80% bệnh nhân COVID-19 về Việt Nam từ Campuchia mang biến thể Anh

Trước tình hình dịch COVID-19 ở các nước xung quanh đang diễn biến phức tạp, Bộ trưởng Bộ Y tế chỉ đạo các viện đầu ngành giải trình tự gene của những bệnh nhân nhập cảnh vào Việt Nam gần đây. Mục đích nhằm đưa ra đánh giá, có các biện pháp kiểm soát dịch phù hợp.

Viện Pasteur TP.HCM đã tiến hành giải trình tự gene của các trường hợp nhập cảnh từ Campuchia vào Việt Nam. Theo đó, 85,7% mẫu bệnh phẩm mang biến thể B1.1.7 (biến thể phát hiện ở Anh) và 14,3% mang biến thể B.1.351 (biến thể phát hiện ở Nam Phi).

Theo các nhà khoa học, biến chủng B.1.1.7, phát hiện lần đầu tại ở Kent, đông nam nước Anh, hồi tháng 9/2020. Chủng B.1.1.7 có khả năng lây nhiễm lớn, tải lượng virus tăng gấp 4 lần so với chủng trước đây. Thời gian đào thải mầm bệnh ra ngoài cũng rất cao và rất ngắn, tỷ lệ lây nhiễm tăng 70% so với chủng cũ.

Bác sĩ Nguyễn Trung Cấp, Phó Giám đốc Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương thông tin, đơn vị từng tiến hành xét nghiệm chuyên sâu và nghiên cứu lâm sàng về diễn tiến bệnh trên một số ca nhiễm biến chủng B1.1.7 ở tâm dịch Chí Linh, Hải Dương.

Kết quả cho thấy các diễn biến lâm sàng có vẻ nhanh hơn so với bệnh nhân nhiễm chủng cũ. Về phương thức lây lan, virus lây truyền qua không khí, bao gồm aerosol (khí dung) và qua giọt hạt nhân (các giọt bắn khi khô đi sẽ thành giọt hạt nhân bay trong không khí).

Biến thể mới tại Nam Phi B.1.351, lần đầu tiên được phát hiện ở khu vực Vịnh Nelson Mandela hồi tháng 10. Đến nay, biến chủng này đã ghi nhận tại 30 quốc gia trên thế giới.

Các nghiên cứu mới nhất cho thấy, chủng này có tốc độ lây nhiễm nhanh hơn 20-200% so với chủng ban đầu, là chủng có tốc độ lây lan mạnh nhất hiện nay.

Biến chủng mới cũng làm giảm khả năng bảo vệ của vắc xin. Theo thử nghiệm mới nhất, hiệu quả bảo vệ vắc xin của Mỹ là Novavax với chủng mới ở Nam Phi chỉ còn 60%, trong khi hiệu quả với các chủng khác là 90%.

Theo GS.TS Nguyễn Thanh Long- Phó trưởng Ban thường trực Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng chống dịch COVID-19, Bộ trưởng Bộ Y tế: Diễn biến tình hình dịch COVID-19 trên thế giới và trong khu vực khiến nguy cơ lây nhiễm COVID-19 từ nước ngoài vào Việt Nam rất lớn. Bộ Y tế đã chủ động, quyết liệt chỉ đạo khu vực Tây Nam bộ tăng cường phòng chống dịch, để làm sao khống chế, kiểm soát và không luống cuống, bối rối khi xảy ra dịch.

Có thể thấy nguy cơ xuất hiện lây nhiễm cộng đồng từ người nhập cảnh trái phép rất cao. Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết: "Nhìn vào bức tranh về tình hình lây nhiễm hiện nay có thể thấy trên thế giới tất cả những đợt dịch xảy ra lần sau thường lớn hơn, mạnh hơn và tàn khốc hơn lần trước.

 Đối với Việt Nam, chúng tôi xác định phải hết sức cảnh giác, tập trung triển khai tất cả các biện pháp phòng chống dịch, tích cực chủ động để làm sao kiểm soát tốt tình hình dịch.

Trong thời gian qua, Ban Chỉ đạo Quốc gia và Bộ Y tế liên tục có những cảnh báo với việc có thể xuất hiện đợt dịch thứ 4 ở Việt Nam. Đây là nguy cơ hiện hữu. Chúng tôi lo lắng, nguy cơ lây nhiễm từ ngoài vào Việt Nam cộng thêm việc một bộ phận người dân lơ là, mất cảnh giác với việc lây nhiễm COVID-19.

Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ liên tục có những chỉ đạo với công tác phòng chống dịch COVID-19, liên tục có cảnh báo với người dân, đồng thời triển khai quyết liệt các biện pháp ngăn chặn lây nhiễm từ nước ngoài vào Việt Nam.

Còn trong nước, chúng ta cũng chuẩn bị các kịch bản trong tình huống dịch lan rộng, tình huống dịch xuất hiện tại địa phương, nhất là với khu vực Tây Nam bộ, Bộ Y tế liên tục có những chỉ đạo khẩn, để làm sao kiểm soát tốt tình hình dịch tại Việt Nam."

Theo đó, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cũng bày tỏ sự lo lắng về nguy cơ Việt Nam bùng dịch lần thứ 4. Vì thế, Bộ trưởng cho biết thêm, Bộ Y tế đã thành lập 5 đoàn công tác do Bộ trưởng và 4 Thứ trưởng đến tất cả các tỉnh/thành trong khu vực để rà soát tất cả các vấn đề liên quan tới việc ứng phó với dịch COVID-19 tại từng địa phương.

Bộ Y tế đã chuẩn bị các kịch bản nếu khu vực này xuất hiện ca nhiễm cộng đồng; Có ca lây nhiễm trong cộng đồng mà chúng ta không biết; Xuất hiện lây nhiễm mạnh trong cộng đồng. Tất cả kịch bản này chúng tôi đều rà soát, đánh giá lại và khuyến cáo các địa phương điều chỉnh trong quá trình kiểm tra.

Đặc biệt, Bộ trưởng nhấn mạnh: Một điểm rất lo lắng là nguy cơ các biến chủng kép SARS-CoV-2 tại Ấn Độ hoặc biến chủng của Anh tại Campuchia xâm nhập vào nước ta mà chúng ta không biết được. Do đó việc lây nhiễm cộng đồng có thể xảy ra và nguy cơ rất lớn. Từ ổ dịch nhỏ thành ổ dịch lớn.

Do đó, Bộ Y tế rất quyết liệt chỉ đạo khu vực này để làm sao khống chế, kiểm soát khi xảy ra tình hình dịch, không luống cuống, bối rối hay chủ quan, lơ là trong phòng chống dịch và tăng cường các biện pháp phòng chống dịch trong khu vực.

Đến sáng 25/4, Việt Nam ghi nhận tổng cộng 2.833 ca COVID-19, trong đó có 1.570 ca mắc do lây nhiễm trong nước.