Hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo nhìn từ kinh nghiệm quốc tế

Được sự chỉ đạo của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, chiều 2/12, Báo Diễn đàn Doanh nghiệp tổ chức Diễn đàn Khởi nghiệp Quốc gia lần thứ 4 với chủ đề “Hoàn thiện chính sách hỗ trợ khởi nghiệp". 

Tham dự diễn đàn, có sự tham gia của ông Matt Tesso - Tham tán Đại sứ quán Phần Lan tại Việt Nam và ông Yaniv Tessel, Tham tán Đại sứ quán Israel tại Việt Nam. Phần Lan và Irael là 2 quốc gia đang sở hữu những kinh nghiệm thúc đẩy xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp quý giá.

Kinh nghiệm từ Phần Lan

Là một trong những quốc gia dẫn đầu tại châu Âu trong lĩnh vực khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, chính phủ Phần Lan nhấn mạnh vào yếu tố chuyên môn và đổi mới khu vực tư nhân là điều cần thiết.

Chính vì vậy, sự hợp tác giữa các tổ chức viện trợ, khu vực tư nhân, chính phủ, viện nghiên cứu và xã hội dân sự là điều cần thiết cho những đổi mới có tác động cao xuất hiện.

Với kinh nghiệm từ Phần Lan, ông Matt Tesso, Tham tán Đại sứ quán Phần Lan tại Việt Nam cho biết, các chương trình hợp tác song phương đầu tiên được bắt đầu hơn mười năm trước. Với ưu thế về đổi mới sáng tạo và bí quyết công nghệ.

Toàn cảnh Diễn đàn Khởi nghiệp Quốc gia lần thứ 4.

Đặc biệt sự tham gia tích cực của các doanh nghiệp và khu vực công trong công tác đào tạo và áp dụng các công nghệ kỹ thuật số mới đã giúp Phần Lan kiến tạo một hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thịnh vượng trong nhiều năm vừa qua.

Theo đó, ông Matt đã chỉ ra, sự kết hợp độc đáo giữa nghiên cứu, giáo dục, đổi mới và công nghệ cao cấp. Cụ thể, các doanh nghiệp và tổ chức giáo dục đại học phối hợp chặt chẽ với nhau trong hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D) khi 70% các công ty có hoạt động R&D hợp tác với các trường đại học.

“Xét về tính cạnh tranh lâu dài, công tác đổi mới trong hệ thống giáo dục thông qua hợp tác là yếu tố cần thiết để cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao cho các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp khởi nghiêp.

Cụ thể, Nokia đã giúp đào tạo cả một thế hệ kỹ sư, doanh nhân đẳng cấp thế giới và các chuyên gia khác, những người sáng lập các công ty khởi nghiệp thành công tại Phần Lan hiện nay”, ông Matt nhận định.

Mặt khác, chính phủ Phần Lan và một số tập đoàn lớn cũng đã giúp cả các doanh nghiệp khởi nghiệp trong và ngoài nước phát triển thông qua tài trợ và các chính sách có lợi. Đáng chú ý, các chương trình hợp tác song phương đầu tiên đã được bắt đầu hơn mười năm trước.

Trong đó, Phần Lan đặt trọng tâm vào việc xây dựng năng lực và hợp tác địa phương để đổi mới sáng tạo, và đầu tư vào một cách tiếp cận lâu dài. Chúng tôi nhận thấy sự hợp tác, tin tưởng và văn hóa nuôi dưỡng sự đổi mới cần có thời gian để phát triển.

Theo ngài Tham tán Đại sứ quán Phần Lan, để thúc đẩy khởi nghiệp sáng tạo, bên cạnh việc hợp tác quốc tế, các quốc gia cần cùng nhau tạo ra các giải pháp công nghệ nguồn mở và có thể mở rộng trong các lĩnh vực quan trọng bao gồm giáo dục; năng lượng và kinh tế sinh học và nền kinh tế tuần hoàn.

Chia sẻ từ Israel

Từ kinh nghiệm của Israel, ông Yaniv Tessel, Tham tán Đại sứ quán Israel tại Việt Nam cho rằng, cần xuất phát từ những chính sách đi đầu trong việc đầu tư và nuôi dưỡng một hệ sinh thái khởi nghiệp thịnh vượng, trong đó nhất thiết phải có sự hợp tác giữa khu vực công và khu vực tư.

Quốc gia này đã đầu tư nhiều vào hoạt động nghiên cứu và phát triển để tạo điều kiện cho sự đổi mới, sáng tạo, tiến bộ công nghệ và phát triển văn hóa khởi nghiệp. Israel cũng quản lý các chương trình vườn ươm khởi nghiệp nhằm khuyến khích, hỗ trợ các ý tưởng sáng tạo trở thành sản phẩm thật sự và có thể phổ biến rộng rãi.

Đồng thời, để hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp, Chính phủ Israel đứng ra thành lập các quỹ đầu tư mạo hiểm nhưng để cho tư nhân quản lý hoạt động, bộ phận tư nhân sẽ giám sát và điều phối việc đầu tư các quỹ này.

Ông Yaniv cho biết, các cơ quan liên quan sẽ hỗ trợ cho các chương trình khởi nghiệp của Israel từ những giai đoạn đầu tiên cho đến giai đoạn có doanh thu, thậm chí là hỗ trợ cả thời gian sau đó.

“Một trong những từ khóa quan trong của chính phủ Israel là khuyến khích các nhà đầu tư chấp nhận rủi ro. Thất bại là yếu tố để tiến tới một giai đoạn thành công hơn”, ông Yanit nhấn mạnh.

Đồng quan điểm với Tham tán Đại sứ Phần Lan tại Việt Nam, ông Yanit cũng nhấn mạnh yếu tố hợp tác quốc tế để thúc đẩy khởi nghiệp sáng tạo. Để thực hiện các khoản tài trợ lớn hơn, Israel đã thông qua các chương trình hợp tác song phương với các quốc gia khác như Mỹ, Singapore, Hàn Quốc để hỗ trợ các doanh nghiệp khởi tại Israel.

Ông Yanit nhận định, trên thực tế, các doanh nghiệp khởi nghiệp đều rất cần sự hỗ trợ về chuyên môn, kinh nghiệm và nguồn lực để tiến hành sản xuất kinh doanh hiệu quả.

“Do vậy, sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước và khu vực doanh nghiệp tư nhân thông qua hình thức hợp tác đầu tư cùng nhau chia sẻ trách nhiệm, phát huy lợi thế, năng lực của mỗi bên sẽ góp phần xây dựng sư phát triển của hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo”, ông Yanit nói.