5 yếu tố tạo thành công đặc khu kinh tế

Tôi nghĩ rằng có 5 yếu tố thành công chủ yếu cho ĐKKT và các khu công nghiệp, đó là: Mục tiêu rõ ràng; Đổi mới chính sách táo bạo; Địa điểm thuận lợi; Thiết kế mang tính đặc thù; và Quản lý hiệu quả

Mục tiêu rõ ràng

Trước hết, việc quan trọng nhất là phải xác định rõ ràng các mục tiêu của việc thiết lập một ĐKKT. Các lý do để thành lập ĐKKT: Thứ nhất: Tạo ra việc làm, đặc biệt là khi tỉ lệ thất nghiệp đang cao; Thứ hai: Thúc đẩy xuất khẩu để tạo ra dự trữ ngoại tệ, đặc biệt khi đang bị thiếu hụt dữ trữ ngoại tệ và thâm hụt thương mại; Thứ ba: Phát triển các ngành đặc thù, ví dụ như lĩnh vực du lịch; Thứ tư: Chuyển giao công nghệ.

Một trong những ĐKKT thành công nhất là ĐKKT Thẩm Quyến ở Trung Quốc được hình thành vào năm 1980 khi Trung Quốc bắt đầu mở cửa kinh tế. Vào thời điểm đó, Trung Quốc đang ở trong giai đoạn chuyển ý thức hệ từ nền kinh tế tập trung sang nền kinh tế thị trường. Do đó, ĐKKT Thẩm Quyến được thực hiện như một thử nghiệm của Trung Quốc để kiểm tra kết quả của việc cải cách kinh tế.

Các mục tiêu được đặt ra rất rõ ràng cùng với các chính sách đi kèm phù hợp, ví dụ như ưu đãi thuế và các chính sách kinh doanh thông thoáng hơn đã được triển khai để tạo điều kiện thực hiện thàng công các mục tiêu đề ra. Thậm chí đến ngày nay, Thẩm Quyến vẫn đang là một trong những thành phố năng động và đổi mới nhất ở Trung Quốc.

Đổi mới chính sách táo bạo

Sau khi đã xác định các mục tiêu của ĐKKT, bước tiếp theo là hoạch định các chính sách mới một cách táo bạo hoặc mở rộng các quy định hiện hành. Các đổi mới chính sách hoặc tự do hóa điển hình bao gồm:

Thuế: Ưu đãi thuế hoặc giảm thuế có thể là đổi mới chính sách hàng đầu cho rất nhiều ĐKKT.

Quy chế hải quan: Những điều này đề cập đến việc miễn, giảm thuế nhập khẩu cũng như đơn giản hóa thủ tục thông quan đối với hàng hoá nhập khẩu vào ĐKKT. Công viên Logistics sân bay của Singapore (ALPS) là một ví dụ điển hình về việc các quy định hải quan có thể được tự do hoá như thế nào để kích thích sự phát triển của ngành logistics hàng không.

Chính sách lao động: Các chính sách lao động phải được tự do hóa để thu hút những người di cư từ nước ngoài hoặc từ các vùng khác của đất nước.

Nguồn vốn: Ở những nước mà có sự kiểm soát đối với vốn và ngoại tệ thì ĐKKT có thể là nơi mà những ràng buộc này bị dỡ bỏ. Nếu cần thúc đẩy mạnh mẽ hơn thì có thể áp dụng các khoản vay lãi suất thấp.

Địa điểm tốt

Địa điểm của ĐKKT là một yếu tố quan trọng khác. Các cân nhắc khác khi lựa chọn địa điểm cho ĐKKT là sự sẵn có của các ngành công nghiệp hỗ trợ và các dịch vụ tiện ích như ngân hàng, chung cư, trường học, và bệnh viện.

Thiết kế mang tính đặc thù

Công tác lập quy hoạch và thiết kế ĐKKT cần phải được thực hiện một cách cẩn thận để bù đắp cho những hạn chế của địa điểm, để phục vụ cho những gì mà nhà đầu tư mong muốn, để giải quyết những điều mà Chính phủ quan tâm, và để tích hợp với các khu vực lân cận.

Trước hết, việc lập quy hoạch tổng thể cần phải xem xét đến hiện trạng và các nhu cầu trong tương lai về cơ sở hạ tầng cốt lõi của ĐKKT và các vùng lân cận.

Thứ hai, công tác quy hoạch tổng thể cần phải phục vụ cho các nhà đầu tư mục tiêu. Ví dụ, khu One-North Innovation District của Singapore phục vụ cho ngành y-sinh học và các ngành công nghiệp công nghệ cao. Và nó được thiết kế để tạo ra một bầu không khí sôi động để kích thích sự sáng tạo và trí tưởng tượng.

Thứ ba, công tác quy hoạch tổng thể và thiết kế nhà máy cần phải lưu ý đến các vấn đề mà Chính phủ quan tâm. Cuối cùng, công tác quy hoạch tổng thể cần phải được tích hợp tốt với các khu vực lân cận và bù đắp cho sự thiếu hụt về tiện ích như nhà ở, trường học, cơ sở y tế.

Quản lý hiệu quả

ĐKKT sẽ tồn tại hàng thập kỷ và lợi ích của nó có thể chỉ thấy được nhiều năm sau khi được xây dựng. Do đó, công tác quản lý dài hạn ở ĐKKT cần phải hiệu quả. ĐKKT có thể là một chương trình hiệu quả đối với phát triển kinh tế. Tuy nhiên, rất nhiều ĐKKT thất bại vì các mục tiêu không rõ ràng, hạn chế trong tự do hóa chính sách, lựa chọn địa điểm sai, thiết kế tồi hoặc quản lý kém hiệu quả. Mặt khác, nếu ĐKKT có một tầm nhìn rõ ràng, thay đổi chính sách táo bạo, lựa chọn địa điểm cẩn thận, thiết kế thông minh và quản lý chặt chẽ sẽ là một cơ hội tốt để thành công.