Tuyến metro sợ khiếu kiện vì “đói vốn”, TP HCM phải kiến nghị khẩn ứng 2.158,5 tỉ đồng

Theo đó Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thành Phong vừa ký văn bản khẩn gửi Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc về việc tạm ứng vốn cho Dự án đường sắt đô thị số 1, Bến Thành – Suối Tiên (metro số 1).

Kiến nghị của UBND TP HCM cho biết dự án xây dựng tuyến đường sắt đô thị số 1 được thực hiện từ nguồn vốn ODA do ngân sách trung ương bố trí và nguồn vốn đối ứng từ ngân sách TP.HCM.

Trong năm 2018 và 2019, do vướng mắc trong việc điều chỉnh tổng mức đầu tư nên số vốn còn lại trong kế hoạch vốn trung hạn 2016-2020 là 4.791 tỉ đồng không được bố trí.

Trong khi đó, ngày 31/12/2018, Bộ Kế hoạch và đầu tư ban hành quyết định giao chỉ tiêu kế hoạch vốn đầu tư ngân sách nhà nước năm 2019, trong đó dự án tuyến metro số 1 vẫn không được bố trí vốn.

Trước bối cảnh khó khăn nêu trên, để đảm bảo tiến độ thanh toán cho các nhà thầu theo hợp đồng đã ký kết, Ban Quản lý đường sắt đô thị TP.HCM (chủ đầu tư các dự án metro tại TP) đã kiến nghị UBND.TP cho tạm ứng vốn ngân sách đợt 1 năm 2019 là 2.158,5 tỉ đồng.

Cũng theo đơn kiến nghị khẩn nếu Trung ương không thể tạm ứng, TP kiến nghị Thủ tướng cho tạm ứng từ ngân sách TP. Do yêu cầu cấp bách của dự án, UBND TP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ sớm quan tâm, chỉ đạo.

Theo đó UBND TP.HCM cam kết sẽ hoàn trả tiền tạm ứng ngay sau khi được Bộ Kế hoạch - Đầu tư bố trí kế hoạch vốn cho dự án.

Dự án tuyến metro số 1(Bến Thành - Suối Tiên) chính thức được khởi công từ tháng 3/2007, do Ban quản lý đường sắt đô thị TP làm chủ đầu tư, dự kiến hoàn thành và đưa vào hoạt động trong năm 2018, dự án có tổng chiều dài gẩn 20 km, với điểm khởi hành từ ga Bến thành đến ga Ba Son tại khu đô thị Vinhomes Golden River. Sau đó chạy dọc theo rạch Văn Thánh rồi đi ngang qua sông Sài Gòn rồi chạy dọc theo xa lộ Hà Nội và kết thúc tại ga Bến xe Miền Đông mới. Dự kiến tuyến số 1 sẽ được kéo dài từ ga Bến xe Miền Đông mới tới thị xã Dĩ An và thành phố Biên Hòa. 

Dự án này từng dính nhiều tai tiếng khiến tiến độ thực hiện dự án trở nên chậm chậm, kéo dài. Dự án cũng đã từng dính khiếu kiện của các nhà thầu nước ngoài vì nhiều lý do. Cụ thể, Đại sứ Umeda Kunio của Nhật đã từng gửi thư tới các đối tác Việt Nam, với lời cảnh báo có thể buộc phải ngừng thi công dự án này bởi sau 6 năm thi công, tuyến metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên mới hoàn thành 56% khối lượng.

Cũng liên quan đến dự án metro số 1, đợt cuối năm 2018 vừa qua, Thanh tra thành phố vừa có kết luận chỉ ra những sai sót về tiến trình thực hiện dự án. Cụ thể, Thanh tra TP HCM kết luận về việc thực hiện gói thầu CP1a (đoạn ngầm từ ga Bến Thành đến Nhà hát thành phố) thuộc tuyến metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên). Trong đó, Ban Quản lý đường sắt đô thị bị cho biết có "sai sót và vi phạm rất nghiêm trọng" khi thực hiện gói thầu, điều chỉnh thiết kế kỹ thuật khi chưa có sự đồng ý của cơ quan có thẩm quyền. 

Dính nhiều lùm xùm khiến dự án tuyến metro số 1 thời gian qua thi công chậm tiến độ kéo dài. Tính đến thời điểm hiện nay, dự đã hoàn thành được 62% khối lượng. Để đảm bảo tiến độ thanh toán cho các nhà thầu theo hợp đồng đã ký kết, Chủ đầu tư (Ban Quản lý Đường sắt đô thị thành phố) đề nghị UBND thành phố tạm ứng từ ngân sách đợt 1 năm nay là 2.150 tỷ đồng.