Vì sao VGR bị thu hồi dự án thuỷ điện Đắk Ruồi 2 và 3?

>>Phía sau thủy điện Suối Choang ở Nghệ An – Bài 1: Chiếm dụng hàng nghìn m2 đất trái phép

Lý do được địa phương đưa ra đó là Công ty Cổ phần thuỷ điện VGR Ngọc Linh chưa hoàn chỉnh hồ sơ đất đai. Kết quả kiểm tra thực tế cho thấy việc doanh nghiệp sử dụng đất trên thực địa đã xây dựng ngoài phạm vi đất được giao, cho thuê, là hành vi lấn, chiếm đất theo quy định tại điểm d khoản 2 Điều 3 Nghị định số 91/2019/NĐ-CP ngày 19 tháng 11 năm 2019 của Chính phủ. Đến nay, dự án cũng đã chậm tiến độ khai thác và nợ thuế Nhà nước chưa được tất toán.

Theo Kết luận thanh tra số 398/KL-STNMT ngày 22 tháng 6 năm 2018 của Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường, đã xác định Công ty Cổ phần thủy điện VRG Ngọc Linh chậm đưa đất vào sử dụng quá 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư. Vì vậy, các vi phạm của Công ty Cổ phần Thủy điện VGR Ngọc Linh đã được phát hiện từ năm 2018. Tuy nhiên, Công ty Cổ phần Thủy điện VGR Ngọc Linh vẫn không lập thủ tục đề nghị gia hạn tiến độ.

Dự án nhà máy thuỷ điện Đắk Ruồi 2 và 3 được cấp giấy chứng nhận đầu tư năm 2011, tiến độ đến năm 2014 hoàn thành với tổng mức đầu tư là 511,5 tỷ đồng. Khi đi vào hoạt động, cụm nhà máy sẽ có công suất 17 MW, và được triển khai trên địa bàn huyện Đăk Glei, tỉnh Kon Tum. Giám sát đầu tư, cơ quan quản lý nhận thấy dự án đến nay mới chỉ thi công đường điện đến khu trung tâm bậc 2, văn phòng điều hành và trụ sở, khu điều hành dự án và  lán trại, phóng tuyến đường thi công từ trung tâm tới địa điểm lắp máy.

Cuối năm 2021, chủ đầu tư là công ty VRG Ngọc Linh đã tiếp tục có văn bản đề nghị sửa tiến độ dự án từ năm 2021 lên năm 2023 đưa dự án đi vào sản xuất kinh doanh. Chủ đầu tư cam kết chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính hợp pháp, chính xác, chấp hành nghiêm quy định của pháp luật…Đến tháng 6/2023, Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam làm việc với lãnh đạo tỉnh Kon Tum trực tiếp kiến nghị gia hạn cho hai dự án trên. Nhưng đến nay, dự án vẫn án binh bất động … và bị thu hồi.

>>Phía sau thủy điện Suối Choang ở Nghệ An – Bài 2: Trăm khổ đổ đầu… dân bản

Theo ông Lê Kim Tân trú tại thành phố Kon Tum tỉnh Kon Tum nhận xét “đối với trường hợp như thế này phải chịu trách nhiệm về lãng phí tiền bạc của cải. Ví dụ như điện, bây giờ bắt toàn bộ người dân phải có trách nhiệm chống lãng phí, tắt thiết bị khi ra ngoài. Trong khi công ty của nhà nước đem tiền đi đầu tư thuỷ điện tới bây giờ không hiệu quả thì có lãng phí không?”

Hiện cụm thuỷ điện Đắk Ruồi đã được đầu tư hơn 61 tỷ đồng. Công ty CP VRG Ngọc Linh cũng đã tìm được nhà đầu tư thay thế nhưng chưa được phê duyệt.

Dưới góc độ pháp luật, Luật sư Lê Văn Hoan – Đoàn luật sư Thành phố Hồ Chí Minh nói “dự án này rất khó để xác định có hay không hành vi vi phạm pháp luật hình sự trong lãng phí của chủ đầu tư. Bởi có nhiều yếu tố quyết định dự án chậm tiến độ hoặc không được thực hiện, đặc biệt là các yếu tố pháp lý và khả năng tài chính của chủ đầu tư. Tuy nhiên cũng phải nhìn nhận lại trách nhiệm quản lý dự án của địa phương”.