Kinh tế Việt Nam tiến thoái lưỡng nan vì căng thẳng Mỹ -Trung

Đó là nhận định của PGS. TS. Trần Đình Thiên – Chuyên gia Kinh tế, Thành viên Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng về tình cảnh của nền kinh tế Việt Nam đang gặp phải trong cuộc đấu của hai nền kinh tế lớn trên thế giới tại “Hội nghị đầu tư 2018” do Tạp chí Nhịp cầu đầu tư tổ chức.

Theo chuyên gia kinh tế Trần Đình Thiên, đây là bài toán khó nhất từ trước đến nay của kinh tế Việt Nam. Cuộc chiến thương mại đang ngày càng căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh sẽ khiến nhiều nền kinh tế châu Á như Đài Loan, Hàn Quốc và các nước ASEAN chịu nhiều tác động tiêu cực.

Nguyên nhân là các nước này xuất khẩu hàng hóa trung gian nhiều nhất sang Trung Quốc để lắp ráp, gia công rồi xuất khẩu sang Mỹ. Vì vậy, tăng trưởng kinh tế chung của ASEAN có thể sẽ giảm trong tương lai.

Cung theo ông Thiên, chiến tranh thương mại sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới Việt Nam như thế nào trong tương lai là không thể biết trước được. Để tháo gỡ bài toán khó này, Việt Nam phải tự thân cải cách để ngày càng mạnh hơn. Bằng cách đẩy mạnh phát triển kinh tế khu vực tư nhân, chuẩn bị hạ tầng số cho cuộc chơi mới. Trong đó, Chính phủ phải là người cải cách đầu tiên, lập các ban và mời chuyên gia nước ngoài. Thành viên Tổ tư vấn kinh tế của Chính phủ cho rằng trước hết, Chính phủ số phải là nơi tạo điều kiện cho hạ tầng số phát triển.

Tuy nhiên, ông Thiên thẳng thắn nhìn nhận, thủ tục rườm rà, mất nhiều thời gian là những phiền toái mà doanh nghiệp đang đối mặt. Nguyên nhân một phần đến từ thực trạng yêu cầu “bôi trơn” cho thủ tục. Ông khuyến khích các doanh nghiệp phải phản ánh nhiều hơn về vấn đề này, phải gây áp lực nhiều hơn nữa mới có thể thúc nhanh cải cách về thủ tục và cải thiện môi trường kinh doanh.

Tại hội nghị, các chuyên gia kinh tế cũng dành nhiều thời gian thảo luận về việc trong bối cảnh kinh tế số, các doanh nghiệp nên lựa chọn tăng trưởng bền vững hay bứt phá để hiệu quả về quy mô lẫn doanh số.

Về vấn đề này, bà Tina Ju - người sáng lập và điều hành Công ty KPCB China & TDF Capital (Trung Quốc), dẫn chứng về cuộc cách mạnh công nghệ tại đất nước này để đưa Trung Quốc nắm giữ gần 50% của nhóm 20 công ty công nghệ ảnh hưởng toàn cầu năm nay. Bà Tina Ju cho biết Mỹ vốn rất mạnh về công nghệ và Internet nhưng hiện Trung Quốc mới là nước có lượng người sử dụng Internet nhiều nhất thế giới. Bên cạnh đó, lượng người dùng smartphone của Trung Quốc gấp 3 lần Mỹ, dùng dịch vụ thanh toán di động gấp 11 lần nước Mỹ.

Cũng theo bà Tina Ju, căng thẳng thương mại leo thang làm nhiều nhà sản xuất nước ngoài muốn dịch chuyển ra khỏi Trung Quốc để về Việt Nam, Thái Lan, Ấn Độ… Hiện đã có nhiều tập đoàn của Nhật Bản, Hàn Quốc tìm các thị phần khác để sản xuất. Trong tương lai, xu hướng này sẽ mạnh hơn. Tuy Trung Quốc không mất hẳn thị phần nhưng ngày càng sẽ hẹp đi.