Bùng nổ xuất khẩu, viên nén gỗ hướng đến mục tiêu hàng tỷ USD

>>> Áp dụng thuế suất xuất khẩu 5% hoặc 10% cho mặt hàng viên nén gỗ là bất hợp lý

Ông Nguyễn Thanh Phong - Tổng Giám đốc công ty CP Năng lượng sinh học Phú Tài, Chi hội trưởng Chi hội viên nén gỗ Việt Nam cho biết, viên nén gỗ được xuất khẩu chủ yếu sang Nhật Bản, Hàn Quốc nhưng gần đây, nhu cầu nhập khẩu mặt hàng này tăng vọt do viên nén gỗ được sử dụng để sản xuất điện thay cho dầu - nguyên liệu đang chịu tác động do xung đột Nga - Ucraine.

Các thành viên Ban Chấp hành Chi hội viên nén gỗ

Năm 2021, lượng viên nén xuất khẩu từ Việt Nam đạt 3,5 triệu tấn với kim ngạch hơn 413 triệu USD. Trong 9 tháng đầu năm 2022, xuất khẩu mặt hàng này cán mốc xuất khẩu gần 3,5 triệu tấn với kim ngạch khoảng 542 triệu USD (chiếm 4,5% tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành gỗ), tăng 35% về lượng và 81% về giá trị so với cùng kỳ năm 2021. Hiện Việt Nam đã trở thành nước xuất khẩu viên nén lớn thứ 2 trên thế giới.

Theo ông Nguyễn Thanh Phong, tại COP 26, Chính phủ các nước đã thể hiện cam kết mạnh mẽ trong việc giảm phát thải khí nhà kính, bao gồm cả việc thay thế các nguồn nguyên liệu hóa thạch bằng các nguồn nguyên liệu sinh học như viên nén trong tương lai. Điều này dẫn đến cầu viên nén ngày càng tăng trong thời gian tới, đưa mặt hàng này có nhiều tiềm năng lọt vào nhóm các mặt hàng nông lâm sản có kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD.

Viên nén được sản xuất chủ yếu là các phụ phẩm của ngành gỗ, bao gồm cành, ngọn, gỗ nhỏ, bìa bắp từ gỗ rừng trồng và các đầu mẩu, gỗ thừa… từ các cơ sở chế biến. Gia tăng sản xuất mặt hàng này giúp tận dụng nguyên liệu thừa trong các công đoạn chế biến gỗ tạo ra, đồng thời góp phần bảo vệ môi trường, tạo giá trị gia tăng quan trọng cho kim ngạch xuất khẩu.

“Sự bùng nổ sản lượng xuất khẩu và giá cả trong năm 2022 tưởng chừng là cơ hội lớn để ngành viên nén phát triển nhưng trên thực tế, đang có trở ngại, thách thức lớn cho sự phát triển bền vững. Đó là giá nguyên liệu đầu vào, nguyên liệu có chứng chỉ, thuế xuất khẩu, cạnh tranh nguồn nguyên liệu giữa các doanh nghiệp. Vì vậy, việc thành lập Chi hội viên nén gỗ Việt Nam - nơi tập hợp các nhà sản xuất, xuất khẩu để trao đổi, kết nối, hỗ trợ nhau trong sản xuất, xuất khẩu và phản ánh các khó khăn, vướng mắc trong hoạt động sản xuất kinh doanh ở trong và ngoài nước là rất cần thiết” - ông Nguyễn Thanh Phong cho biết.

Ngành sản xuất viên nén gỗ Việt Nam phát triển nhanh nhưng chưa bền vững

>>> Ngành gỗ xuất khẩu kỷ lục, do đâu?

Ông Bùi Chính Nghĩa, Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Lâm nghiệp (Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn) đánh giá cao việc thành lập Chi hội viên nén gỗ Việt Nam; đồng thời khẳng định thời gian qua, việc sản xuất, xuất khẩu viên nén gỗ không ngừng phát triển cả về quy mô, lẫn chất lượng. Cả nước hiện có hơn 80 doanh nghiệp tham gia sản xuất, xuất khẩu viên nén gỗ với giá trị xuất khẩu viên nén gỗ liên tục tăng.

Việt Nam có nhiều điều kiện để phát triển như nguồn nguyên liệu dồi dào, ngành gỗ có nhiều doanh nghiệp, hiệp hội hoạt động căn cơ, bài bản, có sự tăng trưởng lớn mạnh và có uy tín lớn trên thị trường quốc tế. Vì vậy, ông Bùi Chính Nghĩa hi vọng chi hội có tiếng nói, vai trò quan trọng trong sự phát triển của hiệp hội nói riêng và ngành gỗ nói chung.

Trong thời gian tới, ngành gỗ sẽ tiếp tục có sự phát triển, phối hợp nhịp nhàng giữa các doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng, cơ quan quản lý các cấp để kịp thời phát hiện tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, tồn tại. Đại diện Tổng cục Lâm nghiệp cam kết sẽ tạo điều kiện thuận lợi, hành lang pháp lý tốt nhất để các doanh nghiệp trong ngành phát triển, tạo động lực phát triển cho ngành trồng rừng, phát triển rừng để nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho hàng triệu người dân đang sinh sống phụ thuộc vào nghề rừng.