Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long: Vaccine COVID-19 Việt Nam sử dụng tiêm cho trẻ rất an toàn

Ngày 10/11, dưới sự điều hành của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Quốc hội chất vấn và trả lời chất vấn đối với Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long.

Vaccine Covid-19 không gây ảnh hưởng đến sinh sản

Quan tâm đến vấn đề tiêm vaccine cho trẻ, ĐB Trần Hữu Hậu (Tây Ninh) đặt câu hỏi chất vấn, một số cử tri lo lắng vaccine chế tạo công nghệ mới liệu có ảnh hưởng vấn đề sinh sản, sức khỏe của trẻ.

Ông Hậu nêu: Hiện chúng ta đang triển khai tiêm vaccine phòng COVID-19 cho trẻ em 12- 17 tuổi. Vấn đề này đang là niềm vui và đáp ứng được mong mỏi của nhiều gia đình. Tuy nhiên, một số cử tri lo lắng bởi một số thông tin cho rằng vaccine chế tạo theo công nghệ mRNA có thể ảnh hưởng đến sức khoẻ sinh sản và ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường của trẻ.

“Đề nghị Bộ trưởng cho biết rõ về vấn đề này, đặc biệt là cơ sở khoa học để Bộ Y tế cho triển khai tiêm vaccine đại trà cho trẻ em lứa tuổi 12- 17 tuổi để cử tri an tâm” - ông Hậu nói.

Liên quan đến vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long trả lời, đây là vấn đề nhiều cử tri quan tâm. Việc tổ chức tiêm trẻ em, đã tổng kết, đánh giá, nghiên cứu, trao đổi với WHO, Quỹ Nhi đồng, CDC Hoa Kỳ, các nhà khoa học… cho phép tiêm mRNA cho trẻ từ 12 tuổi trở lên. Vaccine đã tiêm gần 40 nước, quốc gia, cách làm cũng tiêm từ lứa tuổi cao xuống thấp, ở nhóm có bệnh lý nền.

“Vaccine duy nhất được sử dụng là Pfizer. Cơ chế tác động vaccine này, khi vào cơ thể không xâm nhập vào hệ gen, chỉ xâm nhập vào bào tương, kết hợp tạo ra kháng thể, không xâm nhập trực tiếp vào các ADN nên WHO, FDA khẳng định không gây đột biến, không gây ảnh hưởng sinh sản. Tuy nhiên, chúng ta cần tiếp tục theo dõi” - Bộ trưởng nói.

Còn vaccine thứ 2 là vaccine công nghệ bất hoạt Sinopharm, được đánh giá an toàn với trẻ. Vaccine này hiện được bốn nước áp dụng cho trẻ nhỏ hơn và được đánh giá là an toàn với trẻ.

“Chúng tôi xin khẳng định lại tất cả các vaccine đã được cấp phép và sử dụng ở Việt Nam là bảo đảm an toàn, chất lượng và theo đúng chuẩn chung của thế giới. Chúng tôi đã tham khảo các tổ chức quốc tế khi quyết định đưa vaccine này sử dụng cho trẻ”- Bộ trưởng Long khẳng định.

Chiến lược vaccine nếu triển khai sớm hơn sẽ tốt hơn, tránh được tổn thất về người và của cải?

Đại biểu Phạm Thị Thanh Mai (Đoàn Hà Nội) nêu băn khoăn của cử tri về trách nhiệm tham mưu của Bộ Y tế trong xây dựng, triển khai chiến lược vaccine COVID-19 sớm hơn sẽ ngăn chặn được những tổn thất về dịch bệnh trong năm 2021.

Trả lời chất vấn của đại biểu, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long đã nhấn mạnh những khó khăn trong việc mua vaccine xuất phát bởi nhiều nguyên nhân.

“Chúng ta tiếp cận vaccine sớm nhưng mua muộn hơn do nhiều nguyên nhân chủ quan cũng như khách quan” - ông Long nhấn mạnh.

Theo người đứng đầu ngành y tế, từ tháng 9.2020 đã làm việc và có những thoả thuận với COVAX. Tháng 11.2020, nước ta đã có những thoả thuận đầu tiên với AstraZeneca để cung ứng 30 triệu liều vaccine. Tiếp theo nước ta cũng đã chủ động với các công ty để thúc đẩy vấn đề nghiên cứu, sản xuất với vaccine trong nước.

Giải thích cho sự chậm trễ, ông Long viện dẫn tình trạng khan hiếm vaccine trên quy mô toàn cầu trong suốt gần 1 năm qua. Trong đó, một số nước phát triển đặt hàng mua số lượng rất lớn, có những nước đặt mua vaccine nhiều hơn cả so nhu cầu. Bên cạnh đó là tâm lý sử dụng vaccine.

“Tháng 2, 3, 4 khi đó tình trạng tẩy chay vaccine, kể cả vấn đề từ chối tiêm vaccine diễn ra phổ biến không chỉ ở nước ta mà trên quy mô toàn cầu” - ông Long cho biết.

Nguyên nhân tiếp theo là những khó khăn trong việc mua vaccine khi phải vượt qua được rất nhiều rào cản về mặt pháp luật, cũng như phải chấp nhận tất cả những điều kiện của bên bán. Bộ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh việc rất khó để đưa ra các điều kiện thương thuyết.

Các ngành chức năng đã tổ chức hơn 200 cuộc thảo luận thương thuyết với các hãng. Nhưng hầu hết điều kiện mà các công ty đưa ra không thể thay đổi bởi áp dụng cho quy mô toàn cầu.

Bên cạnh đó, chúng ta phải chấp nhận những rủi ro như: Rủi ro do hàng chậm, hay việc không được trả lại vaccine kể cả trong trường hợp vaccine không đảm bảo (chỉ trừ khi quốc tế công nhận vaccine đó không đảm bảo). Các công ty cũng không chịu trách nhiệm về vấn đề giao hàng không đúng thời hạn.

Khi nào vaccine COVID-29 của Việt Nam được phê duyệt và đưa vào sử dụng?

Tiếp đó, Bộ Y tế đã trả lời câu hỏi của đại biểu Dương Minh Ánh (đoàn Hà Nội) về thời gian cụ thể vaccine COVID-19 của Việt Nam sẽ được phê duyệt và đưa vào sử dụng? Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho hay, hiện trong nước có 2 đơn vị nghiên cứu, sản xuất vaccine COVID-19 đang trong giai đoạn 3 thử nghiệm lâm sàng.

Về vấn đề cấp phép, ông Long nói rằng, Bộ Y tế chỉ cắt ngắn những thủ tục về mặt hành chính còn về chuyên môn và an toàn phải đảm bảo tối đa trên cơ sở xem xét của Hội đồng Y đức và Hội đồng Cấp phép. Hai hội đồng này thời gian qua liên tục làm việc, hướng dẫn bổ sung dữ liệu với các nhà sản xuất để có thể cấp phép.

“Chúng tôi cũng kỳ vọng sớm có vaccine của Việt Nam để sớm chủ động được nguồn vaccine” - ông Long nói.

Liên quan đến vấn đề phân bổ vaccine mà đại biểu Lưu Văn Đức (đoàn Đắk Lắk) chất vấn, Bộ trưởng Bộ Y tế khẳng định, chiến lược vaccine của Việt Nam đã triển khai thành công. Dưới sự chỉ đạo của Chính phủ, Việt Nam đã triển khai đồng bộ, thành công chiến lược vaccine trên các khía cạnh như mua, nhập khẩu vaccine. Việt Nam đã có hợp đồng, thỏa thuận gần 200 triệu liều vaccine và có thể tăng lên.

Việt Nam cũng đã thúc đẩy ngoại giao vaccine để tăng lượng vaccine về nhanh nhất, nhiều nhất. Các đơn vị trong nước cũng đang triển khai tự chủ vaccine thông qua nghiên cứu, chuyển giao công nghệ. Tới đây, vaccine trong nước có khả năng được cấp phép. Chiến dịch tiêm chủng đã được tổ chức ở quy mô lớn nhất từ trước đến nay; cả nước đã tiêm được 94 triệu người.

Ông Long cũng khẳng định, lượng vaccine đảm bảo đủ cho người từ 18 tuổi trở lên cũng như trẻ em từ 12 tuổi tiêm đủ hai mũi; mũi ba cuối năm nay sẽ triển khai.