Cách mạng công nghiệp 4.0 tác động thế nào tới lĩnh vực kế toán?

"Bằng việc áp dụng chứng từ điện tử, thay vì kiểm tra trên giấy tờ, hồ sơ, bằng các phần mềm tổng hợp, xử lý dữ liệu, ghi sổ kế toán cũng như cho phép thực hiện các phương thức kiểm toán trong môi trường tin học hóa sẽ đơn giản hóa việc phân loại chứng từ, xử lý từng nghiệp vụ kinh tế riêng lẻ, ghi các loại sổ kế toán... Đồng thời, tiếp cận gần hơn với hệ thống kiểm toán quốc tế", ông Thanh cho biết.

Tuy nhiên, một hệ thống các dữ liệu thông tin điện tử sẽ đa dạng và khó nắm bắt. Nếu không am hiểu, các kiểm toán viên sẽ không thể thực hiện kiểm toán. Mặt khác, thách thức mới về bảo mật thông tin kế toán quản trị, trong nghiệp vụ thanh toán, trong các hoạt động đầu tư chính là những lỗ hổng dễ xảy ra trong việc xây dựng hệ thống dữ liệu kế toán số trong doanh nghiệp.

Trao đổi với phóng viên, bà Nurmazilah Dato’ Mahzan - Tổng Giám đốc điều hành Viện Kế toán Malaysia cho biết, bảo mật chính là một trong những công tác cần chú trọng đầu tiên khi doanh nghiệp xây dựng hệ thống kế toán số.

"Thông tin, kết quả kiểm toán có thể bị rò rỉ từ việc gửi thư điện tử tới đơn vị được kiểm toán hoặc các tổ chức, cá nhân bên ngoài, trao đổi qua mạng dùng chung. Các thông tin, kết quả kiểm toán chưa chính thức sẽ ảnh hưởng xấu đến hình ảnh của doanh nghiệp và gây những hậu quả khó lường", bà Nurmazilah cho biết. "Đã có rất nhiều doanh nghiệp công nghệ tham gia xây dựng các hệ thống bảo mật thông tin cho các ngân hàng, các dịch vụ viễn thông, nhưng hệ thống bảo mật các dữ liệu kế toán còn rất mỏng". 

Theo thống kê, sự đột phá kỹ thuật số trong kế toán sẽ tạo ra những xu hướng mới, cụ thể, khoảng 66% doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ thay thế những dịch vụ mà kế toán viên hiện đang thực hiện bằng các dịch vụ đám mây. 50% doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ thay nhân viên kế toán nếu họ không thích ứng với công nghệ đám mây.

Những công việc dễ được tự động hóa và thay thế bằng phần mềm nhất gồm: Nhập bút toán bằng tay, ghi sổ kế toán, lập báo cáo tài chính cuối năm, lập báo cáo hoạt động kinh doanh, tiền lương, phân tích tài chính.

Đã có một số cảnh báo rằng một khi công nghệ blockchain được ứng dụng rộng rãi trong lĩnh vực tài chính sẽ tạo ra nguy cơ thu hẹp dịch vụ kiểm toán truyền thống. Thực tế cho thấy, hiện nay, các công ty công nghệ trên thế giới như Google và Alibaba cũng đã cung cấp các dịch vụ tư vấn tài chính và tư vấn thuế và dễ dàng thâu tóm các dữ liệu doanh nghiệp thông qua khai thác các lỗ hổng bảo mật.

Hiện nay ngành kế toán chi khoảng 3 đến 5 tỷ USD mỗi năm cho công nghệ như phân tích dữ liệu, trí tuệ nhân tạo và công nghệ nhận thức. Công nghệ số không chỉ ảnh hưởng đến các doanh nghiệp kiểm toán lớn, mà thậm chí ảnh hưởng nhiều hơn đến các doanh nghiệp kiểm toán vừa và nhỏ. Điện toán đám mây sẽ cho phép các doanh nghiệp kiểm toán vừa và nhỏ thực hiện các thủ tục kế toán và kiểm toán tại bất cứ nơi đâu.