Chiến sự Nga- Ukraine: Người tị nạn Ukraine ồ ạt sang các nước Châu Âu

>> Ukraine "tiêu tốn" vũ khí, phương Tây khó đáp ứng dài hạn

Theo các số liệu do Cơ quan quản lý biên giới của Liên minh châu Âu – Frontex công bố, trong 10 tháng đầu năm 2022, các nước EU đã đón nhận khoảng 280 ngàn người di cư, tăng khoảng 77% so với năm 2021 và là số lượng người di cư lớn nhất mà châu Âu phải xử lý kể từ năm 2016. Tuy nhiên, con số này vẫn chỉ là một phần nhỏ so với con số hơn 1,3 triệu người tị nạn đổ về châu Âu chỉ riêng trong năm 2015.

Cho đến nay, báo cáo tháng 11 của cơ quan tị nạn Liên Hợp Quốc chỉ ra, 4,8 triệu người tị nạn từ Ukraine đã đăng ký chương trình bảo vệ tạm thời của EU. Trong đó, Ba Lan, quốc gia EU có chung biên giới với Ukraine, đã tiếp nhận số lượng người tị nạn cao nhất. 

Dự kiến, con số này có thể gia tăng lên khi chiến sự Nga- Ukraine bước sang tháng thứ 10. Những tháng mùa đông lạnh giá sắp tới sẽ gây áp lực lên người dân Ukraine và thúc đẩy làn sóng tị nạn sang các nước khác.

Các nhà quan sát cho rằng, Tổng thống Nga Vladimir Putin đang sử dụng mùa đông như một vũ khí với kỳ vọng thời tiết lạnh giá sẽ gây ra một cuộc khủng hoảng người tị nạn mới và thử thách sự thống nhất cũng như những hỗ trợ của châu Âu đối với Ukraine khi lạm phát gia tăng mạnh mẽ trong các nền kinh tế.

Kể từ khi Nga phát động chiến sự đặc biệt tại Ukraine, hơn 11 triệu người Ukraine đã chạy sang EU và khối 27 thành viên này đã nhanh chóng cung cấp nơi tị nạn thông qua kế hoạch bảo vệ tạm thời. Bên cạnh đó, người Ukraine được phép sử dụng các dịch vụ y tế và chỗ ở của khối, đồng thời cung cấp công cụ tìm kiếm việc làm tại EU.

Tuy nhiên, cho đến nay, sự thiếu hụt kinh phí cùng cuộc khủng hoảng giá cả leo thang đang đe dọa tương lai cho người Ukraine trên khắp châu Âu. Tại Vương quốc Anh, một số tổ chức từ thiện tại Anh đã cảnh báo từ rất sớm rằng các hướng dẫn của chính phủ đã gây hiểu lầm và khiến người tị nạn Ukraine kỳ vọng quá nhiều.

>> Chiến sự Nga- Ukraine: Ukraine chịu "cú sốc" mùa đông

Những người mới đến gặp khó khăn trong việc xin thị thực, trong khi hàng trăm gia đình không có nơi ở tại Anh sau khi đến đây mặc dù được hứa hẹn sẽ có nơi ở. Trẻ em Ukraine được hứa hẹn nhận vào học ở Anh, nhưng nhiều gia đình Ukraine đã phải chờ đợi hàng tháng trời và con cái họ vẫn bị các cơ sở giáo dục địa phương từ chối.

Cùng với đó, một số trục trặc trong thủ tục hành chính cũng là một trong những yếu tố cản trở người dân Ukraine tiếp cận nhanh hơn với các gói hỗ trợ. 

Ông Bram Frouws, Giám đốc Trung tâm di cư hỗn hợp có trụ sở tại Geneva cảnh báo, khi ngày càng có nhiều người Ukraine hướng tới EU vào mùa đông này, khối này phải đối mặt với những thách thức mới.

“Vấn đề đặt ra là người dân châu Âu và chính phủ của họ sẽ phản ứng thế nào đối với những người tị nạn Ukraine trong những tháng tiếp theo. Cho đến nay, họ đều rất chào đón và ủng hộ người tị nạn Ukraine, nhưng sự hỗ trợ này có thể giảm đi khi châu Âu cũng đang đối mặt với việc cắt giảm năng lượng. Nhưng tôi vẫn nghĩ mọi người sẽ đồng cảm với những người tị nạn Ukraine, bất chấp hóa đơn tiền điện cao,” ông Bram Frouws nói.

Bà Anitta Hipper, phát ngôn viên của Ủy ban EU về các vấn đề gia đình, nói với Al Jazeera rằng Châu Âu đã chuẩn bị cho mọi kịch bản. “Thông qua nền tảng đoàn kết của khối, Ủy ban châu Âu liên tục thảo luận về kế hoạch dự phòng với các quốc gia thành viên và các quốc gia liên kết trong khối Schengen. Theo kế hoạch này, chúng tôi đã đạt được nhiều tiến bộ để tăng khả năng tiếp nhận người dân Ukraine tị nạn và đảm bảo rằng các cơ sở tiếp nhận được trang bị tốt cho mùa đông", bà Hipper nhấn mạnh.

Khối EU cũng đã triển khai khoản viện trợ nhân đạo trị giá 523 triệu euro (543 triệu USD) cho Ukraine và cam kết hỗ trợ thêm cho các quốc gia láng giềng với Ukraine như Cộng hòa Séc, Moldova, Ba Lan và Slovakia.