Tham vọng của Google ở Đông Nam Á

Thứ hai vừa qua, Google và công ty đầu tư của chính phủ Singapore - Temasek đã đầu tư vào “kỳ lân” Tokopedia của Indonesia. Khoản đầu tư trở nên nóng bỏng hơn bao giờ hết sau khi Microsoft rót vốn vào Bukalapak, đối thủ của Tokopedia. Điều này đang phản ánh sự thèm muốn ngày càng gia tăng của các công ty BigTech của Mỹ dành cho các “kỳ lân” châu Á.

Tokopedia được biết đến là một công ty thương mại điện tử khổng lồ của Indonesia, một “kỳ lân” thực sự của châu Á với mức định giá 7 tỉ USD, biến công ty này thành kỳ lân lớn thứ ba ở Đông Nam Á, chỉ xếp sau Grab của Singapore và Gojek của Indonesia.

Theo đanh giá từ CB Insights - công ty nghiên cứu thị trường của Mỹ, Tokopedia đang vượt xa đối thủ lớn nhất của mình tại Indonesia, Bukalapak với hầu hết các chỉ số và cả giá trị. Bukalapak  được định giá khoảng 2 tỉ USD, chưa bằng 1/3 của Tokopedia.

Về cơ bản, mô hình kinh doanh của Tokopedia tương tự như Alibaba, một nền tảng thương mại, nơi mà mọi doanh nghiệp có thể dễ dàng chào bán hàng hóa của họ. Hiện tại, Tokopedia có hơn bảy triệu thương nhân trên trang web của mình, từ các công ty kinh doanh nhỏ cho đến các công ty lớn trong nước và các công ty đa quốc gia.

Có thể thấy, thời điểm này các công ty công nghệ của Mỹ đang ngày càng tìm kiếm cơ hội đầu tư vào châu Á khi tốc độ tăng trưởng ở Mỹ và châu Âu chậm lại. Họ đã đổ hàng tỷ USD vào Ấn Độ và hiện đang bắt đầu làm điều tương tự ở Indonesia, thị trường lớn thứ ba ở châu Á về dân số.

Google hiện nắm giữ 1,6% Tokopedia trong khi Anderson Investments trực thuộc Temasek có 3,3% cổ phần, theo tài liệu nộp cho Bộ Luật và Nhân quyền Indonesia, ngày 4/11. Cổ phiếu Tokopedia mà Google nắm giữ trị giá 16,7 tỷ IDR (1,1 triệu USD) trong khi cổ phiếu do Anderson nắm giữ có giá trị 33,4 tỷ IDR. 

Tuy nhiên, các số liệu này không phản ánh số vốn mà cả hai bên đã thực trả, việc đầu tư có thể diễn ra theo từng đợt. Google và Temasek có thể tăng cổ phần của họ trong kỳ lân Indonesia vào sau đó.

CEO William Tanuwijaya đã xác nhận các khoản đầu tư từ cả hai công ty vào thứ hai vừa qua: “Chúng tôi rất vui mừng chào đón Temasek và Google với tư cách là cổ đông của Tokopedia”.

Mặc dù người sáng lập của Tokopedia không tiết lộ quy mô khoản đầu tư, nhưng Bloomberg đã báo cáo vào tháng trước rằng Tokopedia đang tìm cách huy động khoảng 350 triệu USD từ cả hai bên.

Trên thực tế, SoftBank Group vẫn là cổ đông lớn nhất của Tokopedia với 33,9% cổ phần, được nắm giữ thông qua nhiều đơn vị bao gồm Quỹ Vision. Trong khi đó, tập đoàn Alibaba của Trung Quốc là cổ đông lớn thứ hai với 28,3% cổ phần.

Khoản đầu tư của Google vào Tokopedia là lần rót tiền thứ hai của họ vào một kỳ lân Indonesia, đã đầu tư vào Gojek, một “siêu ứng dụng” cung cấp nhiều dịch vụ, vào năm 2018. 6,9% cổ phần của “gã khổng lồ” công nghệ Mỹ này đã biến họ trở thành cổ đông lớn thứ hai tại Gojek sau Gamvest, một pháp nhân thuộc sở hữu của nhà đầu tư nhà nước Singapore GIC, tính đến giữa tháng Bảy.

Thỏa thuận mới nhất của Google là khoản đầu tư thứ ba trong năm nay của một công ty công nghệ Mỹ vào một kỳ lân của Indonesia. Facebook và PayPal cũng đã đầu tư vào Gojek trong tháng 6.

Thỏa thuận này cũng phản ánh sự cạnh tranh ngày càng tăng giữa các công ty thương mại điện tử Indonesia và nhu cầu tăng ngân sách của họ, khi họ tìm cách nắm bắt sự gia tăng mua sắm trực tuyến do COVID-19.

Theo dữ liệu từ công ty nghiên cứu iPrice, Shopee là thị trường trực tuyến được truy cập nhiều nhất trong bốn quý liên tiếp. Trong khi đó, Tokopedia và Bukalapak đang dẫn đầu ở thị trường Indonesia. 

Thị trường thương mại điện tử của nước này trị giá 32 tỷ USD vào năm 2020 và dự kiến sẽ tăng lên 83 tỷ USD vào năm 2025, theo báo cáo của Google, Temasek và Bain & Company.

Sự hợp tác giữa Google và Tokopedia  đang cho thấy sự phát triển mạnh mẽ của thị trường thương mại điện tử nước này và công cuộc đẩy nhanh hơn nữa quá trình chuyển đổi kỹ thuật số ở Indonesia.