Dự án sân bay Long Thành: Vì sao tiến độ mới chỉ đạt 50%?

Chậm do xử lý hồ sơ bồi thường…

Theo đó, báo cáo gửi Quốc hội về tình hình triển khai dự án cảng hàng không quốc tế Long Thành, Chính phủ cho biết, các dự án thành phần khác vẫn bám sát kế hoạch nhưng dự án giải phóng mặt bằng vẫn chậm.

Cụ thể, diện tích đất đã thu hồi tại dự án sân bay Long Thành là hơn 1.284ha trong tổng số 2.532ha, chỉ đạt 50,7%; Tổng số tiền giải ngân dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư sân bay Long Thành do UBND tỉnh Đồng Nai làm chủ đầu tư tính từ năm 2018 đến đầu tháng 10-2021 mới đạt hơn 10.698 tỉ đồng trong tổng số 22.850 tỉ đồng đã bố trí (tương đương 46,81%).

Về nguyên nhân chậm, Chính phủ lý giải: do Dịch COVID-19 ảnh hưởng nặng nề khiến Đồng Nai huy động nguồn lực chống dịch và giãn cách xã hội theo chỉ thị 16, ảnh hưởng không nhỏ tới công tác giải phóng mặt bằng của dự án sân bay Long Thành.

Trong phạm vi mặt bằng của dự án có khoảng 1.000 hộ dân đang gặp khó khăn trong xử lý hồ sơ bồi thường như: chuyển nhượng, cho tặng bằng giấy viết tay là vướng mắc thứ lààhai với giải phóng mặt bằng.

Bên cạnh đó, hiện UBND tỉnh Đồng Nai đang gặp khó khăn trong việc triển khai thực hiện giải trình với Kiểm toán Nhà nước khiến tiến độ bị một số hạng mục chậm, như: điều chỉnh khung chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư; việc hỗ trợ chuyển đổi việc làm đối với các đối tượng nhân công, nội trợ...

Vì vậy, nếu không giải phóng được toàn bộ mặt bằng sạch của giai đoạn 1 theo đúng tiến độ sẽ ảnh hưởng đến biện pháp thi công tổng thể giai đoạn 1 dự án sân bay Long Thành. Chính phủ cho biết các vướng mắc trên đã và đang được Chính phủ, Thủ tướng quan tâm, tổ chức các cuộc họp kiểm điểm tiến độ để giải quyết kịp thời.

Đối với 4 dự án thành phần thuộc dự án xây dựng sân bay Long Thành do Bộ Giao thông vận tải, Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam và Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam làm chủ đầu tư, Chính phủ cho biết đang đảm bảo tiến độ.

Cụ thể, dự án thành phần 1, bao gồm: các công trình trụ sở cơ quan quản lý nhà nước: hiện Bộ Giao thông vận tải, Bộ Công an, Bộ Tài chính đang lập và trình kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 để đầu tư các công trình của cơ quan quản lý nhà nước tại sân bay Long Thành như: đồn công an cửa khẩu, hải quan, cảng vụ hàng không.

Đây là những công trình dân dụng không phức tạp, thời gian chuẩn bị dự án khoảng 6-12 tháng, thời gian thi công khoảng 24 tháng nên bố trí được vốn đầu tư công trung hạn 2021-2025 thì các chủ đầu tư đảm bảo hoàn thành công trình trong năm 2025.

Đối với dự án thành phần 2, bao gồm: các công trình phục vụ quản lý bay: Tổng công ty Quản lý bay đang thực hiện các bước theo quy định để hoàn thành xây dựng đài kiểm soát không lưu trước ngày 31-1-2025.

Đối với dự án thành phần 3, bao gồm: các công trình thiết yếu trong sân bay như nhà ga, đường băng, sân đỗ do Tổng công ty Cảng hàng không thực hiện dự kiến hoàn thành tường rào, rà phá bom mìn trong tháng 12-2021; chuẩn bị san nền để khởi công nhà ga hành khách vào tháng 2-2022; Đài kiểm soát không lưu và nhà ga hành khách là hai hạng mục có tổng thời lượng thực hiện khối lượng công việc nhiều nhất của dự án sân bay Long Thành. Và căn cứ vào những nội dung trên, Bộ Giao thông vận tải đã yêu cầu chủ đầu tư 2 dự án thành phần này tập trung đẩy công tác chuẩn bị để không ảnh hưởng đến tiến độ hoàn thành dự án.

Đối với dự án thành phần 4, bao gồm: các công trình khác dự kiến đầu tư theo hình thức xã hội hóa như: nhà ga hàng hoá, kho giao nhận hàng, khu xử lý vệ sinh tàu bay, cung cấp suất ăn trên tàu bay, hệ thống đường ống dẫn nhiên liệu vào sân bay…

Sau khi ban hành thông tư về lựa chọn nhà đầu tư, Bộ Giao thông vận tải sẽ công bố danh mục các dự án và tổ chức lựa chọn nhà đầu tư trong năm 2022, đảm bảo tiến độ hoàn thành trong năm 2025.

… và do tác động từ COVID-19

Trước đó, liên quan đến việc chậm tiến độ tại sân bay Long Thành, Bộ Giao thông Vận tải đã có báo cáo vừa gửi Phó Thủ tướng Lê Văn Thành về tình hình triển khai dự án cảng hàng không quốc tế Long Thành, giai đoạn 1.

Theo Bộ Giao thông vận tải, với dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư sân bay Long Thành do UBND tỉnh Đồng Nai làm chủ đầu tư, đến nay tỉnh Đồng Nai mới bàn giao 1.284ha (đạt 50,7%) trong số 2.532ha đất cho giai đoạn 1, giải ngân được 10.660 trong số 22.856 tỉ đồng, đạt 46,6%. Ngoài ra, tiến độ xây dựng các khu tái định cư cũng không thể hoàn thành trong năm 2021.

Ngoài các nguyên nhân cũ, dịch bệnh COVID-19 diễn ra phức tạp ảnh hưởng rất lớn đến công tác giải phóng mặt bằng của địa phương. Công tác thi công các dự án thành phần khu tái định cư cũng gặp nhiều khó khăn trong việc điều động nhân lực, nguồn cung cấp vật tư, thiết bị. Nếu không đáp ứng tiến độ giải phóng mặt bằng sẽ ảnh hưởng rất lớn đến tiến độ triển khai xây dựng dự án.

Với dự án thành phần 3 - các công trình thiết yếu trong sân bay, được khởi công ngày 5/1/2021 do Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam - ACV làm chủ đầu tư với tổng mức đầu tư 99.019 tỉ đồng, Bộ Giao thông vận tải cho biết đến nay đã hoàn thành 71,66% khối lượng rà phá bom mìn, tương đương 927,33ha diện tích đất đã được bàn giao. Dự kiến sẽ hoàn thành toàn bộ 2.532ha trong tháng 12/2021 khi UBND tỉnh Đồng Nai giao đất.

Hạng mục thi công tường rào ranh giới đến nay thi công được 6,478km tường rào (đạt 98% khối lượng) trên diện tích đất được UBND tỉnh Đồng Nai bàn giao. Dự kiến sẽ hoàn thành thi công 8,668km tường rào trong tháng 9/2021 khi UBND tỉnh Đồng Nai bàn giao đất.

Hạng mục san nền thoát nước cho khu vực nhà ga hành khách và sân đỗ máy bay đã được tư vấn hoàn thành thiết kế kỹ thuật. Dự kiến san nền trong tháng 11/2021 để chuẩn bị mặt bằng khởi công phần móng nhà ga hành khách vào tháng 2/2022.

Đối với nhà ga hành khách sân bay Long Thành, ACV đã lựa chọn tư vấn thiết kế kỹ thuật là Liên danh tư vấn Heerim (Hàn Quốc) - Arup (Anh) - Aurecon (Úc) - ADPi (Pháp). Hiện nay đã hoàn thành công tác khoan khảo sát và thẩm định trước phần ngầm công trình để kịp khởi công nhà ga trong tháng 2/2022…

Đối với dự án thành phần 2: các công trình phục vụ quản lý bay, hiện nay Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam đã phê duyệt với tổng mức đầu tư 3.435 tỉ đồng để xây dựng đài không lưu cao 123m, các trạm radar, trạm phát sóng, hệ thống thông tin liên lạc… bảo đảm hoạt động bay. Dự án này sẽ khởi công trong năm 2022, hoàn thành trong quý 1 năm 2025 để chạy thử, đưa vào khai thác tháng 12/2025.

Bộ Giao thông vận tải cho biết các công việc phần xây dựng hiện nay vẫn đang bám sát tiến độ tổng thể. Tuy nhiên, dịch COVID-19 cũng gây khó khăn trong công tác huy động nhân sự, đặc biệt là chuyên gia nước ngoài để phục vụ thiết kế nhà ga.

Do đó, Bộ Giao thông vận tải đề nghị Phó thủ tướng Lê Văn Thành chỉ đạo UBND tỉnh Đồng Nai tiếp tục đẩy nhanh giải phóng mặt bằng của phần sân bay và 2 tuyến đường kết nối để dự án sân bay quốc tế Long Thành, giai đoạn 1 triển khai một cách đồng bộ, đúng tiến độ hoàn thành vào quý 1/2025.