan đến việc thanh toán công nợ giữa các doanh nghiệp làm ảnh hưởng xấu đến uy tín của cấp ủy, chính quyền và cá nhân đồng chí.

“Với vai trò, trách nhiệm là Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện, đồng chí Lê Kim Phúc đã vi phạm quy định của Đảng về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt, đến mức phải xem xét, thi hành kỷ luật”, nội dung thông báo nêu rõ.

Ngoài ra, Uỷ ban Kiểm tra Tỉnh uỷ cũng yêu cầu ông Lê Thanh Sơn, Uỷ viên Ban Thường vụ Huyện uỷ, Phó Chủ tịch Thường trực UBND huyện Đại Từ phải nghiêm túc kiểm điểm trách nhiệm theo lĩnh vực phân công phụ trách quản lý giao thông, nhất là giao thông nông thôn.

Tháng 9/2020 Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Thái Nguyên triển khai cuộc họp và bỏ phiếu thống nhất đưa ra hình thức kỷ luật đối với đảng viên thuộc thẩm quyền kỷ luật của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh nhiệm kỳ 2015-2020.

Theo đó, ông Lê Kim Phúc, Phó Trưởng Ban Dân vận Tỉnh uỷ, nguyên Bí thư Huyện uỷ Đại Từ là cán bộ đảng viên vi phạm bị đề xuất bỏ phiếu kỷ luật. Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã thống nhất đề nghị xử lý kỷ luật bằng hình thức khiển trách.

Đáng chú ý, sau khi những lãnh đạo huyện Đại Từ bị kỷ luật bởi lá đơn tố cáo của “bà trùm”, dư luận địa phương cho rằng, Công ty CP Yên Phước lại tiếp tục “làm càn” với những hoạt động đã ám ảnh người dân suốt nhiều năm trời, đường xá xuống cấp, xe quá khổ quá tải chạy chư “chảy hội”…

Thanh tra không ra sai phạm

Tiếp tục thông tin về những hoạt động thanh kiểm tra tại doanh nghiệp này, theo UBND tỉnh Thái Nguyên, trong 03 năm, từ 2019 đến năm 2021, các cơ quan chức năng của tỉnh Thái Nguyên đã tiến hành 05 đợt kiểm tra đối với hoạt động khai khoáng và những dấu hiệu vi phạm của Công ty  CP Yên Phước. 

Cùng thời điểm với việc xác minh đơn tố cáo Bí thư huyện ủy Đại Từ Lê Kim Phúc và các cộng sự, tỉnh Thái Nguyên cũng đã có đoàn Thanh tra về việc chấp hành quy định pháp luật trong hoạt động khai thác, chế biến, kinh doanh than của Công ty CP Yên Phước.

Theo Kết luận thanh tra số 1311/KLTT-SCT của Sở Công Thương tỉnh Thái Nguyên do ông Nguyễn Văn Thủy, Phó Giám đốc ký ngày 20/7/2020, Công ty CP Yên Phước được Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên cấp giấy phép số 1091/GP-UBND ngày 2/6/2014 khai thác than tại Mỏ than Minh Tiến, thuộc địa bàn xã Minh Tiến và xã Na Mao, huyện Đại Từ, với thời hạn khai thác đến hết ngày 28/6/2031.

Trong quá trình hoạt động (từ ngày 1/1/2019 đến thời điểm thanh tra), Công ty có đầy đủ hồ sơ pháp lý, lập bản đồ hiện trạng khai thác mỏ, thực hiện các thủ tục thuê đất, sử dụng đất để phục vụ hoạt động khai thác than và xây dựng công trình phụ trợ khai thác than... 

Tuy nhiên, qua kiểm tra, xác minh, quá trình hoạt động khai thác khoáng sản của Công ty CP Yên Phước còn các vi phạm như: Khai thác không đúng thông số về chiều cao tầng của hệ thống khai thác đã xác định trong thiết kế mỏ; khai thác vượt ra ngoài ranh giới khu vực được khai thác 843 m2.

Công ty này sử dụng 189.844 m2 đất rừng vào hoạt động khai thác khoáng sản không được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép theo quy định; kê khai thiếu khối lượng đất đá thải, thiếu sản lượng để tính phí bảo vệ môi trường; lập sổ theo dõi xuất nhập vật liệu nổ ghi chưa đầy đủ, hộ chiếu nổ mìn lập không đầy đủ nội dung...

Trước những sai phạm này, Sở Công Thương tỉnh Thái Nguyên yêu cầu Công ty CP Yên Phước phải tuân thủ đúng quy định pháp luật theo Giấy pháp khai thác khoáng sản được Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên cấp; tuân thủ quy trình, quy phạm trong khai thác theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn trong khai thác mỏ lộ thiên QCVN 04:2009/BCT, tiêu chuẩn quốc gia về an toàn trong khai thác mỏ lộ thiên TCVN: 5326:2008, thực hiện quan trắc dịch động; thực hiện cắt tầng khu vực khai thác đảm bảo tuân thủ theo thiết kế mỏ; phải cắm mốc khép góc khu vực khai thác khoáng sản theo tọa độ ghi trong Giấy phép khai thác khoáng sản...

Điều đáng nói, qua thanh tra, lực lượng chức năng vẫn không phát hiện ra hành vi khai thác, mua bán hàng triệu tấn than trái phép tại Mỏ than Minh Tiến (huyện Đại Từ); mặc dù ngay tại Thái Nguyên, Công ty CP Yên Phước cũng có một kho chứa lớn trước khi chuyển đi tiêu thụ, minh chứng là hiện nay doanh nghiệp này vẫn đang tồn 1,5 triệu tấn chưa kịp tiêu tán!

Diễn đàn Doanh nghiệp sẽ tiếp tục thông tin!