LĂNG KÍNH CUỐI TUẦN: Bộ trưởng có nhất thiết phải là nhà chuyên môn?

>> Giao quyền Bộ trưởng Bộ Y tế đối với bà Đào Hồng Lan

Trưa 15/7 vừa qua, tại trụ sở Bộ Y tế, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà công bố hai quyết định của Bộ Chính trị và Thủ tướng đối với bà Đào Hồng Lan. Bộ Chính trị điều động, phân công bà Đào Hồng Lan, Ủy viên Trung ương Đảng, thôi tham gia Ban chấp hành, Ban Thường vụ và thôi giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Bắc Ninh nhiệm kỳ 2020-2025, để chỉ định giữ chức Bí thư Ban cán sự Đảng Bộ Y tế. Thủ tướng cũng quyết định giao Quyền Bộ trưởng Y tế đối với bà Đào Hồng Lan.

Sự kiện Bí thư Tỉnh ủy Bắc Ninh Đào Hồng Lan được bổ nhiệm làm Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế ngay lập tức nhận được sự quan tâm đặc biệt của dư luận lẫn truyền thông báo chí. Có khá nhiều ý kiến tranh luận xoay quanh việc bà Đào Hồng Lan không có chuyên môn y khoa thì có đảm đương được nhiệm vụ này hay không?

Như vậy, từ năm 1945 đến nay, Bộ Y tế đã có 14 đời Bộ trưởng/người đứng đầu, trong đó duy nhất bà Đào Hồng Lan không có chuyên môn y tế. Bà cũng là nữ lãnh đạo thứ ba của ngành Y, sau Bộ trưởng Trần Thị Trung Chiến (8/2002-8/2007) và Nguyễn Thị Kim Tiến (8/2011-11/2019).

Một vấn đề được đặt ra là người đứng đầu một Bộ có cần phải có chuyên môn Bộ đó hay không? Về mặt lý thuyết, người đứng đầu các cơ quan tổ chức càng nhỏ, chuyên môn càng cần thiết. Ở tầm mức cao hơn, năng lực lãnh đạo và khả năng quản lý sẽ được coi trọng hơn chuyên môn. Trong trường hợp của quyền Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, có lẽ nên nhìn nhận dưới góc độ này.

Đúng là, bà Đào Hồng Lan tuy là người duy nhất không có chuyên môn ngành Y. Nhưng bù lại, bà đã kinh qua nhiều vị trí làm việc trực tiếp với con người và có thời gian dài làm công tác tổ chức cán bộ (ngành Bảo hiểm xã hội, từng làm Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, Bí thư tỉnh ủy Bắc Ninh…). Đây có thể là thế mạnh sẽ được phát huy khi đảm nhiệm cương vị mới này.

Mặt khác, dù biết năng lực quản lý và chuyên môn là tố chất cần có của một người lãnh đạo. Tuy nhiên, nếu chỉ có năng lực quản lý và chuyên môn giỏi thôi thì chưa đủ. Một người lãnh đạo cần phải có phẩm chất đạo đức tốt để hết lòng vì lợi ích của đất nước và nhân dân. Dù ở giai đoạn nào, cũng phải giữ được bản lĩnh chính trị, lập trường vững vàng.

>> Biến chứng hoại tử xương hàm, mặt nghi "hậu Covid-19": Bộ Y tế nói gì?

>> Tiền hỗ trợ chống dịch COVID-19 của nhân viên y tế đang ở đâu?

Bài học từ người tiền nhiệm Nguyễn Thanh Long là rất đắt giá và đáng để Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan nói riêng và các Bộ ngành khác nói chung rút kinh nghiệm cho bản thân. Bởi vì, cá nhân ông Nguyễn Thanh Long đã chứng tỏ được bản thân là người vừa giỏi chuyên môn lẫn năng lực quản lý. Chỉ là ở thời điểm đứng trước sự cám dỗ vật chất quá lớn, bản lĩnh chính trị của ông không đủ thắng nổi lòng tham.

Như Đại biểu Quốc hội Vũ Trọng Kim cũng đã từng khẳng định: “Không phải do quản lý cũng không phải do chuyên môn, mà cũng không phải do một lúc nào đó xao lòng mà do có động cơ, có đạo đức không được rèn luyện thường xuyên. Chỉ rèn luyện một giai đoạn nào thôi, còn sau đó cứ nghĩ là tích cóp gia đình, bản thân, anh em dòng họ. Những tư tưởng đó có thể phát sinh ra trong một giai đoạn nào đó trong cuộc đời cán bộ chứ không phải tất cả”.

Lực lượng y tế làm việc không kể ngày hay đêm trong thời điểm dịch COVID-19 bùng phát. Ảnh: Hải Ngân

Theo đó, nhìn vào công tác cán bộ của nhiệm kỳ khóa mới này, từ chức vụ Bộ trưởng Bộ Công thương, cho đến Thủ tướng… tất cả đều là những con người xuất sắc về năng lực quản lý, có tính đột phá cao… Do vậy, người dân hoàn toàn tin tưởng vào sự lựa chọn của Thủ tướng Phạm Minh Chính đối với Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan.

 Thủ tướng Phạm Minh Chính hy vọng Quyền Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan sẽ tập trung giải quyết các công việc tồn đọng, thường xuyên và cả đột xuất, trong đó có vấn đề bám sát tình hình dịch bệnh COVID-19 để chuẩn bị các phương án ứng phó.

Thủ tướng cũng kỳ vọng, Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế giữ vững y đức, gương mẫu chấp hành các quy định của Đảng và nhà nước; xây dựng Đảng bộ Bộ Y tế trong sạch, vững mạnh. Đồng thời, khắc phục những yếu kém vừa qua với tinh thần càng khó khăn càng đoàn kết, huy động sức mạnh toàn ngành để vượt qua khó khăn thách thức, hoàn thành tốt nhiệm vụ Đảng, nhà nước và nhân dân giao phó.

Có thể nói, ngành Y tế xưa giờ là ngành có rất nhiều khó khăn, vướng mắc, luôn nằm trong tầm chú ý của dư luận. Tuy vậy, không có công việc gì gọi là dễ dàng cả, nhất là ở tầm quản lý vĩ mô. Trong trường hợp này, các Thứ trưởng, tiến sĩ, thạc sĩ y khoa đang công tác ở Bộ Y tế hoàn toàn có thể làm tốt việc cố vấn chuyên môn cho người lãnh đạo ngành. Cái còn thiếu và yếu ở Bộ Y tế là công tác nhân sự, liên quan đến việc dùng đúng người, cần người làm đúng việc.

Điều này cũng có nghĩa, người “thuyền trưởng” phải có năng lực dẫn dắt và tạo động lực cho đội ngũ bên dưới phát huy năng lực, sử dụng người chuẩn…Đây là thách thức không hề nhỏ với bà Đào Hồng Lan và thời gian sẽ cho mỗi người dân cơ hội đánh giá chính xác công tác quản lý, điều hành Bộ Y tế của bà Đào Hồng Lan.

Chúng ta cùng kỳ vọng một “làn gió mới” từ ngành y tế, từ đó nối lại niềm tin trong nhân dân sau những tháng ngày “sóng gió” đã qua.