Kinh doanh và đam mê

Diễn đàn Doanh nghiệp đã có cuộc trò chuyện cùng doanh nhân Cao Văn Tuấn - Giám đốc Bảo tàng Văn hóa Nghệ thuật Đông Dương, người thường được gọi với biệt danh Tuấn “cá sấu”.

- Con đường nào đã dẫn ông đến với sự nghiệp kinh doanh cá sấu, thưa ông?

Mọi thứ về kinh doanh đều xuất phát từ nền tảng. Nền tảng kinh doanh của tôi dựa trên văn hóa. Lịch sử đã từng ghi lại việc sau ba lần đại thắng quân Nguyên Mông, vua Trần Nhân Tông đã đi chân đất vào thăm và gả Huyền Trân công chúa cho vua Chế Mân. Vua Chiêm Thành khi đó rất đỗi cảm phục đã tặng lại vua Trần đôi voi trắng, đôi kiến khổng lồ và đôi cá sấu chúa. Đức vua Trần rất yêu quý và nuôi cặp cá sấu chúa trong vườn Thượng Uyển. Cá sấu chính là biểu tượng cho sức mạnh và sự trường tồn của nước Đại Việt lúc đó.

Sau này có sự tích “Hàn Thuyên làm thơ đuổi cá sấu”. Thời vua Trần Nhân Tông, cá sấu bỗng xuất hiện rất nhiều ở sông Phú Lương, khiến dân chúng gặp nạn. Vua được tin liền cử Hình bộ Thượng thư Nguyễn Thuyên đến giúp dân. Nguyễn Thuyên đến nơi, làm bài thơ “Văn tế cá sấu” rồi đốt và thả xuống sông. Kỳ lạ thay cá sấu liền bỏ đi mất, từ đó trở đi không còn con nào quấy nhiễu dân chúng nữa. Vua Trần cho rằng Nguyễn Thuyên cũng giỏi tương tự như Hàn Dũ thời nhà Đường nên đổi họ cho ông thành Hàn Thuyên.

Xuất phát từ nền tảng văn hóa như vậy nên tôi cũng muốn tìm thấy ở cá sấu một sức mạnh và sự phồn thịnh trong kinh doanh. Bên cạnh đó, giá trị kinh tế từ việc kinh doanh cá sấu khá tốt. Ngay từ những năm 1931, bên bờ sông Seine tại Pháp người ta đã bán những chiếc túi bằng da cá sấu với giá 3.000 đô la Mỹ. Da cá sấu là một loại da đặc chủng, đẹp bởi cấu trúc đường vân độc đáo, có độ bền cao và tiện dụng.

- Đi lên từ việc kinh doanh cá sấu, điều gì đã dẫn ông đến với tham vọng xây dựng Bảo tàng Văn hóa Nghệ thuật Đông Dương?

Với tôi, kinh doanh cá sấu chưa thể được gọi là thành công, doanh nghiệp cũng chỉ là vừa và nhỏ. Song, việc kinh doanh cá sấu và xây dựng bảo tàng Văn hóa Nghệ thuật Đông Dương có một sự tương hỗ lẫn nhau, là nền tảng, giá đỡ cho sự ổn định và phát triển của doanh nghiệp. Sau những nhu cầu về vật chất, việc xây dựng và bảo tồn văn hóa sẽ là những thứ tôi đam mê và muốn theo đuổi.

Ý tưởng xây dựng bảo tàng đã nung nấu trong tôi từ hơn 40 năm, ngay từ lúc trẻ tôi đã nảy ra ý tưởng này khi nhìn thấy những giá trị văn hóa, những hồn cốt dân tộc bị trôi dạt và mai một trong dân gian. Rồi từ đó, tôi sưu tầm, nhặt nhạnh và giờ đây muốn bày biện ra cho mọi người cùng chiêm ngưỡng, nhằm lưu giữ lại một chút gì đó cho thế hệ mai sau.

- Ông thường chia sẻ, ông có ba “người tình”: thứ nhất là hội họa, thứ hai là cổ vật và thứ ba mới là cá sấu. Làm thế nào để ông có thể cân bằng giữa “thú vui” và “việc kiếm tiền”?

“Người tình” là một cách nói khác của sự đam mê, mà với tôi đam mê là những gia vị cần thiết cho cuộc sống. Trên thực tế, ba thứ này riêng rẽ nhưng lại hòa vào chung trong cuộc sống của tôi. Ví dụ cổ vật chẳng hạn, những chiếc bình gốm sứ ngày xưa thường được vẽ những thứ hoa văn, đó chính là hội họa.

Với tôi, việc kinh doanh cá sấu là để thỏa mãn đam mê trên nền tảng hình tượng văn hóa và kiếm tiền để không phải nghĩ đến khi sưu tầm thứ này, lưu giữ thứ kia. Ngược lại, chính những thứ văn hóa đó lại bổ trợ cho những giá trị về tinh thần, giá trị về trí tuệ vượt lên trong kinh doanh.

- Xin chân thành cảm ơn ông!