Hà Nội đang “bội thực” phố đi bộ?

>>Hải Phòng: Phố đi bộ tại Đồ Sơn tái khởi động trong năm 2022

Cụ thể, dịp 30/4 và 1/5 tới đây, không gian phố đi bộ Thành cổ Sơn Tây sẽ chính thức đi vào hoạt động. Tuyến phố đi bộ xung quanh hào Thành cổ Sơn Tây là không gian đi bộ thứ 4 của Hà Nội được hình thành, sau không gian đi bộ hồ Hoàn Kiếm, không gian đi bộ khu Phố cổ Hà Nội (Hàng Đào – Đồng Xuân, khu bảo tồn cấp 1 Phố cổ Hà Nội, khu vực mở rộng phía Nam khu Phố cổ Hà Nội) và không gian đi bộ phố Trịnh Công Sơn.

Cùng với đó, hàng loạt khu phố đi bộ khác cũng đang được đề xuất đi vào hoạt động, như phố đi bộ quanh hồ Ngọc Khánh, hồ Trúc Bạch (quận Ba Đình); Phố đi bộ Khu đô thị mới Nam đường Vành đai 3 (quận Hoàng Mai và huyện Thanh Trì); Phố đi bộ quanh hồ Thiền Quang (quận Hai Bà Trưng)...

Chưa kể, trong kế hoạch thực hiện các sáng kiến gia nhập Mạng lưới các Thành phố Sáng tạo của UNESCO đến năm 2025 do Hà Nội vừa ban hành, thêm trường hợp nữa cũng được nhắc tới là các không gian đi bộ tại khu đô thị Bắc An Khánh - Splendora và quanh Văn Miếu - Quốc Tử Giám.

Và đó mới chỉ là những tuyến phố được chính thức đề cập. Xa hơn, ở các mức độ khác nhau, ý tưởng thiết lập nhiều không gian đi bộ khác tại Hà Nội cũng từng được nhắc đến vài năm qua. Đó là trục phố Yên Thái - ngõ Tạm Thương gắn với không gian ẩm thực tại quảng trường chợ Hàng Da, là đoạn phố Phùng Hưng gắn với các bức bích họa và trụ cầu bằng đá từ thời Pháp, là khu phố cổ để nối dài những không gian đi bộ đang vận hành.

Bình luận về vấn đề này, chuyên gia kinh tế Vũ Vinh Phú cho rằng, Hà Nội đang có xu hướng “đi bộ hóa” các tuyến đường. Nhưng việc tạo các phố đi bộ tràn lan sẽ không phát huy hiệu quả. Điều quan trọng là phải tận dụng các giá trị văn hóa - kinh tế - không gian của đô thị hiện hữu.

“Thực tế phố đi bộ quanh hồ Hoàn Kiếm đã thực sự hoàn thiện chưa, tôi cho là chưa. Do đó cần tập trung hoàn thiện những điểm xung quanh phố đi bộ Hoàn Kiếm. Có đúc rút kinh nghiệm, hoàn thiện để phát triển chứ không phải đâu đâu cũng mở phố đi bộ theo phong trào”, ông Phú nhận định.

Còn theo chuyên gia quy hoạch Vương Thùy Dương, điều chúng ta nên quan tâm không phải số lượng phố đi bộ hình thành, mà là chất lượng kết nối không gian và tạo ra giá trị của các tuyến phố đó.

Có một thực tế đã được nhiều chuyên gia chỉ ra, đó là thay vì áp đặt theo kiểu chia đều cho từng quận huyện, những phố đi bộ mới tại Hà Nội nên được nghiên cứu và lựa chọn kỹ cả ở góc độ xã hội học lẫn kiến trúc và quy hoạch.

Và ở một chừng mực, đó không nhất thiết phải là những phố đi bộ quá hoành tráng và sang trọng, nhưng lại phải là những không gian có sự chuyển tiếp và biến đổi linh hoạt, có điểm nhấn đúng chỗ - và cuối cùng, phải gắn và phù hợp với đời sống người dân trong khu vực.

Ngay với không gian đi bộ sắp xuất hiện tại thành cổ Sơn Tây trong vài ngày tới, có thể thấy rõ khu vực này đã có sẵn những ưu điểm hiện có về cảnh quan với mặt nước, tường đá ong, cây xanh... và đặc biệt là giá trị văn hóa - lịch sử được hình thành theo thời gian.

Nhưng, để thật sự trở thành điểm đến vào mỗi tuần, đó còn là một câu chuyện dài về cách tổ chức, duy trì các hoạt động và tiện ích để phục vụ du khách.