Đê sông Chu xuống cấp nghiêm trọng trước mùa mưa bão

Theo ghi nhận của Phóng viên Diễn đàn Doanh nghiệp, đoạn đê này đã xuất hiện chi chít các vết nứt kéo dài trên toàn tuyến. Cá biệt ở nhiều đoạn có vết nứt đã há rộng đến gần 20cm, cắm sâu vào thân đê. Phần mặt bê tông trên thân đê bị gãy vỡ nham nhở, tạo thành những ổ trâu, ổ gà khấp khểnh, tiềm ẩn nhiều nguy cơ tai nạn cho người tham gia giao thông.

Nhiều đoạn, vết sụt lún đã phân chia mặt đê thành 2 phần, bên cao, bên thấp, lệch nhau đến cả chục xen ti mét. Điển hình là đoạn chạy qua xã Thiệu Minh. Trên đê, khi thoảng lại có các xe tải chở cát, thùng đầy có ngọn, ì ạch chạy qua. Mỗi khi có xe qua như vậy, thân đê lại rung lên bần bật.

Người dân trú tại xã Thiệu Minh cho biết: Đoạn đê này đã xuống cấp nhiều năm nay nhưng không được các cơ quan chức năng xử lý triệt để. Mỗi năm lại thấy có đợn vị thi công đến làm được một đoạn như chắp vá qua loa rồi đi. Năm sau đoạn đê khác lại nứt vỡ, lại có người về vá. Nguy hiểm hơn, tại đoạn đê này trong quá khứ từng xảy ra sự cố vỡ đê, làm ngập 13 xã của huyện Thiệu Hóa, một phần các huyện Thọ Xuân, Triệu Sơn và T.p Thanh Hóa.

“Là người dân sinh sống ngay sát chân đê, chúng tôi hiểu được nguy cơ của tuyến đê xung yếu này và rất lo lắng! Các vết nứt và sụt lún ngày càng rộng và sâu hơn trong khi công tác sửa chữa hàng năm của đơn vị chủ quản chỉ làm như cho có lệ! Cứ đà này, chỉ cần một đợt mưa lũ lớn, kéo dài xảy ra đoạn đê khó mà đủ sức chịu đựng!” – một người dân trú tại địa phương lo lắng nói. Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng trên là do một lượng xe tải chở cát trọng tải lớn đông đúc vẫn lưu thông qua đây bất kể ngày đêm.

Theo quan sát của chúng tôi, dọc tuyến đê sông Chu dài hơn 11km đã có đến 4 – 5 bãi tập kết cát, thuộc các mỏ cát được tỉnh Thanh Hóa cấp phép đang hoạt động rầm rộ. Có lẽ, đây chính là nguyên nhân dẫn đến tình trạng xuống cấp của con đê như đã nói ở trên.

Phía chính quyền UBND huyện Thiệu Hóa cho biết: Việc quản lý cũng như quá trình duy tu bảo dưỡng tuyến đê này không thuộc trách nhiệm của huyện mà là của Chi cục Thủy lợi Thanh Hóa đảm trách. Địa phương chỉ cử lực lượng chức năng tuần tra kiểm soát tải trọng trên đê và kiểm tra, theo dõi trình trạng đê, nếu xảy hư hỏng thì báo cáo lên cấp trên, chờ hướng xử lý.

Ông Lê Minh Trường, Phó Chi cục Thủy lợi Thanh Hóa cho hay: Trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa có 1.008 km chiều dài đê các cấp. Đoạn đê này thuộc tổng chiều dài 315 km đê cấp I trên địa bàn.

Với cách phân loại cấp đê như trên thì nguồn kinh phí xây dựng, duy tu bảo dưỡng tuyến đê này do Trung ương cấp. Hàng năm, ngoài nguồn kinh phí để tu sửa, gia cố cũng như bảo dưỡng các tuyến của tỉnh, địa phương cũng được Trung ương cấp một khoản kinh phí không nhỏ để phục vụ cho công tác duy tu, bảo dưỡng các tuyến đê loại này. Đơn cử như trong năm 2020, tỉnh Thanh Hóa được Trung ương cấp 45 tỉ đồng để tu sửa các tuyến đê xung yếu. Tuy nhiên, vì nguồn vốn eo hẹp nên sẽ tùy vào tình trạng cụ thể của từng tuyến đê mới phân bổ kinh phí, làm theo từng giao đoạn.

Phó Chi cục Thủy lợi Thanh Hóa cho biết thêm về tình trạng xuống cấp của đoạn đê tả sông Chu: Sau mùa mưa lũ 2020, Chi cục đã đi khảo sát và nắm được thực trạng xuống cấp tại đây. Trước mắt, Chi cục đã yêu cầu huyện khảo sát thực tế và có đánh giá cụ thể tình hình và báo cáo tỉnh. Sau khi được Trung ương phê duyệt kinh phí của năm 2021 sẽ tiến hành gia cố lại từng phần. Tuy nhiên, đây là câu chuyện của cuối năm, tức là sau mùa mưa lũ 2021. Còn hiện tại vẫn phải… chờ!

Còn về nguyên nhân dẫn đến tình trạng đê xuống cấp, hư hỏng như hiện nay ông Lê Minh Trường lý giải: Có nhiều nguyên nhân nhưng cơ bản vẫn là do khi thi công, chúng ta vẫn làm theo cách thủ công, theo thời gian dần gia cố bằng đất đá nên dẫn đến thân đê yếu, nước sông dễ thẩm thấu qua đê mỗi khi có lũ lớn về. Dù biết là vậy nhưng kinh phí để làm một tuyến đê hoàn chỉnh, kiên cố là rất lớn. Với một tỉnh còn khó khăn như Thanh Hóa thì đây là “nhiệm vụ bất khả thi”.

“Nguyên nhân thì có nhiều, nhưng khách quan mà nói, để dẫn tới tình trạng mặt đê nhanh chóng hư hỏng sau mỗi đợt duy tu là do lực lượng xe quá tải cày xới trên đê suốt nhiều năm qua! Vì lợi nhuận, các doanh nghiệp kinh doanh vật liệu xây dựng đã bất chấp, thường xuyên chở quá tải và qua mặt các lực lượng chức năng. Hàng năm chúng tôi vẫn làm văn bản, phản ánh về tình trạng xe quá tải tàn phá các tuyến đê, gửi các cơ quan chức năng nhưng mọi việc vẫn không có nhiều biến chuyển!” – ông Trường cho biết thêm.